نقش شاهسون های دشت مغان در تحولات سیاسی و اجتماعی ایران از سقوط صفویه تا پایان دولت زند
/هادی ندرتی
: حقوق و علوم اجتماعی
، ۱۳۹۴
، راشدی
چاپی
کارشناسی ارشد
تاریخ گرایش ایران دوره ی اسلامی
۱۳۹۴/۰۶/۱۵
تبریز
عشایر به جماعتی اطلاق می شود که محور ارتباطات اجتماعی آنها براساس خویشاوندی نسبی یا سببی، حقیقی یا آرمانی سازمان یافته است .شاهسون ها نام تعدادی از این گروه های ایلی هستند که در بخش هایی از شمال غرب ایران به ویژه نواحی مغان و اردبیل به سر می بردند .ایل شاهسون از معروفترین ایل های آذربایجان و اردبیل به شمار می رود که دارای پیشینه تاریخی طولانی و آداب و رسوم وسنن ویژه ای در فرایند تاریخی بوده اند.شاهسونهای مغان با دامداری و کشاورزی کمک شایانی در امر اقتصاد کشوربه ایفای نقش میپرداختند.یکی از مهمترین نقشهای ایل شاهسون با توجه به خوی ایلیاتی بودنشان که در جنگندکی ماهر بودند دفاع ازمرز ایران بود .شاهسون های دشت مغان در زمان سقوط صفویه با تمام طوایف از خاک ایران در برابر تجاوزات روس ها و عثمانی ها دفاع و از جان گذشتگی از خود نشان دادند .آنها سال ها در برابر این دولت ها در سازمان سپاه صفویان جنگیده و تا حدودی توانسته اند از تجاوز این دولت ها به خاک ایران از جمله دشت مغان جلوگیری کنند اما در اواخر سلطنت صفویه دشت مغان به دست روس ها و عثمانی ها اشغال و بین این دولت ها تقسیم شد .تا اینکه در دوره نادرشاه افشار دوباره مغان از تصرف این دولت ها پس گرفته شد و سرانجام بعد از سقوط زندیه طی کشمکش های طولانی میان خان ها و طوایف، ساختار سیاسی و اجتماعی طوایف شاهسون ها در دشت مغان به صورت یک اتحادیه منسجم و منظم توسط آقامحمدخان قاجار تشکیل شد