مناسبات روسیه با ایران از طریق دریای خزر در دوره ناصری
/الهام ضیافتی مقدم
: حقوق و علوم اجتماعی
، ۱۳۹۶
، راشدی
چاپی
کارشناسی ارشد
تاریخ گرایش تاریخ عمومی جهان
۱۳۹۶/۰۸/۲۳
تبریز
دوره قاجار دوره نفوذ قدرتصهای اروپایی در ایران است و این کشورها در راستای اهداف خود، روابط خود را با ایران افزایش دادند و از منابع ایران بهره بردند، به ویژه روسیه برای دستصیابی به اهداف سیاسی و اقتصادی، مناسبات خود را با ایران گسترش داد و جنگصهای روسیه و ایران در دوره قاجار و انعقاد عهدنامهصهای گلستان و ترکمنصچای به تدریج روسیه را به قدرت برتر در دوره ناصرالدینصشاه تبدیل کرد .بخش مهمی از مناسبات دو کشور در این دوره به دلیل سهولت و امنیت از طریق دریایصخزر انجام صشد و به دلیل ضعف سیاسی و اقتصادی ایران در دوره قاجار امتیازات زیادی در سواحل دریایصخزر به روسیه تعلق گرفت .برای تسهیل ارتباط بین دو کشور، چندین شرکت کشتیصرانی توسط روسصها -که به اهمیت ارتباطات دریایی واقف بودند- برای رفتصوصآمد بین بنادر دریایصخزر از جمله بندر آستاراخان به باکو و بنادر ایران تأسیس شدند، البته مشکلات و موانعی برای برقراری مناسبات روسیه با ایران نیز از این طریق وجود داشت .همصچنین روسصها کشتیصهای جنگی خود را به بهانه مقابله با ترکمانان در دریایصخزر به ویژه جزیره آشوراده مستقر کرده بودند .پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی، مناسبات روسیه با ایران را از طریق دریای خزر و اهمیت آن را در دوره ناصری به عنوان مسأله بررسی میصکند و درصدد پاسخصگویی به این سوال است که مناسبات روسیه با ایران از طریق دریایصخزر چه جایگاهی در مناسبات دو کشور داشته است
The Qajar period is the period of European influence in Iran, in order to achieve their own purposes. These countries increased their relations with Iran so that they can use Iranian resources. In particular, Russia expanded its relations with Iran to achieve its political and economic goals. The wars between Russia and Iran during the Qajar period and its conclusions in form of the Golestan and Turkmen-chay treaties gradually transformed Russia into superior power in the time when Nasireddin Shah was on throne. An important portion of two countries' relations during this period was fulfilled through Caspian Sea because of high security and easiness, and political and economic weakness of Iran during Qajar period brought many privileges for Russia on the Caspian Sea coast. In order to facilitate the communication between two countries, several Russian shipping companies, were established to travel between ports of Caspian Sea, including the port of Astrakhan, to Baku and Iranian ports, which indicate the importance of maritime communications; in spite of some problems and barriers. Also, the Russians deployed their own warships on the pretext of confronting Turkmen in the Caspian Sea, in particular the island of Ashuradeh. The present study investigates the relationship between Russia and Iran through Caspian Sea and its importance in the Naseri period using a descriptive-analytical method. The ultimate goal of present study is to represent the posture of Russia and Iran relationship through Caspian Sea