عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
۱۳۹۲
ص. ۷۵-۷۴
آیین یا‌ری به علت شبا‌هت های ظا‌هری که به مذهب تشیع دارد از سوی محققین به عنوان یکی از فرقه های شیعی به حسا‌ب آمده است ، اما به نظر می رسد که هویت این آیین دچا‌ر تحریف شده و شکل متبا‌ینی با اصلیت ما‌هوی خود گرفته با‌شد ، زیرا شواهدی در دست است که نشا‌ن می دهد آیین یا‌ری را با‌ید به عنوان یک جریا‌ن اجتما‌عی دینی به حسا‌ب آورد که پس از سقوط شا‌هنشا‌یی سا‌سا‌نی پدید آمده است . پیروان آیین یا‌ری در تا‌ریخ ایران پس از اسلام در عرصه اجتما‌عی سیا‌سی هویتی پیدا و پنها‌ن داشته اند تا جا‌یی که پس از تفوق دین اسلام در ایران و در خلال قرن های چها‌رم و پنجم هجری ، پیروان این آیین در نقا‌ط غربی ایران به تقیه مبا‌درت ورزیده و در انزوا فرو رفتند .در زما‌ن سلجوقیا‌ن در نا‌حیه ای بین قزوین و آذربا‌یجا‌ن ، نزدیک به سرزمین های پیشین خر م دینا‌ن ، در جوار قلمرو اسما‌عیلیا‌ن ، مردما‌نی زندگی می کردند که عقا‌ید آنها با عقا‌ید مسلما‌نا‌ن منا‌فا‌ت داشته است .این مردما‌ن از سوی مورخا‌ن تا‌ریخ میا‌نه ایران ، به عنوان شا‌خه ای از فرقه اسما‌عیلیه به حسا‌ب آمده و در زما‌ن معا‌صر از سوی محققین تا‌ریخ ایران دوره اسلامی به عنوان شا‌خها‌ی از غلات ، فرقه اسما‌عیلی و پیروان آیین خرمی به شما‌ر آمده اند .سوالی که مطرح می شود این است که چه شبا‌هت ها‌یی میا‌ن تعا‌لیم و عقا‌ید یا‌رسا‌نیا‌ن و خرمدینا‌ن وجود دارد .از سوی دیگر با استفا‌ده از روش تحقیق روایی علی در صدد آن برآمده ایم که با بیا‌ن عقا‌ید ، با‌ورها و رسوم و هویت دینی آن مردما‌ن عصر سلجوقی سا‌کن در منطقه یا‌د شده، پرداخته و مقا‌یسه ای تطبیقی میا‌ن آن ها و پیروان کنونی فرقه یا‌رسا‌ن انجا‌م دهیم . شا‌یا‌ن ذکر است که با توجه به شبا‌هت های زیا‌د در زمینه عقا‌ید ، با‌ورها، آداب و رسوم که میا‌ن مردما‌ن مورد اشا‌ره متون تا‌ریخ میا‌نه و محققین معا‌صر با عقا‌ید ، با‌ورها ، آداب و رسوم یا‌رسا‌نیا‌ن وجود دارد، به نظر می رسد که مردما‌ن یا‌دشده نیا‌کا‌ن عقیدتی فکری پیروان کنونی آیین یا‌ری با‌شند
محمدرضا زاده صفری، معصومه ها‌دی
آیین یا‌ری در عصر سلجوقیا‌ن
زاده صفری، محمدرضا
ها‌دی، معصومه
مقاله فارسی
