مدلسازی مناطق مستعد آتش سوزی با استفاده از مدل حداکثر بیصنظمی تحت سامانهWebGIS ، مطالعه موردی :جنگلصها و مراتع استان آذربایجان شرقی
G
/حمید ابراهیمی
: جغرافیا و برنامهریزی
، ۱۳۹۵
، راشدی
چاپی
کارشناسی ارشد
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی گرایش :مطالعات آب و خاک
۱۳۹۵/۰۶/۰۲
تبریز
آتش سوزی در عرصهصهای طبیعی نهفقط از دیدگاه محیط زیست بلکه ازنقطهنظر اقتصادی، اجتماعی و امنیتی ازجمله اصلیصترین نگرانیصها و چالشصهای پیشصروی در بسیاری از نقاط جهان میصباشد .ازجمله معضلات پیشصروی مدیریت جنگلصها و مراتع استان آذربایجان شرقی، آتش سوزیصهایی است که سالانه خسارات زیست محیطی و مالی زیادی را به استان وارد میصکند .ازاینرو شناخت خصوصیات و ویژگیصهای جنگلصها و مراتع در زمینه توزیع مکانی مناطق مستعد آتش سوزی بهعنوان مکمل و راهنما در زمینه رویکردصهای مدیریتی و کنترلی بحران آتش سوزی بسیار کاربردی خواهد بود .فرآیند پژوهش حاضر در چهار بخش به انجام رسید .نخست با مطالعه مبانی نظری موضوع، ۱۲ پارامتر) تراکم مراکز سکونتی، فاصله از مراکز سکونتی، تراکم شبکه ارتباطی، فاصله از شبکه ارتباطی، ارتفاع، شیب، جهت شیب، حداکثر دمای ماهانه، حداقل دمای ماهانه، میانگین دمای ماهانه، بارندگی سالیانه و پوشش گیاهی(، بهعنوان عوامل مؤثر در مدلسازی مناطق مستعد آتش سوزی استخراج گردید .در ادامه با استفاده از منابع اطلاعاتی موجود و تکنیکصهای مختلف و متناسب نقشهصهای مربوط به معیارصهای موردنظر تولید گردید .در بخش سوم از پژوهش با استفاده از دادهصهای مربوط به آتش سوزیصهای صورت گرفته در بستر مدل حداکثر بیصنظمی به مدلسازی خطر آتش سوزی در جنگلصها و مراتع استان آذربایجان شرقی پرداخته شد .نتایج حاصل از ارزیابی مدل با استفاده از تکنیک مساحت سطح زیر منحنیROC ، حاکی از مقدار ۸۳۹/۰ بوده که نشان از کارایی بسیار بالا و مناسب مدل اجراشده میصباشد .همچنین بر اساس نتایج حاصل در میان عرصهصهای جنگلصها و مراتع استان آذربایجان شرقی ۳۵ درصد این عرصهصها دارای وضعیت کمصخطر، ۳۱ درصد دارای وضعیت خطر متوسط، ۲۵ درصد در وضعیت خطر زیاد و در نهایت ۹ درصد از جنگلصها و مراتع در وضعیت بسیار پرصخطر و بحرانی قرار دارند .در بخش آخر پژوهش با طراحی واسط کاربری مناسب و بهرهصگیری از امکانات مختلف سیستم اطلاعات جغرافیایی نقشه خطرپذیری آتش سوزی در جنگلصها و مراتع و برخی دیگر از لایهصهای اطلاعاتی مرتبط با مسئله در بستر سامانه اطلاعات جغرافیایی تحت وب قرار داده شد .سامانه طراحیشده با به اشتراک گذاری اطلاعات بهعنوان راهنمایی مفید و علمی برای طراحی و اجرای برنامههای مرتبط با کنترل و مدیریت بحران آتش سوزی را فراهم میآورد
Wildfires in Natural Areas, not Only from the Standpoint of Environmental Issues but Also from an Economic Point and Social Security, Including the Main Concerns and Challenges in Many Parts of the World. Among Problems Facing the Management of Forests and Rangelands in East Azerbaijan Province Wildfire Which Causes Environmental Damage and Financial Annually to the Province. Therefore, Understanding the Characteristics of Spatial Distribution of Forests and Rangelands in Wildfire Probability Areas to Supplement in the Field of Regulation and Management Approach will be Very Useful. The Process of this Study was Conducted in Four Parts. First with Study and Review of Literature 12 Parameters (Density Residential Area, Distance from Residential Area, Road Density, Distance from Road, Elevation, Slope, Aspect, Monthly Maximum Temperature, Monthly Minimum Temperature, Monthly Average Temperature, Annual Precipitation and Vegetation Cover) As the Effective Factors in Modeling Wildfire Probability Were Identified. After that, By Using Available Information Resources and Different and Appropriate Techniques the Maps of Criteria Were Produced. In the Third Part of the Study Using Information of Wildfire Occurred in the Context of Maximum Entropy to Modeling the Fire Risk in Forests and Rangelands of East Azerbaijan Province was Investigated. The Results of the Accuracy Assessment of Model Using Techniques Area Under the Curve Roc Stating Value of 0.839 that Shows the Model Which Implemented Has Very High and Suitable Performance. According to the Results Among the Forest and Rangelands of East Azerbaijan Province 35 of These Areas Has a Low-Risk Condition, 31 Percent Have Moderate Risk Condition, 25 in High Risk Condition and Eventually 9 of Forests and Rangelands Are Located in Very High-Risk and Critical Condition. In The Final Section of Research, the Appropriate User Interface Was Design and by Using Various Facilities of Geographical Information System Map of Wildfire Probability in Forests & Rangelands and Some Other Information Layers Which Associated with the Issue Was Placed in the Context of Web Based GIS. System Was Designed to Share Information as Useful and Scientific Guide for Designing and Implementing Programs Related to Control and Crisis Management of Wildfire