در این مقاله نظریه محمود محمد طه و شاگرد برجسته اش ,دکتر عبدلله احمد معیم در مورد نسخ آیات قرآن بیان و نقد می شود بر اساس این نظریه رسالت پیامبر اکرم (ص) به دو مرحله دوران مکه و مدینه تقسیم می شود و رسالت اولیه پیامبر (ص) آرمانی و جهانی و جاوید معرفی می گردد در حالی که رسالت آن حضرت در دوران مدینه بر اساس اقتضائات و شرایط زمانی و مکانی ملاحظه می شود آیات نازل شده در مدینه و یا سنت های آن حضرت در مدینه اگر مخالف آیات مکی باشد باید موقتی و بر اساس اقتضائات زمان و مکان تبیین و تحلیل گردد بنابراین در صورت فراهم شدن شرایط اجرایی و عملی لازم دوباره باید به احکام و آیات مرحله اول رسالت یعنی آیات نازل شده در مکه بازگشت نمود و آن ها را مبنای فقه و عمل مسلمانان قرار داد عمده مشکلات و مسائل فقه سنتی در مورد قوانین و حقوق اساسی حقوق عمومی حقوق جهانی بشر حقوق کیفری و حقوق بینالملل و تنافی احکام اسلامی با آن ها در برخی موارد ذکر شده است برخی از عمده ترین تضادها و نارسایی های احکام اسلامی که در زمینه های فوق وجود دارد و در مقاله به آن اشاره شده است عبارتند از ۱. حق مشارکت سیاسی مردم ۲. حقوق شهروندی که با مسئله ارتداد اقلیت های مذهبی و برخی تفاوت ها در مورد زنان ناسازگار است ۳. حق تساوی همه افراد در برابر قانون که در مورد غیر مسلمانان و زنان در مورد دیه و... رعایت نمی شود ۴. عدالت کیفری که از نظر فقه سنتی در مجازات زنان و غیر مسلمانان در برخی از موارد تفاوت وجود دارد ۵. حقوق بین الملل که با برداشت فقها درباره زندگی مسالمت آمیز مسلمانان و غیر آنان تنافی دارد مطرح کنندگان این نظریه در مورد نسخ آیات قرآن معتقدند که اگر دیدگان آن ها پذیرفته شود همه این اشکالات حل شده و احکام اسلامی جهانی و منطبق با نیازها و اقتضائات عصر می شود.
حسینعلی نوریها
نظریهای جدید از نسخ آیات قرآن و نقد و بررسی تاثیرات آن در حقوق بشر اسلامی