عنوان

تحلیل مبحث مفاهیم متعالی و مساوقات در قرون‌وسطی

پ۲۹۳۳۸

per

تحلیل مبحث مفاهیم متعالی و مساوقات در قرون‌وسطی

هاتف قدس‌زاد

ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی

۱۴۰۲

۱۰۱ص.

سی دی

کارشناسی ارشد

فلسفه

۱۴۰۲/۰۶/۱۹

در قرون‌وسطا و در قرن سیزدهم نظریه‌ها، و به‌تبع آن، مدل‌هایی برای تبیین نسبت‌های معنایی میان مفاهیمی همچون وجود، واحد، خیر، حق و جز آن پدیدار گشت. اما قبل از این دوره و از خود ارسطو شاهد مباحثی هستیم که سلباً یا ایجاباً زمینه‌های بحث از نسبت میان استعلائیات را فراهم می‌کنند. مهم‌ترین مشکلی که این زمینه‌سازان با آن مواجه بودند حل مسئلۀ اشتراک لفظی وجود و سایر مفاهیم عام بود، چرا که مشترک لفظی را نمی‌توان موضوع علم قرار داد. این مسئله طی چند مرحله حل شد و نهایتاً این پاسخ را دریافت کرد که معنایی محوری همچون تقدم و تأخر یا موضوعیتْ وجود را از وضعیت اشتراک لفظی خارج می‌کند. همچنین این زمینه‌سازان نسبت میان مقولات و مفاهیم عام را معین نمودند. نتیجۀ نهایی این بود که مفاهیم عام در نسبت با مقولات تبدیل به مفاهیم اولیه شدند: مقولات قابل تحویل به مفاهیم عام هستند و به‌منزلۀ انواع مفاهیم عام می‌باشند. مهم‌ترین اقوال ایشان در رابطه با نسبت میان مفاهیم اولیه عینیت مصداقی بود و اینکه، با لحاظ بداهت نسبی وجود، سایر مفاهیم عوارض ذاتی وجود هستند. اولین نظریه برای تبیین نسبت‌های معنایی استعلائیات متعلق به توماس آکویناس است. وی با تبیین نحوۀ علاوۀ استعلائیات بیان می‌کند که تنها به واسطۀ نحوی از اعتبار، یعنی اعتبار استعلایی، می‌توان یک مفهوم استعلایی را بر دیگری علاوه نمود. توماس در دو مدل خود، که در درباب حق ارائه می‌دهد، با فرض یک مفهوم محوری، که همۀ اعتبارت را می‌پذیرد و از هیچ اعتباری حاصل نمی‌شود، سایر استعلائیات را به‌واسطۀ اعتبارهای استعلایی مختلف از آن مفهوم محوری استخراج می‌کند. بدین طریق نسبت‌های معنایی استعلائیات، در حالی که مصداقاً عینیت دارند، مشخص می‌شود.

In the Middle Ages, in the 13th century, theories and, subsequently, models emerged to explain the intensional relations between concepts such as being, one, good, true, and so on. But before this period and from Aristotle himself, we see discussions that, either negatively or positively, provide the ground for the discussion of the relation of transcendentals. The most important problem faced by these pioneers was to solve the problem of the equivocity of being and other common notions, because an equivocal cannot be the subject of any science. This problem was solved in several stages and finally received the answer that a focal meaning such as priority and posteriority or subject removes the common notions from the state of equivocity. these pioneers, moreover, determined the relation between categories and common notions. The final result was that common notions became primary notions in relation to categories: categories are reduced to common notions and are as species of these common notions. their most important statements concerning the relation between the primary notions were their extensional identity and the fact that considering the relative self-evidence of being the other common notions are its essential properties.The first theory to explain the intensional relations of transcendentals belongs to Thomas Aquinas. By explicating the special way of addition for transcendentals, he states that a transcendental concept can be added to another only in reason. In the two models that he presents

The Analysis of The Theory of Transcendentals and Coextensive Concepts in Middle Ages

‏ قدس‌زاد،

هاتف‏

استاد راهنما

‏ فتحی،

امید،

حسن‏

مسعود‏

استاد راهنما

استاد مشاور

‏تبریز