عنوان

سیستماتیک حشرات کامل و لارو مگس‌های خانواده‌ی ‮‭Tephritidae (Diptera: Tephritoidea)‬ و بررسی رابطه‌ی میزبانی آن‌ها با گیاهان تیره‌ی مرکبان ‮‭(Asteraceae)‬ در استان آذربایجان‌شرقی

‭۱۶۸۲۷پ‬

per

سیستماتیک حشرات کامل و لارو مگس‌های خانواده‌ی ‮‭Tephritidae (Diptera: Tephritoidea)‬ و بررسی رابطه‌ی میزبانی آن‌ها با گیاهان تیره‌ی مرکبان ‮‭(Asteraceae)‬ در استان آذربایجان‌شرقی

/ابراهیم زرقانی

: کشاورزی

، ‮‭۱۳۹۶‬

چاپی

دکتری

حشره‌شناسی کشاورزی

‮‭۱۳۹۶/۰۲/۲۷‬

تبریز

مگس‌های خانواده ‮‭Tephritidae‬ با حدود ‮‭۴۵۰۰‬ گونه شناخته‌شده یکی از بزرگ‌ترین خانواده‌های دوبالان محسوب می‌شوند که از زیست‌محیطهای مختلف در دنیا شناسایی شده‌اند .بسیاری از گونه‌های این خانواده گیاه‌خوار هستند و برخی از گونه‌ها با تغذیه از گوشت میوه به‌عنوان آفات مهم محصولات کشاورزی مطرح هستند .برخی گونه‌ها در ساقه و ریشه گیاهان خانواده مرکبان ایجاد گال می‌کنند .همچنین برخی از گونه‌های این خانواده به‌طور موثر در برنامه‌های کنترل زیستی آزمایشی علف‌های هرز مورد استفاده قرار گرفته‌اند .با وجودی‌که گونه‌های این خانواده از نظر بوم‌شناختی و اقتصادی بسیار اهمیت دارند ولی فون این مگس‌ها در کشور ایران به‌طور کامل مورد بررسی قرار نگرفته است .در مطالعه حاضر به‌منظور بررسی فون مگس‌های‮‭Tephritidae‬ ، نمونه‌برداری با استفاده از تور حشره‌گیری طی سال‌های ‮‭۱۳۹۲‬ تا ‮‭۱۳۹۵‬ در استان آذربایجان‌شرقی صورت گرفت و نمونه‌ها در کلکسیون حشرات پروفسور حسن ملکی میلانی دانشگاه تبریز نگه‌داری شدند .در مجموع ‮‭۱۱۱‬ گونه متعلق به ‮‭۲۹‬ جنس و ‮‭۲‬ زیرخانواده از مگس‌های این خانواده جمع‌آوری و شناسایی شدند که از بین آن‌ها ‮‭۲۳‬ گونه گزارش جدید برای استان، ‮‭۹‬ گونه و ‮‭۲‬ جنس برای اولین‌بار از ایران گزارش شدند و به‌علاوه ‮‭۵‬ گونه‌ی.‮‭Tephritis arsenii korneyev et al‬ ، .‮‭Terellia barughii Zarghani et al‬، .‮‭Terellia sp. nov‬، .‮‭Urophora chichakli sp. nov‬ و .‮‭Urophora sp. nov‬به‌عنوان گونه جدید توصیف شدند .در ضمن کلید شناسایی برای زیرخانواده‌ها، قبیله‌ها و جنس‌های‮‭Campiglossa‬ ،‮‭Goniurellia‬ ،‮‭Tephritis‬ ، ‮‭Terellia‬ و ‮‭Urophora‬ تهیه گردید .