بررسی روابط ایلات کرد آذربایجان با دولت قاجار با تأکید بر ایل منگور
/شفیع احمدی
: حقوق و علوم اجتماعی
، ۱۳۹۳
چاپی
کارشناسی ارشد
تاریخ ایران دوره اسلامی
۱۳۹۳/۱۰/۲۷
تبریز
منطقهصی غرب ایران به دلیل همصجواری با خاک عثمانی و وجود ایلات و عشایر کرد و مسئلهصی تحدید مرزی به منطقهصای استراتژیک تبدیلصشده بود ایلاتی که نقش اصلی را در حفاظت کشور در برابر حملات برونصمرزی بر عهده داشتند .متأسفانه در دورهصی قاجاری به دلیل مشکلاتی که در سیاستصگذاریصهای دربار در برابر ایلات اعمال میصشد .کمصکم دولت مرکزی با برکناری حکومتصهای محلی کوچک و جایگزین کردن شاهزادگان و کارگذاران نالایق قاجاری ایلات و حاکمان قدیمی را در برابر دولت مرکزی به دشمنان خود تبدیل کردند .دولت عثمانی که از این مسئله آگاهی داشت همیشه در درصدد راهی برای استفاده از این فرصت در برابر دولت ایران بود .دراینصبین سرکوب ایلات و اعمال رفتاریصهای چپاولگرانهی حاکمان جدید قاجاری ایلات کرد را برای همکاری با یک جنبش ناسیونالیستی کردی که درصدد تشکیل دولت مستقل کرد برای ظلمستیزی از مردم کرد و ایلات زیر نفوذ خود ترغیب میصکرد .جنبش شیخ عبیدالله نهری که در کردستان عثمانی شکل گرفت و براثر سیاستگذاریهای اشتباه دولت در غرب ایران یعنی منطقهصی آذربایجان که بیشتر کردنشین بودند به اجرا درآمد .ایلات کرد که از سوء رفتارهای عمال دولت به ستوه آمده بودند و این جنبش را نقطه عطفی برای رهایی خود از این قیدوبندها میصدیدند به همکاری با آن دست زدند .یکی از این ایلصها که نقش اصلی و فرماندهی نیروهای شیخ عبیدالله نهری در حمله به ایران را به عهده داشت ایل منگور بود .ایل منگور که در شهر ساوجبلاغ ساکن شدهصاند به دلیل رفتارهای اشتباه حاکم شهر به شیخ عبدالله پناه برد و در این جنبش نقش اساسی را ایفا نمود .رئیس ایل منگور حمزه آقا منگور با همکاری با نیروهای شیخ شهرهای اشنویه و ساوجبلاغ و میاندوآب را تسخیر کردند اما درنهایت باشکست مواجه شدند و به خاک عثمانی عقبنشینی کردند .رفتار ایلات در برابر دولت مرکزی و متقابل آن بیشترین تأثیر را بر امنیت منطقه ایفا کرده است .هرگاه دولت مرکزی با ایلات رفتارهای دوستانه داشته و به مالیاتصهای مرسوم رضایت داده است ایلات نیز در تأمین امنیت منطقه آنها را یاری دادهصاند اما هرگاه مثل حاکمان ارومیه و ساوجبلاغ به چپاول و غارت ایلات دستزدهاند عواقب آن نیز در مثالصهای همچون جنبش شیخ عبیدالله دیدهشدهص است
East region of Iran , due to its proximity to ottoman soils and presence of Nomads and Tribes , has been recognized as strategic area . These Tribes once had the essential role in protecting the country against international invades . Unfortunately , due to the policies problems that court had regarding to Tribes , gradually small local governments was replaced by unqualified Qajar 's princes and authorities , and then , traditional rulers and Tribes became enemy to central government . Ottoman state , who was aware of this situation , was always searching a way to take use of this opportunity against Iran . Suppression of Tribes and bad treatments of new Gajar rulers caused to Tribes begin a Kurd national movement in order to form independent state to protect kurd people and Tribes which was under its influence , for example , Sheikh Abdullah Nahri , which formed in Ottoman Kurdistan , due to the fault policies of state in the west of country , Azerbaijan region , main residence of which was Kurd . Kurd Tribes recognized this movement as a turning point for their freedom from all restrictions and therefore, joined them . One of these Tribes , which had the main and leading role in organizing the Sheikh Nahri ' s forces in invading to Iran , was Mangur tribe , which was settled in savojblag , joined to Nahri , Due to the fault behaviors of ruler , and played central role in this movement . The leader of Mangur Tribe , Hamzah Agha Mangur ,with help of Nahri ' s forces , was enabled to capture cities of Oshnavieh , Savojbolagh , and Miyandoab , but finally , they failed and retreated to Ottoman region . The behaviors of Tribes with central government had the main role in the security of region . Whenever the central government take a friendly behavior with them , they helped the state in providing security to the region . But when it began to loot the Tribes , similar to orumieh and Savojbolagh rulers , caused to form movement such as Nahri movement