بررسی کمی آب زیزمینی دشت میانه با استفاده از نرم افزار GMS
/مهدی آقاجانی
: مهندسی عمران
، ۱۳۹۵
چاپی - لوح فشرده
کارشناسی ارشد
مهندسی عمران- آب
۱۳۹۵/۱۱/۲۰
تبریز
افزایش بیصرویه برداشت از منابع آب زیرزمینی و کمبود بارندگی در چند سال اخیر برای دشت میانه باعث افت شدید سطح آب زیرزمینی گردیده است .از این رو به منظور یافتن راه کارهایی برای برطرف کردن مشکلات حاصل از بهرهصبرداری غیر بهینه از منابع آب زیرزمینی، مدل ریاضی آبخوان به عنوان ابزاری کارآمد تهیه گردید .در همین راستا کلیه اطلاعات هواشناسی، هیدرولوژیکی، هیدروژئولوژیکی، ژئوفیزیکی و زمینصشناسی منطقه جمعصآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .با توجه به دادهصهای موجود، مدل مفهومی آبخوان میانه ایجاد گشته و مدل ریاضی MODFLOW آن با استفاده از نرمصافزار GMS ۱۰.۱.۴ تهیه شده است .در نهایت بازه زمانی مدلصسازی بر اساس ارقام سطوح آب موجود در حداکثر چاهصهای مشاهداتی از تاریخ ۱۵/۱/۱۳۸۶ به عنوان اولین ماه تا تاریخ ۱۵/۱۲/۱۳۹۳ با گامصهای ۱ ماهه و معادل با ۹۶ ماه تعیین گردید .در گام اول مدل به فرم پایدار برای فروردین ماه ۱۳۸۶ اجرا شد و نتایج با توجه به عدم قطعیت حاکم در برخی پارامترهای ورودی با خطای بالا همراه گردید .سپس در مرحله واسنجی تمامی پارامترهای دارای عدم قطعیت واسنجی شدند .در ادامه و در گام غیر ماندگار مدلصسازی، عملیات واسنجی برای ۷۲ ماه ابتدایی بر اساس خطای کاسته شده در مرحله ماندگار صورت پذیرفت .در نهایت خطای کل واسنجی به حداقل مطلوب کاهش پیدا کرد .سپس برای تامین اعتبار مدل و سنجش دقت در سطح آب زیرزمینی پیش بینی شده در ۷۲ ماه، صحت سنجی مدل برای۲۴ ماه آتی شکل گرفت، که خطای اندک در مرحله صحت سنجی، موید دقت در مدل ایجادشده بود .بهصعلاوه از ۳۶ ماه به منظور پیشصبینی و اعمال سناریو استفاده شده است، فاکتور منابع بهرهصبرداری به عنوان اصلیصترین منبع کاهش تراز آبخوان، برای اعمال سناریو انتخاب شد .کاهش برداشت به مقدار ۱۰ ، ۲۰ و ۴۰ مشخص کرد روند کاهشی سطح آب کاملا معکوس شده و در بلند مدت میصتواند منجر به جبران کسری آبخوان گردد .لذا با استفاده از این مدل شاید بتوان مسیر مدیریت آبصهای زیرزمینی در این آبخوان را هموار ساخت
The increase of groundwater withdrawal and lack of rainfall in Mianeh aquifer has caused a significant groundwater level declination in recent years. Therefore, the mathematical model of the aquifer was developed as an efficient tool to find ways to overcome the problems of over abstraction of groundwater. Thus, all the meteorological, hydrological, hydrogeological, geophysical and geological information of the area were collected and analyzed. The conceptual model has been created for Mianeh aquifer and the MODFLOW mathematical model was performed using GMS 10.1.4 software based on the available data. Eventually, the modeling time interval based on the available in observation wells are determined from 04.04.2007 (as the first month) until 06.03.2015 with one month step and equivalent to 96 months. In the first step, steady-state model was conducted for the April 2007 and results show high error due to the uncertainty of input data. Then, all uncertain parameters were calibrated during calibration step. Also, calibration model in the unsteady step was performed for the first 72 months based on reduced error at steady-state step. Finally, the calibration step error was reduced to the least acceptable level. Then to evaluate the model and the accuracy of forecasted groundwater level in 72 months the model was verified for the last 24 months. The small amount of error in the validation step confirmed the accuracy of the model. Furthermore, groundwater level in the next 36 months applied to predict and to apply scenarios. The main factor of groundwater declination which is withdrawal was selected to introduce the scenarios. Reduction of 10, 20, and 40 percent of pumping rate revealed that the trend of declining water levels is reversed completely and it can compensate aquifer deficit in the long term. Therefore, using this model might pave the way to manage groundwater in the aquifer