همچنین ریخت‌شناسی لارو دو گونه‌ی ‮‭Tephritis arsenii‬ و ‮‭Terellia serratulea‬ مورد مطالعه قرار گرفت .درمجموع ‮‭۵۰‬ گونه گیاه میزبان مورد شناسایی قرار گرفت که در بین آن‌ها ‮‭۳۵‬ گونه به‌عنوان گیاه میزبان جدید برای مگس‌های این خانواده گزارش شدند .گونه‌هایی که با ***، ** و * مشخص شده‌اند، به‌ترتیب گزارش جدید برای فون دنیا، ایران و استان جدید می‌باشند .لیست گونه‌های مطالعه شده به شرح زیر می‌باشند‮‭U. terebrans (Loew, ۱۸۵۰) U. variabilis (Loew), Khaghaninia et al. ۲۰۱۲ U. xanthippe Munro, ۱۹۳۴ Tribe Noeetini Ensina sonchi (L., ۱۷۶۷) Hypenidium roborowskii (Becker, ۱۹۰۸) Noeeta pupillata (Fall* U. stylata (Fabricius, ۱۷۵۵) U. tenuis Becker, ۱۹۰۸***۰۰۱- U. quadrifascita quadrifasciata (Meigen,۱۸۲۶) U. quadrafasciata sjumorum (Rohdendorf, ۱۹۷۳) U. sirunaseva Hering, ۱۹۳۸ U. solstitialis L., ۱۷۵۸ U. solaris (Korneyev, ۱۹۸۴) U. sp. nov. IR* U. pauperata Zaitzev, ۱۹۴۵ U. phaeocera (Hering, ۱۹۶۱) U. pontica Hering, ۱۹۳۷*Nozari, ۲۰۱۱& U. doganlari Kutuk, ۲۰۰۶ U. hermonis (Freidberg, ۱۹۴۷) U. impicta Hering, ۱۹۴۲ U. jaceana (Hering, ۱۹۳۵) U. mauritanica Macquart, ۱۸۳۴ U. merzi Mohammadzade *** U. chichakli sp. nov.* Urophora affinis (Frauenfeld, ۱۸۵۷) U. aprica (Fallen, ۱۸۱۴)** Myopites inulaedyssentericae Blot, ۱۸۲۷** White ۱۹۹۱& Inuromaesa maura Korneyev ** Subfamily Tephritinae Tribe Myopitini Eurasimona stigma (Loew, ۱۸۴۰)* Philophylla caesio (Harris, ۱۷۸۰)** Tribe Trypetini Euleia heraclei (L., ۱۷۵۸) E. kovalevi (Korneyev, ۱۹۹۱)*: Subfamily Trypetinae Tribe Carpomyini Carpomya vesuviana (Costa, ۱۸۵۴)‬ ف‮‭Sphenella marginata (Fall** H. guttata (Fallen, ۱۸۱۴) Oxyna nebolossa (Wiedemann, ۱۸۱۷) O. sp. cf. variabilis Chen, ۱۹۳۸* Heringina arezoana Mohammadzade Namin et al., ۲۰۱۵* G. persignata (Freidberg, ۱۹۸۰)*Desvoidy, ۱۸۳۰) Euaresta bullans (Wiedemann, ۱۸۳۰) Goniurellia longicauda (Freidberg, ۱۹۸۰)- C. misella (Loew, ۱۸۶۹) C. producta (Loew, ۱۸۴۴) C. loewiana Hendel, ۱۹۲۷ C. tessellata Loew, ۱۸۴۴ Dioxyna bidentis (Robineau* C. grandinata (Rondani ۱۸۷۰)*Desvoidy, ۱۸۳۰) Tribe Tephritini