تأثیر متیل جاسمونات و سالیسیلیک اسید بر روی تولید متابولیت های ثانویه در کشت اندام گیاه آویشنک
/وحیده سلطانی
: علوم طبیعی
، ۱۳۹۵
، افشاری
چاپی
کارشناسی ارشد
زیست شناسی -علوم گیاهی
۱۳۹۵/۰۵/۲۵
تبریز
گیاه آویشنکAcinos graveolens ، گیاهی معطر و دارویی می باشد که بومی اروپا، مدیترانه، آسیای مرکزی، شمال آفریقا و آمریکای شمالی است و از خانواده نعناعیان (Lamiaceae) می باشد که در صنایع آرایشی، بهداشتی، غذایی و عطرسازی می تواند استفاده شود و به دلیل داشتن متابولیت های ثانویه حائز اهمیت می باشد .کشت سلول و بافت گیاهی که با عنوان کشت درون شیشه (in vitro) و یا کشت استریل نیز مطرح می شود به عنوان ابزاری قوی جهت مطالعه مشکلات اساسی و کاربردی بیولوژی گیاهی می باشد .در این پژوهش کشت اندام گیاه مذکور جهت بررسی تولید متابولیت های ثانویه انجام گردید .ریزنمونه های بخش گرهی گیاهچه های استریل به محیط کشت MS جامد شامل BA و NAA منتقل شدند و بعد از رشد و شاخساره زایی، گیاهچه ها به محیط کشت MS مایع محتوی هورمون های متیل جاسمونات و سالیسیلیک اسید با سه غلظت۵۰ ، ۱۰۰ و ۱۵۰ میکرومولار و اثر توام هورمون هاMJ۲۵ +MJ۵۰ SA۵۰+MJ۲۵ ,SA۲۵+ (SA۲۵وMJ۵۰) + SA۵۰منتقل شدند .آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار برای هر تیمار انجام شد و بعد از گذشت سه هفته نمونه ها جهت بررسی ویژگی های مورفولوژیکی و پارامترهای رشدی مختلفی شامل وزن تر، درصد وزن خشک، تعداد برگ، شاخساره، ریشه، گره، طول ریشه و شاخساره، تعیین میزان رنگیزه ها و میزان متابولیت های ثانویه) فنل کل و فلاونوئید (و همچنین انجامMS - GCمورد آزمایش قرار گرفتند .بر اساس نتایج، تیمار دارای بالاترین غلظت از متیل جاسمونات (۱۵۰ میکرومولار(، بالاترین میزان فنل کل (۱۰۳۳/۲۰ میلی گرم پیروگالول بر گرم وزن خشک (و فلاونوئیدها (۴۱۶۶/۸۴۶ میلی گرم کوئرسیتین بر گرم وزن خشک (را به خود اختصاص داده است .نتایج حاصل از آنالیز ترکیبات توسطMS- GC، نشان داد که تیمارهای هورمونیMJ۲۵ + SA۲۵و) SA۱۰۰ به ترتیب با ۲۵/۷۳ و ( ۵۲/۶۰ عملکرد بهتری از نظر تولید ترکیبات فرار داشتند
Acinos graveolens is aromatic and medicinal plant that is related to Europe, Mediterranean, Central Asia, North Africa and North America and it is one of the Lamiaceae family members. Because of its valuable secondary metabolites, it can be used in the ornamental, sanitary, trophic and perfumery industries. Plant cell and tissue culture -in vitro culture or sterile culture- considered as important and useful tool to dissolve many fundamental and technical problems in plant biology's studies. In this study, organ culture of the plant was conducted for producing secondary metabolites. Nodal segment explants of the sterile plants transferred to the MS media culture with BA and NAA. After growth and shoot proliferation, plants transferred to liquid MS media containing salicylic acid and methyl jasmonate with 50, 100 and 150 M individually and synergistic (SA25+MJ25, SA50+MJ25, SA25+MJ50 and SA50+MJ50). The experiments were conducted under a randomized complete design for three replicates. Samples studied as morphological and several growth parameters including fresh and dry weight, leaf, shoot, rootand node number, shoot and root length, pigments concentrations and the amount of secondary metabolites (total phenol and flavonoid) and finally metabolites determination by GC-MS after three weeks. According to the results, the treatment with the highest MJ concentration (150 M) showed highest amount of total phenol (20.1033 mg PYRO/g) and flavonoid (846.4166 mg QE/g). According to the GC-MS results, the treatments of SA25+MJ25 (with 73.25 ) and SA100 (with 60.52 ) showed better results in volatile compounds production in compared with the other treatments