کاربرد تکنیکهای سنجش از دور و GIS در برآورد فرسایش و رسوب (منطقه مورد مطالعه :حوضه آبریز آجین)
/حسن زارعی
: پردیس بین المللی ارس
، ۱۳۹۴
، راشدی
چاپی
کارشناسی ارشد
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی گرایش مطالعات آب و خاک
تبریز
ارزیابی خطر فرسایش یکی از روش های منابع اراضی است که هدف آن تعیین و مشخص کردن اراضی است که هدر رفت خاک در ان زیاد بوده و یا خطر فرسایش آنها را تهدید می کند .از این طریق امکان تقسیم بندی اراضی به مناطق مشابه از نظر نوع و شدت خطر فرسایش فراهم می گردد که ابزار اساسی برای برنامه ریزی اصولی جهت حفاظت خاک باشد.امروزه سیتم اطلاعات جغرافیایی از روشهای بسیار مناسب برای مطالعات خاک بوده که امروزه زمینه مناسبی را فراهم می کند که محققین و سازمان های مختلف بتوانند با امکانات این روش و همین طور سنجش از دور به ارزیابی و فرسایش بپردازند .به منظور اندازه گیری فرسایش و رسوب از دو روش کلی شامل روش های مستقیم و غیر مستقیم استفاده می گردد .در روش مستقیم با استفاده از انواع ابزارآلات و وسایل اندازه گیری، میزان فرسایش و رسوب در مراحل مختلف اندازه گیری و به صورت کمی ارایه می گردد .در روش غیر مستقیم انواع مدل ها و روابط تجربی و سایر پارامترهای موثر در ایجاد فرسایش و رسوب مورد توجه قرار می گیرد .در این تحقیق با هدف بررسی کمی و کیفی میزان فرسایش و تولید رسوب در حوضه آجین واقع در شهرستان اسدآباد با استفاده از مدل ام پسیاک ( (MPSIACو فن سنجش از دور و GIS انجام شده است .روشMPSIAC یک روش تجربی در برآورد فرسایش و رسوب می باشد که در اکثر حوضه های آبخیز کارایی دارد و در حوضه هایی که داده کافی نباشد از این روش جهت استخراج داده ها و ارزیابی پتانسیل داده ها می توان استفاده کرد .پس از مطالعه عوامل موثر در مدل MPSIAC ، داده های مورد نیاز در قالب لایه های اطلاعاتی وارد محیط GIS شده و با تلفیق آنها نقشه پهنه بندی فرسایش و تولید رسوب تهیه شده است .در نهایت حوضه از لحاظ شدت رسوب دهی به چهار کلاس بسیار کم، کم، متوسط و زیاد تقسیم بندی شده و میزان رسوبدهی سالانه آن برآورد شده است .در نتایج بدست آمده این تحقیق مدل MPSIAC نسبت به مدل PSIAC به علت در نظر گرفتن معادلات عددی بجای حدود انتخابی برای عوامل نه گانه مدل از دقت بالایی برخوردار می باشد. استفاده از سنجش از دور ، تصاویر ماهواره ای و GIS با قابلیت های پیشرفته و دقیقی که دارد میزان برآورد فرسایش و رسوب با مدل MPSIAC را بالا می برد. رسوب برآورد شده از مدل MPSIAC دارای همبستگی بالا با رسوب مشاهده شده در ایستگاه های هیدرومتری دارد . از عوامل نه گانه فرسایش استفاده از زمین و شیب با بالاترین نمره نقش مهمی در تولید رسوب دارد
To evaluate the risk of erosion of land resources approach that aims to identify the lands that soil loss was at high risk of erosion or threaten them. researchers and organizations that work with these equipments, as well as remote sensing to assess and deal with erosion. In order to measure erosion and sediment from two general methods including direct and indirect methods are used. In the direct method, using a variety of tools and measuring instruments, erosion and sediment at different stages and quantitatively measure is presented. The indirect method of models and empirical correlations and other parameters to be considered in soil erosion and sedimentation. In this study, to evaluate the quality and quantity of soil erosion and sediment yield Spangled located in the city of Asadabad using remote sensing and GIS MPSIAC and done. After studying the factors in the model MPSIAC, enter the required data in the form of layers of GIS data and integrating them with the zoning map has been prepared Erosion and Sediment. Finally basin deposition in intensity to the four classes is very low, low, medium and high segmentation and the annual precipitation is estimated. the exact amount of erosion and sediment estimation model raises MPSIAC .rsvb estimated MPSIAC model has a high correlation with the deposition is observed in the hydrometric stations. Land use and slope erosion of nine areas with the highest score plays an important role in the production of sediment