۱۷۵۲۸پ
per
اثر پیش تیمار بذر و برخی کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد مزرعه‌ای خردل سیاه(.Brassica nigra L)
/هاجر والی پور
: کشاورزی
، ۱۳۹۶
، میرزائی
چاپی
کارشناسی ارشد
زراعت
۱۳۹۶/۰۵/۰۴
تبریز
آزمون‌صهای آزمایشگاهی و یک آزمایش مزرعه‌صای به‌صمنظور بررسی اثرات پیش‌صتیمار بذر و کود بر برخی صفات مهم خردل سیاه در سال ۱۳۹۵ انجام شد .آزمون‌صهای آزمایشگاهی به‌صصورت طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار و آزمایش مزرعه‌صای به‌صصورت فاکتوریل بر پایه‌صی طرح بلوک‌صهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید .عامل‌صها شامل پیش‌صتیمار بذر :(P۱ عدم پیش‌صتیمار، :P۲ پیش-تیمار آبی و :P۳ پیش‌صتیمار با نیترات پتاسیم ۱ درصد به‌صمدت ۸ ساعت در۲۰ ۱درجه سانتی‌صگراد (و چهار سطح کودی :(F۱ شاهد، :F۲ کود شیمیایی شامل ۲۵۰کیلوگرم اوره + ۲۰۰ کیلوگرم سوپر فسفات تریپل در هکتار، :F۳ کود زیستی شامل باکتری تثبیت‌صکننده نیتروژن ص)ازتوبارور ۱) و حل‌صکننده فسفات) بارور ۲) و F۴: ۱۲۵ کیلوگرم اوره + ۱۰۰ کیلوگرم سوپرفسفات تریپل در هکتار + کود زیستی بودند .پیش‌صتیمار بذر موجب افزایش سرعت جوانه‌صزنی و کاهش نشت الکترولیت از توده‌صهای بذری شد .درصد و سرعت سبز شدن مزرعه به‌صطور معنی‌صداری با پیش‌صتیمار بذر افزایش یافتند .گیاهان حاصل از بذرهای پیش‌صتیمار شده بیشترین محتوای نسبی آب (RWC) و کمترین دمای برگ (LT) را داشتند .پیش‌صتیمار بذر و کود پوشش سبز، شاخص محتوای کلروفیل(ICC) ، ارتفاع بوته، خورجین و دانه در بوته، محصول بیولوژیکی و دانه در واحد سطح را بهبود بخشیدند .محصول بیولوژیکی و دانه گیاهان حاصل از بذرهای پیش‌صتیمار شده و نشده با کاربرد تمامی کودها افزایش یافتند .افزایش محصول بیولوژیکی و دانه با کاربرد کود برای گیاهان حاصل از بذرهای پیش‌صتیمار نشده در مقایسه با گیاهان حاصل از بذرهای پیش‌صتیمار شده بیشتر بود .بذرهای پیش‌صتیمار شده در عدم کوددهی نیز به‌صدلیل تراکم و تعداد دانه در بوته بالاتراز لحاظ این صفت برتری داشتند .کاربرد کود، به‌صویژه کود شیمیایی، به‌صطور معنی‌صداری وزن هزار دانه را کاهش داد، اما تعداد دانه در بوته را به-طور قابل ملاحظه‌صای افزایش داد و از همین طریق موجب افزایش محصول دانه در واحد سطح گردید .بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌صدار با محصول دانه به محصول بیولوژیکی و به‌صدنبال آن به درصد سبز شدن گیاهچه، سرعت جوانه‌صزنی، وزن خشک گیاهچه و تعداد دانه در بوته تعلق یافت .در تجزیه رگرسیون گام‌صبه‌صگام، صفات درصد سبز شدن گیاهچه، دانه در بوته و وزن هزار دانه به‌صترتیب وارد مدل شدند و ۵/۸۳ درصد از تغییرات محصول دانه را توجیه کردند .همچنین براساس تجزیه علیت، درصد سبز شدن گیاهچه و تعداد دانه در بوته بیشترین اثر مثبت و مستقیم را با محصول دانه داشتند که نمایانگر نقش اساسی این صفات در تعیین عملکرد نهایی این گیاه دارویی می‌صباشد .بنابراین، کود زیستی نه‌صتنها موجب افزایش عملکرد خردل سیاه می‌صشود، بلکه کاربرد کودهای شیمیایی را به مقدار ۵۰ درصد کاهش می‌صدهد .می‌صتوان نتیجه گرفت که پیش‌صتیمار بذر و کود زیستی می‌صتوانند به‌صعنوان روش‌صهای مؤثر برای کاهش کاربرد کود شیمیایی و بهبود عملکرد مزرعه‌صای و محصول دانه گیاهان دارویی مانند خردل سیاه استفاده گردد
Laboratory tests and a field experiment were conducted to evaluate the effects of seed priming and fertilizers on some important traits of black mustard during 2016. The laboratory tests were carried out as completely randomized design with four replications and field experiment was arranged as a factorial set of treatments based on randomized complete block design with three replications. Factors consisted of seed priming (P1: unprimed, P2: hydro-priming and P3: priming with 1 KNO3 for 8 hours at 201 C) and four levels of fertilizer (F1: control, F2: chemical fertilizer consisted of 250 kg/ha urea + 200 kg/ha triple superphosphate, F3: biological fertilizer consisted of nitrogen fixing (Azoto Barvar 1) and phosphate solubilizing bacterial Barvar 2 and F4: 125 kg/ha urea + 100 kg/ha triple superphosphate + biological fertilizer). Seed priming increased germination rate and reduced electrical conductivity of seed leachates. Percentage and rate of field emergence were significantly enhanced by seed priming. Plants from primed seeds had the highest relative water content (RWC) and lower leaf temperature (LT). Seed priming and fertilizer improved ground cover, chlorophyll content index (ICC), plant height, pods and grains per plant, biological and grain yields per unit area. Biological and grain yields of plants from unprimed and primed seeds were increased by application of all fertilizers. The increment of biological and grain yields by application of fertilizers for plants from unprimed seeds were higher in comparison with plants from primed seeds. The primed seeds in the non-fertilization were superior in terms of these traits due to the higher density and number of grains per plant. Application of the fertilizers, particularly chemical fertilizer, significantly reduced grain weight, but considerably enhanced grains per plant, thereby increased grain yield per unit area. The highest positive correlation with grain yield was recorded for biological yield, followed by percentage of seedling emergence, seed germination rate, seedling dry weight and grains per plant. In regression analysis by stepwise method, percentage of seedling emergence, grains per plant and 1000-grain weight traits were entered into model, respectively, that explained 83.5 percent of grain yield variations. Also based on path results, percentage of seedling emergence, grains per plant have the most and positive direct effect with grain yield, suggesting that these traits have the major roles in determining final yield of this medicinal plant. Therefore, biological fertilizer not only increases the performance of black mustard, but also decreases chemical fertilizers application by 50 . It can be concluded that seed priming and biological fertilizer could be used as effective methods to decrease chemical fertilizers application and to improve field performance and grain yield of medicinal plants such as black mustard
والی پور، هاجر
راعی، یعقوب، استاد راهنما
قاسمی گلعذانی، کاظم، استاد مشاور
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
