بزرگان و مشاهیر بسیاری در جهت اعتلا و ماندگاری فرهنگ و ادب ایران زمین بلاش نمودهاند. یکی از چهرههای درخشان در این عرصه ابوالعباس فضل بن احمد اسفراینی است که در دوره وزارتش در عصر سلطان محمود غزنوی، نهال خشکیدهی زبان و ادب فارسی را جانی دوباره بخشید. وی حتی از لحاظ سیاسی نیز نقش عمدهای در تثبیت قدرت سلطان محمود و پیروزی وی در جنگهای مختلف ایفا نمود. از این رو با توجه به نقش چشمگیر وی در تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران عصر غزنوی، این پژوهش سعی دارد نوع نگرش جدید را از زندگی و وزارت ابوالعباس اسفراینی و اقدامات مهم او ارائه دهد همچنین وضعیت و موقعیت بعد از عزل وی را با مقایسه سخنان و دیدگاه های مورخان و نویسندگان بعد از وی بررسی نماید. روش تحقیق در این پژوهش تاریخی - ادبی است که می کوشد با رویکردی توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و اطلاعات ادبی و تاریخی دست اول، چشم انداز روشنی از زندگی و نیز نقش وی، در پیشبرد و تعالی فرهنگ غنی ادب فارسی ترسیم نماید