Acanthiophilus helianthi (Rossi, ۱۷۹۴) Acinia biflexa (Loew, ۱۸۴۴) Actinoptera discoidea (Fallen, ۱۸۱۴) Campiglossa absinthii (Fabricius, ۱۸۰۵) C. difficilis (Hendel, ۱۹۲۷)-n, ۱۸۱۴) Tribe Tephrellini Oxyaciura tibialis (Robineau‬ ف‮‭Tribe Xyphosiini Xyphosia miliaria Hendel, ۱۹۲۷ ***۰۰۱- T. zerovae Korneyev, ۱۹۸۵ T. sp. nov. IR* T. tussilaginis Fabricius, ۱۷۷۵ T. uncinata White, ۱۹۸۹ T. whitei V. Korneyev et Mohamadzade ۲۰۱۳* T. quadratula Loew, ۱۸۶۹ T. ruficauda (Fabricius, ۱۷۹۴) T. serratulae (L., ۱۷۵۸) T. plagiata (Dahlbom, ۱۸۵۰)** T. orheana Korneyev ۱۹۹۰ T. pseudovirens (Hering, ۱۹۴۰)**Desvoidy, ۱۸۳۰ T. nigripalpis Hendel, ۱۹۲۷ T. nigronota Korneyev, ۱۹۸۵ T. odontolophi Korneyev, ۱۹۹۳- T. longicauda (Meigen, ۱۸۳۸) T. luteola Robineau* T. fuscicornis Loew, ۱۸۴۴ T. gynaecochroma (Hering, ۱۹۳۷) T. korneyevarum (Mohamadzade, ۲۰۱۱)* T. freidbergi Herring, ۱۹۳۷** T. colon Meigen, ۱۸۲۶ T. ermolenkoi Korneyev, ۱۹۸۵***Desvoidy, ۱۸۳۰) Orellia distans Loew, ۱۸۴۷ O. falcate (Scopoli, ۱۷۶۳) O. stictica (Gmelin, ۱۷۹۰) Terellia barughii Zarghani et al. ۲۰۱۷- C. jaceae (Costa, ۱۸۴۴) C. succinea (Costa, ۱۸۴۴) Chaetostomella cylindrical (R* T. sahandi Mohammadzade et al, ۲۰۱۱ Tephrytomyia lauta (loew, ۱۸۶۹) Trupanea amoena (Frauenfeld, ۱۸۵۷) T. stellata (Fuesslin, ۱۷۷۵) Tribe Terellini Chaetorellia australis Hering, ۱۹۴۰ C. carthami (Stackelberg, ۱۹۲۹) C. conjuncta (Becker, ۱۹۱۳) C. isais Hering, ۱۹۳۷** T. Sp. cf. Tanaceti Hering, ۱۹۵۶* T. oedipus Hendel, ۱۹۲۷ T. postica (Loew, ۱۸۴۴) T. praecox (Loew, ۱۸۴۴) T. pulchra Loew, ۱۸۴۴* T. multiguttata (Becker, ۱۹۱۳)* Dilbek, ۲۰۰۰& T. masopotamica Korneyev * T. matricariae Loew, ۱۸۴۴* T. formosa (Loew, ۱۸۴۴) T. hurvitzi Freidberg, ۱۷۵۸ T. hyoscyami (L., ۱۹۸۱) T. kogardtauica Hering, ۱۹۴۴* T. erdemlii (Kutuk, ۲۰۰۸)* Korneyev, ۲۰۱۱ T. bardanae (Schrank, ۱۸۰۳) T. cometa (Loew, ۱۸۴۰) T. dioscura (Loew, ۱۸۵۶) T. divisa Rondani, ۱۸۷۱& T. azari Mohammadzade ***n, ۱۸۱۴) T. arsenii Korneyev et al. ۲۰۱۵‬

