ردیابی عوامل بیماری شانکر باکتریایی درختان میوه هستهصدار در شهرستان میانه و بررسی اثر ضد باکتریایی برخی مواد شیمیایی و اسانسصها و عصارهصهای گیاهی بر روی آنصها در شرایط آزمایشگاهی
/زیبا عبدالهی
: کشاورزی
، ۱۳۹۴
، راشدی
چاپی
کارشناسی ارشد
گیاهپزشکی، گرایش بیماری شناسی گیاهی
۱۳۹۴/۱۱/۰۴
تبریز
شانکر باکتریایی مهمترین بیماریصهای درختان میوه هستهصدار درشمال غرب ایران و بسیاری نقاط دیگر دنیا به شمار میصآید و هر ساله خسارت قابل توجهی به این درختان وارد میصکند .هرچند عامل اصلی این بیماری در بسیاری از منابع باکتری Pseudomonas syringae pv. syringae گزارش گردیده است، لیکن باکتریهای دیگری از جنس Pseudomonas و سایر جنسها بعنوان دیگر عوامل ایجاد کننده این بیماری معرفی شدهاند .متاسفانه علیرغم اهمیت و شیوع بالای این بیماری در جنوب استان آذربایجان شرقی بخصوص منطقه میانه، هنوز اطلاع دقیقی از عامل اصلی بیماری در دسترس نیست .به این منظور شناسایی عامل اصلی این بیماری در منطقه، طی دو سال زراعی۱۳۹۴) - (۱۳۹۳از سطح باغصهای درختان میوه هسته-دار شهرستان میانه بازدید به عمل آمده و نمونهصهایی از شاخه های دارای علائم شانکر نمونه برداری و به آزمایشگاه منتقل گردیدند .پس از کشت و جداسازی باکتریصها از بافتصها، براساس آزمون اثبات بیماریزایی روی توتون و شاخهصها و برگصهای زردآلو، جدایهصهای بیماریزا باکتریایی جداسازی و خالص سازی گردیدند .براساس آزمونصهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی، عوامل ایجاد کننده شانکر باکتریایی هستهصداران در این منطقه به صورت اولیه شناسایی شدند .برای شناسایی مولکولی جدایههای منتخب، واکنش زنجیرهصای پلیمراز توسط آغازگرهای عمومی و اختصاصی انجام گردید .بر اساس نتایج آزمون PCR با آغازگر عمومی گونه Pseudomonas syringae (D۲۱ وD۲۲) ، قطعه ۵۵۸ جفت بازی در۷ جدایه و توسط آغازگرهای اختصاصی پاتوار (Pss) Pseudomonas syringae pv. syringae (B۱ وB۲) ، قطعه ۷۵۲ جفت بازی در ۳ جدایه مشاهده و تکثیر شدند .برای اطمینان از نتایجPCR ، تعدادی از باندهای بدست آمده برای توالی یابی به شرکت پیشگام ارسال گردید .نتایج توالییابی نشاندهنده حضور و بیماریزایی هر دو پاتوار seudomonas syringae pv. syringae (Pss) و Pseudomonas syringae pv. murosporunorum (Psm) در منطقه میانه بود و نتایج تستهای بیوشیمیایی نیز با نتایج توالی یابی مطابقت داشت .در حال حاضر گزارشات متعددی از شیوع این بیماری در مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی وجود دارد که تاکنون راهکار متعددی برای کنترل آن ارائه نشده است .باتوجه به گسترش روز افزون بیماری در باغات منطقه استفاده از آنتیصبیوتیکصهای جدید و ترکیبات ضد میکروبی بی خطر مثل اسانسصها و عصارهصهای گیاهی امری ضروری به نظر میصرسد .در ادامه تحقیق حاضر اثر ضد باکتریایی سه نوع آنتیصبیوتیک عرفامایسین (Rfamaycin)، دیهیدرواسترپتومایسین (Dihydrosterptomycin) و کلرامفنیکل (Choloramphenicol) و اسانسصها و عصارهصهای زنیان(Carum copticum) ، کاکوتی (Ziziphora tenuior) و مرزه کوهی (Saturia hortensis) بر روی دو جدایه منتخب از Pss و Psm به دو روش نشر در چاهک و استفاده از دیسک کاغذی در سه تکرار در قالب طرحص آزمایشی کاملا تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفت .برای آنالیز دادهصها از نرم افزار Spss استفاده گردید .آنتی بیوتیک عرفامایسین در روش نشر در چاهک به ترتیب با ۳۲ و ۳۹ میلیصمتر قطر هاله بازدارندگی بر روی پاتوار Pss و Psm و در روش دیسک کاغذی، آنتی بیوتیک دی هیدرواسترپتومایسین به ترتیب با ۲۵ و ۳۱ میلیصمتر قطر هاله بازدارندگی بر روی این دو پاتوار، بیشترین میزان مهارکنندگی را نشان دادند .در بین اسانسصها و عصارهصها بیشترین اثر بازدارندگی مربوط به اسانس و عصاره زنیان بود .اسانس و عصاره کاکوتی با اثر ضد باکتریایی متوسط و اسانس و عصاره مرزه کوهی بدون هیچ اثر ضد باکتریایی در ردیفصهای بعدی قرار گرفتند
Bacterial canker is one the most important diseases of stone fruit trees in Northwest of Iran and in the other parts of the world with significant damages on this trees every year. Pseudomonas syringae pv. syringae is known as the main causal agent for this disease but other bacterial species from Pseudomonas genus or other genus can cause same symptom. Despite of significant losses due to this disease in the Mianeh region in the East Azarbaijan, unfortunately there is no reliable and molecular report for main cause of this disease in the area. This study was conducted to molecular identification of causal agent(s) of this disease in the Mianeh region During 2014-2015 years, various samples of canker tissues were collected from different orchards of stone fruit trees and transferred to the Lab. After isolation and purification, pathogenicity tests was performed on the apricot young branches and leaf tissues and palnt pathogenic stains were selected. Using morphological, , biochemical and physiological assays, the selected pathogenic strainswere primarily identified. Polymerase chain reaction (PCR) with using specific primers Pseudomonas syringae (D21 and D22) and specific primers of Pseudomonas syringae pv. syringae (B1 and B2) were used for molecular identification of selected isolates. Some PCR products were sent for DNA sequencing. Using D21-D22 pair primers a 558 bp fragment was amplified in the 7 strains and a 752 bp fragment in 3 strains with using B1 and B2 pair primers which indicating . The sequencing results were BLAST with data bases in NCBI gene-bank, which indicating of relatedness of selected strains into Pseudomonas syringae pv. syringae and Pseudomonas syringae pv. morsporunorum. Due to the lack of a reliable and effective controlling method for this diseas, effect of three selected new antibiotics Rfamaycin, dihydrostreptomycin and chloramphenicol and three plant extracts and essences (Carum copticum, Ziziphora tenuior and Saturia hortensis) on two pathovars Pss and Psm were evaluated in the lab conditions. The results showed that among antibiotics, the highest inhibitory effect on Patvars Pss and Psm, was belong to Rfamaycin dihydrostreptomycin Among the essential oils and plant extracts, the essences and extracts of Carum copticum has highest inhibitory effects, then essential oils and extracts Ziziphora tenuior with the average antibacterial effect and no antibacterial effect was seen in essential oils and extracts Saturia hortensis