بنیاد ایرانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
۱۳۹۵
۱۹۵ ص.: جدول، نمودار
000
کتابنامه: ص. ۵۸۱ - ۵۹۱
یاران بهعنوان یک گروه اجتماعی و مردمی ت╩ثیرگذار در تاریخ ایران از ارزش و جایگاه ویژهای برخوردارند .آنها درگذر تاریخ با ویژگیهای منحصربهفرد خود چنان ت╩ثیری در دل مردم بهجای گذاشتند که روایات زندگی آنها در طول نسلها، سینه به سینه منتقلشده و در روزگار پس از اسلام بعد از مواجهشدن با گروههای مشابه خود چون فتیان به رشته تحریر درآمده است و تا به امروز سنت جوانمردی آنها در قالب ادبیات عامیانهی ایران زنده و پویا مانده است .در پژوهش حاضر سعی شده است با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانهای زندگی فردی و اجتماعی و آداب و رسوم عیاران را از خلال کتابهای شاهنامه، سمک عیار، داراب نامه، اسکندرنامه، حمزه نامه شناسایی کرده و با توجه به اثرگذاری تحولات زمانه ت╩لیف و بر اساس مطالعات متون منتخب به بررسی سیر تحول عیاران پرداخت تا به شناخت جنبهای از فرهنگ دیرینه کشورمان دست یافت .در راستای این هدف، تلاش شده است تا با مقایسه این کتب نقش عیاران را در شکلدهی مناسبات اجتماعی و آداب و رسوم نشان داده و سیر و روند این آداب را نیز تبیین کند؛ زیرا این متون بازتاب و آیینه مسائل اجتماعی زمان نویسندگان و راویان آن است .درنهایت یافتههای این پژوهش نشان داد، سنت جوانمردی عیاران از شاهنامه تا حمزه نامه روندی نزولی داشته است
سیر تحول آداب و رسوم و زندگی فردی و اجتماعی عیاران با تاکیدی بر فرهنگ فتوت در ایران بر اساس شاهنامه ، سمک عیار، داراب نامه، اسکندرنامه و حمزه نامه