‮‭n, ۱۸۱۴) Tephritis arsenii Korneyev et al. ۲۰۱۵*** T. azari Mohammadzade & Korneyev, ۲۰۱۱ T. bardanae (Schrank, ۱۸۰۳) T. cometa (Loew, ۱۸۴۰) T. dioscura (Loew, ۱۸۵۶) T. divisa Rondani, ۱۸۷۱* T. erdemlii (Kutuk, ۲۰۰۸)* T. formosa (Loew, ۱۸۴۴) T. hurvitzi Freidberg, ۱۷۵۸ T. hyoscyami (L., ۱۹۸۱) T. kogardtauica Hering, ۱۹۴۴* T. matricariae Loew, ۱۸۴۴* T. masopotamica Korneyev & Dilbek, ۲۰۰۰* T. multiguttata (Becker, ۱۹۱۳)* T. oedipus Hendel, ۱۹۲۷ T. postica (Loew, ۱۸۴۴) T. praecox (Loew, ۱۸۴۴) T. pulchra Loew, ۱۸۴۴* T. Sp. cf. Tanaceti Hering, ۱۹۵۶** T. sahandi Mohammadzade et al, ۲۰۱۱ Tephrytomyia lauta (loew, ۱۸۶۹) Trupanea amoena (Frauenfeld, ۱۸۵۷) T. stellata (Fuesslin, ۱۷۷۵) Tribe Terellini Chaetorellia australis Hering, ۱۹۴۰ C. carthami (Stackelberg, ۱۹۲۹) C. conjuncta (Becker, ۱۹۱۳) C. isais Hering, ۱۹۳۷* C. jaceae (Costa, ۱۸۴۴) C. succinea (Costa, ۱۸۴۴) Chaetostomella cylindrical (R-Desvoidy, ۱۸۳۰) Orellia distans Loew, ۱۸۴۷ O. falcate (Scopoli, ۱۷۶۳) O. stictica (Gmelin, ۱۷۹۰) Terellia barughii Zarghani et al. ۲۰۱۷*** T. colon Meigen, ۱۸۲۶ T. ermolenkoi Korneyev, ۱۹۸۵** T. freidbergi Herring, ۱۹۳۷* T. fuscicornis Loew, ۱۸۴۴ T. gynaecochroma (Hering, ۱۹۳۷) T. korneyevarum (Mohamadzade, ۲۰۱۱)* T. longicauda (Meigen, ۱۸۳۸) T. luteola Robineau-Desvoidy, ۱۸۳۰ T. nigripalpis Hendel, ۱۹۲۷ T. nigronota Korneyev, ۱۹۸۵ T. odontolophi Korneyev, ۱۹۹۳** T. orheana Korneyev ۱۹۹۰ T. pseudovirens (Hering, ۱۹۴)** T. quadratula Loew, ۱۸۶۹ T. ruficauda (Fabricius, ۱۷۹۴) T. serratulae (L., ۱۷۵۸) T. plagiata (Dahlbom, ۱۸۵۰)* T. tussilaginis Fabricius, ۱۷۷۵ T. uncinata White, ۱۹۸ T. whitei V. Korneyev et Mohamadzade ۲۰۱۳* T. zerovae Korneyev, ۹۸۵ T. sp. nov. IR-۰۰۱** Tribe Xyphosiini Xyphosia miliaria Hendel, ۱۹۲۷‬ف‮‭n, ۱۸۱۴) Tribe Tephrellini Oxyaciura tibialis (Robineau-Desvoidy, ۱۸۳۰) Tribe Tephritini Acanthiophilus helianthi (Rossi, ۱۷۹۴) Acinia biflexa (Loew, ۱۸۴۴) Actinoptera discoidea (Fallen, ۱۸۱۴) Campiglossa absinthii (Fabricius, ۱۸۰۵) C. difficilis (Hendel, ۱۹۲۷)* C. grandinata (Rondani ۱۸۷۰)* C. misella (Loew, ۱۸۶۹) C. producta (Loew, ۱۸۴۴) C. loewiana Hendel, ۱۹۲۷ C. tessellata Loew, ۱۸۴۴ Dioxyna bidentis (Robineau-Desvoidy, ۱۸۳۰) Euaresta bullans (Wiedemann, ۱۸۳۰) Goniurellia longicauda (Freidberg, ۱۹۸۰)* G. persignata (Freidberg, ۱۹۸۰)* Heringina arezoana MohammadzadeNamin et al., ۲۰۱۵* H. guttata (Fallen, ۱۸۱۴) Oxyna nebolossa (Wiedemann, ۱۸۱۷) O. sp. cf. variabilis Chen, ۱۹۳۸** Sphenella marginata (Fall‬ف‮‭Tephritidae, the fruit flies, with around ۴۵۰۰ known species are one of the largest families in the order Diptera which have been identified from various environmental conditiones in the world. The most species of this family are phytophagous and some species are as important pests of agricultural crops by feeding on the flesh of the fruit. Some species induce galls in stems and roots of asteraceus