بررسی نابرابری هم افزایانه در زمینه سلامت عمومی در میان شهروندان شهر ورزقان
/امیر حسینی نژاد
: حقوق وعلوم اجتماعی
، ۱۳۹۴
، راشدی
چاپی
کاشناسی ارشد
علوم اجتماعی( گرایش پژوهشگری)
۱۳۹۴/۱۱/۱۹
تبریز
سازمان بهداشت جهانی سلامتی را بهزیستی کامل جسمی، روانی و اجتماعی و نه صرف نبود بیماری و یا معلولیت تعریف میصکند .براساس تحقیقات انجام گرفته، میزان سلامتی در بین افراد جامعه برابر نیست و افراد مختلف از میزان سلامتی متفاوتی برخوردار هستند .نابرابری در سلامت به تفاوتصصهای موجود در تجربهصی سلامت و میزان سلامت و یا پایگاه سلامت در بین گروهصهای انسانی مانند کشورها، ناحیهصها، گروههای اقتصادی-اجتماعی و جنسیت اطلاق میصشود .تحقیقات مختلف، رابطهصی متغیرهای مختلف را با میزان سلامت نشان دادهصاند .ولی درباره اینکه این متغیرصها در تعامل با هم چگونه میصتوانند بر سلامت تاثیر گذارند زیاد مورد توجه قرار نگرفته است، بنابراین هدف اصلی تحقیق حاضر این بوده که با استفاده از نظریه نابرابریصهای همصافزایانه، در کنار بررسی اثرات اصلی برخی از متغیرها) شامل جنس، تاهل، سن، حمایت اجتماعی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی و منزلت اجتماعی (اثر تعاملی این متغیرها بر سلامت عمومی را مورد بررسی قرار دهد .تحقیق حاضر به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت .جامعه آماری تحقیق شهروندان شهر ورزقان بوده است .حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۲۶۳ نفر تعیین شد .داده ها در سه بخش تک متغیره، دو متغیره و چند متغیره با استفاده از نرم افزار spss مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند .یافته های پژوهش نشان داد که متغیرهای حمایت اجتماعی، منزلت اجتماعی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی رابطه معنادار و مثبتی با سلامت عمومی داشتهصاند ولی متغیر سن رابطه معنادار منفی با سن داشتهص است .همچنین رابطه جنس با سلامت عمومی معنادار بوده و میانگین سلامتی مردان بیشتر از زنان بوده است، ولی رابطه معناداری بین وضعیت تاهل و سلامت عمومی مشاهده نشد .همچنین بر اساس تحلیلصهای چند متغیره، متغیرهای حمایت اجتماعی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی و سن، با کنترل اثر دیگر متغیرهای تحقیق تاثیر اصلی معنی داری بر سلامت عمومی داشتهصاند .همچنین اثرات تعاملی متغیرهای حمایت اجتماعی با وضعیت تاهل، پایگاه اقتصادی-اجتماعی با منزلت اجتماعی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی با جنس، پایگاه اقتصادی- اجتماعی با سن، منزلت اجتماعی با وضعیت تاهل، وضعیت تاهل با سن و تعامل سه متغیرهصی پایگاه اقتصادی- اجتماعی و منزلت اجتماعی و جنس، پایگاه اقتصادی- اجتماعی و وضعیت تاهل و سن و تعامل سه متغیر منزلت اجتماعی و وضعیت تاهل و سن، به عنوان اثرات معنادار تعاملی بر سلامت عمومی شناسایی شده است
World Health Organization has defined heath as a state of complete physical, mental, and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity. According to existing literature, health is not distributed equally among different segments/individuals in the society, and obviously their experiences regarding health, differ. To name this various health statuses, the term Inequality has been employed frequently to describe the situation. Previous studies reveal the effects of many variables on people's general health status, among them are; gender, marital status, age, social support, SES, and social status, which not only each has its own main effect on health, besides, they operate intersectionaly (hand in hand) to determine the health status of an individual. The main objective of present study is to investigate those main and intersectional effects could be caused by some socio-economic and demographic variables (mentioned before) regarding general health. Therefore, intersectionality framework is utilized as the main conceptual framework for the study in the area of health inequalities. The study has done by the use of survey method, utilizing standard questioners to operationalize its main concepts. Population under study was all Varzeghan city's 18-64 years old citizens, which 263 of them have been selected by the use of Cochran's sampling formula and multistage cluster sampling procedure. Data are refined, described and analyzed by the use SPSS. Findings show that social support, social status, and SES have statistically significant and positive relationships with general health. In comparison, age has shown negative relationship with general health. Men have got- significantly- higher levels of health comparing to women, and the health status dose not differ significantly with regard to marital status of individuals under study. According to multivariate analyses, social support, SES and age have had statistically significant effects on general health, controlling for other variables. Besides these three variables main effects, interaction effects of social support*marital status, SES*social status, SES*gender, SES*age, social status*marital status, marital status*age, SES*social status*gender, and SES*marital status*age have been statistically significant in the final fitted Univariate GLM model