اثر تاریخ و تراکم کاشت بر عملکرد و تولید اسانس پونه معطر Mentha pulegium L))
/غضنفری، عاطفه
: کشاورزی
، ۱۳۹۶
، راشدی
چاپی
کارشناسی ارشد
زراعت
۱۳۹۶/۱۱/۰۸
تبریز
تیره نعناعیان دارای جنسصها و گونهصهای متعددی در ایران است که اکثر آنها دارای خاصیت دارویی بوده و در طب سنتی و صنایع دارویی نوین کاربرد دارند .گیاه پونه معطر (.(Mentha pulegium Lاز این تیره به سبب خواص ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی از اهمیت برخوردار میصباشد .افزایش گرایش مردم به طرف گیاهان دارویی برای مداوای بیماریصها کشت انواع گیاهان دارویی در سطح وسیع جهان و ایران ضروری ساخته است .تولید گیاهان دارویی همانند انواع دیگر گیاهان دارویی همانند دیگر گیاهان تحت تاثیر عوامل محیطی و زراعی نظیر تاریخ و تراکم بوته در واحد سطح قرار میصگیرد .به منظور مطالعه اثرتاریخ و تراکم بر عملکرد و تولید اسانس پونه معطر، آزمایشی در سال زراعی۹۴ - ۹۵ در شهر رشت به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا گذاشته شد .دو تاریخ کاشت) اواخر اسفند و اواخر فروردین (و چهار تراکم(۸ ،۱۲ ، ۱۶ و ۳۲ بوته در مترمربع (انتخاب گردیدند .برای اعمال تراکم فاصله روی ردیف۱۰ ،۳۰ ، ۲۰و ۴۰ سانتی متر در نظر گرفته شد .نتایج حاصل نشان داد که تاریخ کاشت بهصطور معنیصدار بر روی ارتفاع شاخهصهای جانبی، ارتفاع شاخهصهای جانبی- جانبی و وزن خشک اثر گذاشت .در تمامی صفات نام برده تاریخ کاشت اول عملکرد بهتری نشان داد .تاریخ کاشت اثر معنیصداری بر سایر صفات نداشت با این حال درصد و شاخص یرداشت اسانس در تاریخ کاشت دوم عملکرد بالاتری داشتند .اثر تراکم کاشت بر صفات ارتفاع شاخه جانبی- جانبی، تعداد برگ، وزن خشک و عملکرد اسانس دارای تاثیر معنیصدار بود .بیشترین میزان وزن خشک، عملکرد اسانس در تراکم ۳۲ بوته در مترمربع، بیشترین تعداد برگ در تراکم ۸ بوته در مترمربع و بلندترین ارتفاع شاخهصهای جانبی- جانبی در تراکم ۱۲ بوته در مترمربع به دست آمد .اثر متقابل تاریخ و تراکم کاشت نشان داد که کاشت پونه معطر در اواخر اسفند و با تراکم ۱۶ بوته در مترمربع بیشترین عملکرد اسانس را در شرایط آب و هوایی رشت در پی داشت
Lamiaceae family have many genuse and species in Iran which most of them are medicinal plant and used in traditional and modern pharmaceutical industries. The pennyroyal (Menthe pulegium L.) which belongs to this family is great importance because of it is antimicrobial and antioxidant properties. Increasing the population's tendency toward medicinal herbs to treat diseases is a major cultivation of medicinal plants of the world and Iran. The production of medicinal herbs, like other plants, is affected by environmental and agronomic factors such as date and plant density per unit area. In order to study the Effect of sowing date and density on performance and essential oil production of pennyroyal (Mentha pulegium L.) Field experiment was arranged as factorial based on randomized complete block design with three replications in 2016. Two planting dates (late March and late April) and four densities (8, 12, 16 and 32 plants per square meter) were selected. To apply density, the spacing was considered to be 10, 20, 30 and 40 cm. The results showed that sowing date significantly affected the height of the lateral branches, the height of the lateral-lateral branches and the dry weight. In all of the mentioned traits, the first planting showed better performance. Characteristics of the investigated factors on them were not significant except for the percentage and harvest index which its value showed better performance in the second planting date. The remaining traits showed the highest yield in the first cultivar date. The effect of plant density on height of the lateral-lateral branch, leaf number, dry weight and essential oil yield were significant. The highest dry matter and essential oil yields were observed at the lowest density and lateraly-lateral height branches at 12 plant's per m2. The interaction between planting date and planting density showed that the planting of pennyroyal in late March with a density of 16 plants per m 2 resulted in the highest yield of essential oil in Rasht's climatic condition