plants. Also, some species of this family have been appliyed effectively in the classic biological control programs of noxious weeds. Although, the species in this family are important as biological and economic aspects, the fauna of this family in the Iran has not been well known. In the present project, to study the flies of the family Tephritidae, sampling was conducted by sweeping net in East Azerbaijan province during the years ۱۳۹۲-۱۳۹۵ and the materials were kept in Insect Collection of Professor Hasan Maleki Milanii, Plant Protection Department, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran. In total, ۱۱۱ species belonging to ۲۹ genera and ۲ subfamilies of this family were collected and identified, of which ۲۳ species were as new records for the province, ۹ species and ۲ genera were reported for the first time from Iran and in addition, the descriptions of the ۵ species, Tephritis arsenii korneyev et al., Terellia barughii Zarghani et al., Terellia sp. nov., Urophora chichakli sp. nov. and Urophora sp. nov. were prepared. The identification keys for subfamilies, tribes and the genera of Campiglossa, Goniurellia, Tephritis, Terellia and Urophora are provided. As well as, the larval morphology of the both species Tephritis arsenii and Terellia serratulea were studied. Totally ۵۰ host plant species were identified which ۳۵ species of them are as new host plants for flies of this family. The species marked with ***, ** and * are being newly reported for the world, Iran and East Azerbaijan province, respectively. The list of the studied species is as follow: Subfamily Trypetinae Tribe Carpomyini Carpomya vesuviana (Costa, ۱۸۵۴)* Tribe Trypetini Euleia heraclei (L., ۱۷۵۸) E. kovalevi (Korneyev, ۱۹۹۱)** Philophylla caesio (Harris, ۱۷۸۰)* Subfamily Tephritinae Tribe Myopitini Eurasimona stigma (Loew, ۱۸۴۰)** Inuromaesa maura Korneyev & White ۱۹۹۱** Myopites inulaedyssentericae Blot, ۱۸۲۷** Urophora affinis (Frauenfeld, ۱۸۵۷) U. aprica (Fallen, ۱۸۱۴)* U. chichakli sp. nov.*** U. doganlari Kutuk, ۲۰۰۶ U. hermonis (Freidberg, ۱۹۴۷) U. impicta Hering, ۱۹۴۲ U. jaceana (Hering, ۱۹۳۵) U. mauritanica Macquart, ۱۸۳۴ U. merzi Mohammadzade &Nozari, ۲۰۱۱* U. pauperata Zaitzev, ۱۹۴۵ U. phaeocera (Hering, ۱۹۶۱) U. pontica Hering, ۱۹۳۷* U. quadrifascita quadrifasciata (Meigen,۱۸۲۶) U. quadrafasciata sjumorum (Rohdendorf, ۱۹۷۳) U. sirunaseva Hering, ۱۹۳۸ U. solstitialis L., ۱۷۵۸ U. solaris (Korneyev, ۱۹۸۴) U. sp. nov. IR-۰۰۱*** U. stylata (Fabricius, ۱۷۵۵) U. tenuis Becker, ۱۹۰۸* U. terebrans (Loew, ۱۸۵۰) U. variabilis (Loew), Khaghaninia et al. ۲۰۱۲ U. xanthippe Munro, ۱۹۳۴ Tribe Noeetini Ensina sonchi (L., ۱۷۶۷) Hypenidium roborowskii (Becker, ۱۹۰۸) Noeeta pupillata (Fall‬

زرقانی، ابراهیم

خاقانی نیا، صمد، استاد راهنما

محمدزاده نمین، سعید، استاد مشاور

کورنیف، والری، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی