۱۷۰۳۲پ
per
اثر تنش خشکی و محلولپاشی اسید سالسیلیک بر برخی صفات مورفو فیزیولوژیکی و فیتوشیمی گیاه کدوی طبی Cucurbita pepo var. styriaca))
/حسین ربیانگورانی
: کشاورزی
، ۱۳۹۵
چاپی
دکتری
علوم باغبانی گرایش سبزیکاری
۱۳۹۵/۰۶/۱۷
تبریز
کمبود آب و روش‌های استفاده آن از عوامل اصلی محدود کننده توسعه بخش کشاورزی بویژه در نواحی خشک و نیمه خشک محسوب می‌شود .این در شرایطی است که بیشتر اراضی کشاورزی ایران در این نواحی واقع شده‌اند و با تنش کمبود آب روبرو هستند، یکی ازمهمترین پیامدهای تنش خشکی تنش اکسیداتیو میباشد .اسیدسالیسیلیک یک ترکیب فنلی است که به عنوان تنظیم کننده رشد در القای مقاومت به خشکی عمل مینماید .در این مطالعه به منظور بررسی تاثیر اسیدسالیسیلیک تحت شرایط تنش خشکی بر برخی شاخصهای فیزیولوژیک و برخی صفات بیوشیمیایی گیاه کدوی طبی، آزمایشی در سالهای۱۳۹۳ و ۱۳۹۲درمزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان در سه تکرار با بررسی اثر دو فاکتور هر یک در ۴ سطح طراحی شد، عامل محلولپاشی اسید سالیسیلیک در چهار سطح شامل محلولپاشی) صفر،۵/۰ ،۱ و ۵/۱ میلیگرم در لیتر (و تنش خشکی نیز به عنوان فاکتور دوم با چهار سطح(۱۰۰ ،۸۵ ،۷۰ و ۵۵درصد ظرفیت زراعی مزرعه (که معادل پتانسیل ماتریکهای۱/۰ - ،۵/۰- ،۱- و۵/۱- مگا پاسکال تنظیم شده بودند .صفات اندازهگیری شده شامل برخی خصوصیات مورفولوژیکی ،فیزیولوژیکی وفیتوشیمیایی بود .نتایج نشان داد که که تنش خشکی موجب کاهش صفات مورفولوژیکی چون سطح برگ، وزن صد دانه، عملکرد بذر، عملکرد میوه و طول بوته و با افزایش تنش از مقدار هر کدام از صفات بیان شده کاسته می‌شد.همچنین وزن صد دانه، عملکرد بذر و عملکرد میوه تحت تاثیر اسید سالیسیلیک قرار گرفت و به جز در وزن صد دانه در بقیه موارد با افزایش اسید سالیسیلیک به بیش از ۱ میلی گرم در لیتر سبب کاهش صفات مورد نظر شد .همچنین در اثرمتقابل تنش خشکی و اسید سالیسیلیک بر روی عملکرد با افزایش اسید سالسیلیک در هر کدام از سطوح تنش سبب افزایش وزن صد دانه گردید بیشترین عملکرد میوه نیز در زمان عدم محدودیت و محلولپاشی ۵/۱ میلیگرم در لیتر اسید سالسیلیک به دست آمد .تنش خشکی موجب کاهش همه صفات فیزیولوژیکی شامل دمای کانوپی، نشت الکترولیت، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه‌ای، غلظت CO۲ درون روزنه‌ای، سرعت تعرق و سرعت فتوسنتز شد و اسید سالسیلیک تنها بر روی دمای کانوپی، سرعت تعرق و سرعت فتوسنتز تاثیر گذار بود .اثرمتقابل سال با هرکدام از تیمارها تاثیر معنی داری بر روی صفات مورد ارزیابی نداشتند اما اثر متقابل تنش خشکی و اسید سالسیلیک سرعت فتوسنز، حداقل دمای کانوپی و هدایت روزنه‌ای تاثیر معنی‌داری گذاشت.سرعت فتوسنتز که اصلی‌ترین عامل در تولید میباشد توسط تنش خشکی کاهش یافت و همزمان مصرف اسید سالسیلیک سبب افزایش آن نسبت به شاهدگردید.درصفات فیتوشیمیایی نیز کاربرد اسید سالسیلیک فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان شامل آسکوربات پراکسیداز،کاتالاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز وگلوتاتیون ردکتاز بیشتر گردید وموجب تجمع متابولیت های سازگاری شامل پرولین، پروتئینها و کربوهیدراتهای محلول گردید، تنش خشکی سبب کاهش و اسید سالسیلیک موجب افزایش درصد روغن گردید همچنین تنش خشکی و سالیسیلیک عملکرد روغن، و محتوی بتاسیتسترول را بالا برد به نحوی که بیشترین مقدار (۲۳/۱ درصد (آن در سال دوم و در زمان محدودیت شدید رطوبت (۵۵ درصد ظرفیت مزرعه (و محلولپاشی ۵/۱ میلیگرم در لیتر اسید سالسیلیک بود و افزایش همزمان تنش خشکی و اسید سالسیلیک سبب کاهش مقدار مالون دی آلدئید شد که نشان دهنده کاهش لیپید پراکسیداسیون و آسیب به غشاء بود همزمان با افزایش سطوح اسید سالسیلیک و تنش میزان بتاسیتسترول که مهمترین ماد موثره این گیاه می باشدنیز افزایش یافت، اسید سالیسیلیک سبب کاهش معنی‌دار خسارت ناشی از سطوح مختلف تنش خشکی نسبت به تیمارهای شاهد گردید و سبب افزایش شاخصهای رشدی و فیزیولوژیک اندازه گی‍ـری شده و از خسارت تنش اکسیداتیو ناشی از خشکی کاست
