بررسی میانجیگری کیفری با تاکید برآیین نامه اجرایی مصوب ۱۳۹۴ و قطعنامه ۲۰۰۲سازمان ملل متحد
/پروانه بندگان
: حقوق و علوم اجتماعی
، ۱۳۹۵
، راشدی
چاپی
کارشناسی ارشد
حقوق جزا و جرم شناسی
۱۳۹۵/۰۶/۱۵
تبریز
قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ با الهام از آموزه های جرم شناسی واکنش اجتماعی و سیاست جنایی سازمان ملل ، میانجیگری کیفری را با هدف قضازدایی و حل و فصل توافقی اختلافات ناشی از جرم در ماده ۸۲ پیش بینی کرده است و آیین نامه اجرایی آن نیز در سال ۱۳۹۴توسط رییس قوه قضاییه به تصویب رسیده و در مهرماه ۱۳۹۵ توسط هیات وزیران مورد اصلاح واقع شده است . قانون گذار ایران ضمن الهام از قطعنامه ۲۰۰۲ سازمان ملل راجع به اصول کلی دادگری ترمیمی در امور کیفری ، رویکردی که در قانون آیین دادرسی کیفری اتخاذ نموده است رویکردی نوین و برمبنای سیاست جنایی مشارکتی بوده است تا از طریق شرکت دادن اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی در میانجیگری و برقراری صلح میان طرفین ،حدالمقدور از اطاله دادرسی و عواقب آن جلوگیری به عمل آید .آیین نامه میانجیگری تقریبا اصول کلی مطرح شده در قطعنامه را بیان کرده است اصولی مانند اصل توافقی بودن ،غیر علنی بودن ، اصل حفظ اسرار طرفین ، اصل تضمین حقوق بشر ،اصل بی طرفی ،اصل معتبر بودن توافقات . اما در برخی موارد تفاوت هایی با اصول مندرج در قطعنامه دارد از جمله محدود نمودن ارجاع پرونده میانجیگری تنها به جرایم خاص ،اختصاص دادن به کارگیری این فرایند تنها به مراحل خاصی از رسیدگی و در برخی موارد این اصول یا مورد عنایت قانون گذار ما نبوده است یا مورد غفلت واقع شده است از جمله عدم توجه ویژه به اطفال و نوجوانان و زنان بزه دیده و یا بزه کار ،که اغلب قشر آسیب پذیر جامعه اند با اعمال محدودیت هایی که در احاله پرونده های میانجیگری قرار داده است ، عدم اشاره به اصل اظهار حقیقت از جانب بزه کار در آیین نامه ، عدم در نظر گرفتن امنیت و اختلاف های فرهنگی و نابرابری از نظر قدرت طرف ها در میانجیگری . از آنجا که این قطعنامه لازم الاجرا نیست و در واقع کشورها تعهدی در مورد اجرای این سند در نظام حقوقی خود ندارند ولی بهتر است برای گرفتن نتیجه مرغوب تر از فرایند میانجیگری کیفری و رسیدن به اهداف مورد نظر عدالت ترمیمی ایرادات موجود برطرف و و محدودیت ها نیز برداشته شود تا همچون کشورهای پیشرو در زمینه عدالت ترمیمی بعد از اجرای درست این عدالت در کشورمان شاهد به دست آمدن فواید واقعی اجرای این عدالت یعنی فصل خصومت میان مردم نه ختم دعوی و به وجود آمدن حس رضایتمندی جامعه از دستگاه قضایی باشیم . پژوهش حاضر به بررسی و مطالعه تفاوت ها و شباهت های آیین نامه و قطعنامه ۲۰۰۲ سازمان ملل متحد از نظر اصول ، شرایط اعمال میانجیگری کیفری می پردازد
Code of Criminal Procedure adopted in 1392, inspired by the teachings of Criminology social reaction and the United Nations criminal policy Criminal mediation with the aim of diversion and disputes arising from the mass settlement agreement Article 82 has predicted And its executive regulations adopted in 1394 by the Judiciary And in October 1395 by the Council of Ministers amended located. Iranian legislator while taking advantage of UN Resolution 2002 on general principles of restorative justice in criminal matters, The approach adopted in the Code of Criminal Procedure A new approach based on partnership rather than criminal policy Natural and legal persons, whether through participation in mediation peace between the parties, At least prolong the procedure and its consequences is prevented . Mediation Regulations about the general principles outlined in the resolution stated. Principles such as the principle of non-openness, the principle of confidentiality of the parties, the principle of guaranteeing human rights, the principle of neutrality, the principle of the validity of the agreement. But in some cases there are differences with the principles contained in the resolution, including Limiting case mediation only to certain crimes, assign use this process only certain stages of the proceedings and in some cases, these principles or our legislators have been considering or has been neglected Failure to pay special attention to children and young people and women and victims or offenders, who are often most vulnerable population With restrictions placed on referral of cases to mediation, The lack of reference to the principle of telling the truth on the part of offenders in regulation, lack of consideration of security and cultural differences and inequalities in power, parties in mediation Because the resolution is not binding and The country of the commitment on the implementation of this document in their legal system So do not be messing with it is better to get a good result than the Criminal mediation process And achieve the desired goals of restorative justice Disadvantages and limitations are removed and taken to As the leading countries in the field of restorative justice After doing that justice in our country, Come see the real benefits of this justice As the hostility between people Not just the end of the lawsuit and the creation of a sense of community satisfaction of our judicial system. The present study investigated the differences and similarities law and UN Resolution 2002 as well as the conditions and Principles imposed criminal mediation