بررسی نقش ساختارنظام دوقطبی و جنگ سرد بر آرایش نیروهای سیاسی در ایران ۱۳۲۰ - ۱۳۵۷))
/مهرداد حسنی قره تپه
: حقوق و علوم اجتماعی
، ۱۳۹۵
، راشدی
چاپی
کارشناسی ارشد
علوم سیاسی گرایش اندیشه سیاسی در اسلام
۱۳۹۵/۰۴/۱۲
تبریز
درگیری دو ابر قدرت شرق و غرب، اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده آمریکا در مقطعی از تاریخ معاصر با نام جنگ سرد شناخته شده است .در این مقطع دامنه ی درگیری دو ابر قدرت به کشورهایی کشیده می شود که منافعی برای آنها در آن کشورها وجود داشت .از جمله کشورهایی که دامنه درگیری دو ابر قدرت به آن کشیده می شود، می توان به ایران دوران پهلوی دوم اشاره کرد به طوری که اولین برخورد و مبارزه آنها هم بر سر ایران شکل می گیرد .این مبارزه و برخورد میان کاپیتالیسم و کمونیسم در ایران شرایطی را به وجود می آورد که محمد رضا شاه طرفدار سرمایه داری و آمریکا را رودرروی نیروهای سیاسی موجود به ویژه نیروهای چپ گرا قرار می دهد و این امر آرایش نیروهای سیاسی موجود در ایران را به ضرر گروههای سیاسی چپ و ملی گرا و به نفع گروههای سیاسی اسلام گرا تحت الشعاع خود قرار می دهد .به این ترتیب با توجه به چنین تاثیری که جنگ سرد بر نیروهای سیاسی موجود در ایران دوران پهلوی دوم داشت، هدف پژوهش حاضر این است تا نشان دهد که ساختار دو قطبی جنگ سرد چگونه بر آرایش نیروهای سیاسی موجود در ایران دوران پهلوی دوم تاثیر گذار بوده است .برای پاسخ به این پرسش از روش توصیفی تحلیلی، با رویکرد تاریخی و شیوه جمع آوری منابع اسنادی استفاده شده است .فرضیه مقدماتی پژوهش این است که رقابت دوقطب جهانی ایالات متحده آمریکا واتحاد جماهیر شوروی در جنگ سرد آرایش قوای سیاسی در ایران را به ضرر احزاب و نیروهای سیاسی چپ گرا شکل می دهد و در این میان نیروهای سیاسی اسلام گرا از فرصت مناسبی برای فعالیت سیاسی علیه حکومت برخوردار شده و نظام را با چالش انقلابی رو به رو می سازند
The conflict among two superpowers of East-West in modern history, the Soviet Union and the united States America, has known as the Cold War. The conflict among super powers in this era extended to countries in which the super powers Pursue their own interests. Among the Countries where clashes of two superpowers to be drawn, can be pointed to Iran during the Pahlavi II. So that first encounter and struggle takes place over Iran. The struggle and the clash between Capitalism and Communism created situations in Iran in which Mohammad Reza Shah takes a pro-capitalist policy against leftist political forces. This policy shaped an especial kind of configuration of forces and balance of power through which leftist and nationalist political forces Incur losses and in contrast Islamist political forces take advantages. Thus, regarding the effects that structure of Cold War had on political forces in Iran in the era of Pahlavi II, The aim of this study is to demonstrate that how the bipolar structure of Cold War changed the arrangement of political forces? To answer this question, we applied a descriptive-analytical method with a historical approach and documentary resource gathering. Preliminary research hypothesis is that the conflict among the united State America and the Soviet Union under the situation of bipolar structure of the Cold War, changed the arrangement of political forces to the detriment of leftist political forces and to the benefit of Islamist who find a good opportunity to political activity against Pahlavi government and imposed a revolutionary challenge to political system