Water deficit and its non-efficient usage methods are the main limiting factors of the agriculture development in arid and semi-arid areas .Most of agricultural areas of Iran are located in these areas and thus faced with water stress difficulties. These conditions make the importance of studying water stress issues to high degree. Oxidative stress is one of the important consequences of drought stress. Salicylic acid is a phenolic compound used as a growth regulator in the induction of resistance to drought. In order to investigation role of salicylic acid on some Anti-oxidant Enzymes and some biochemical attributes of medicinal pumpkin under drought stress an experiment designed at 2013 and 2014 in zanjan universities research farm. The study was arranged as factorial experiment based on a randomized complete block design with three replications with investigation of two factors, each in 4 levels. Salicylic acid treatments included Salicylic acid were applied as foliar application spray in 4 levels: zero mg/l (solution spray with distilled water), 0.5, 1, and 1.5 mg/l. . drought stress was conducted in four levels including (100, 85,70 and 55 FC) respectively set at the following potentials: -0.1, -0.5, -1.0, and 1.5MPa. Traits that measured were morphological physiological characteristics and phytochimistrical characteristics.The result implied that water stress causes decrease in the morphological traits in both year. The result implied that water stress causes decrease in the morphological traits such as leaf area,hundred seed weight,seed and fruit yield,vine length. By increasing drought stress levels reduced. while application of salicylic acid at 0.5 and 1 mg/l increased the most traits but 1.5 mg/l reduced most of them also by increasing water stress levels causes decrease in the physicological traits such as leaf temperature, electrolyte leakage, relative water content,cholorophyle content and gas exchanges traits such as Stomatal conductance, while salicylic acid effective on leaf evaporation and Photosynthesis rate, The interaction with any of the treatments had no significant effect on the evaluated traits but the interaction of water stress and salicylic acid Photosynthesis rate, canopy temperature and stomatal conductance were affected. Photosynthesis rate that is the main factor in producing yield decreased by drought stress, while salicylic acid is also used to increase it compared to control. phytochemical traits such as antioxidant enzyme activities affectet with salicylic acid such as ascorbate peroxidase, catalase, peroxidase, polyphenol oxidase and reductase was increased and caused accumulation of compatible soluets include proline, proteins and soluble carbohydrates .salicylic increase the oil yield and oil content was also decreased by drought stress, in reaction of drought and stress salicylic acid increased the content of beta_sitosterol and oil, also reduces the amount of malondialdehyde that showed the reduction of membrane peroxidation, through increasing the antioxidant enzymes activities and osmoprotactants accumulation which led to a balanced rise in oil yield and Beta_sitosterol in mild and moderated stress.Application of salicylic acid had most affect on that the main active ingredient of the medicinal pumpkin (beta-sitosterol), the highest (1.23 ) in the second year and severe water strees (55 of field capacity) and spray 1.5 mg of salicylic acid concenteration.This suggests an increase in plant resistance to drought as a result of salicylic acid application.and in sever strees (55 of field capacity) and 1.5 mg per liter foliar application of salicylic acid caused a decrease in damage of drought stress and promote growth and physiological indices and was reduced the damage of oxidative stress caused by drought strees
ربیانگورانی، حسین
پناهنده، جابر، استاد راهنما
بلندنظر، صاحبعلی، استاد راهنما
صبا، جلال، استاد مشاور
زارع نهندی، فریبرز، استاد مشاور
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
