گرچه ابوحامد محمد غزالی طوسی ۴۵۰-۵۰۵ ه در زمرۃ عرفای طراز اول به شمار نمیآید، از مدافعان سرسخت عرفان است که پیش از ابنعربی، به تدوین مسائل عرفانی پرداخت خواجه احمد یسوی ۴۲۳-۵۶۲ ه نیز از برجستهترین شخصیتهای تصوف و عرفان در آسیای مرکزی و بنیانگذار مکتبی خاص در تصوف موسوم به طریقت یسویه است با وجود اختلاف زبان، محیط و فرهنگ، مطالعه آثار این دو شخصیت همعصر، مخاطب را متوجه شباهتهایی در مشرب عرفانی آنها میکند؛ افزون بر آن، تبیین تفاوتها و مقایسه دیدگاهها نیز میتواند زمینه را برای انجام پژوهشی علمی در این حوزه فراهم آورد این پژوهش در پی آن است تا در گستره ادبیات مقایسهای به بررسی اندیشههای عرفانی این دو شخصیت بر اساس کیمیای سعادت و دیوان حکمت بپردازد روش تحقیق به صورت اسنادی و با استفاده از امکانات کتابخانهای است که در آن از شیوه تحلیل محتوا نیز استفاده شده است بایستگی مطالعه در حوزه ادبیات تطبیقی ایران و آسیای مرکزی، اهمیت و ضرورت این تحقیق را مشخص میکند و نتیجه حاصل از آن، برجسته کردن زهد عارفانه با محوریت شریعت به عنوان بنمایه اندیشههای عرفانی امام محمد غزالی و خواجه احمد یسوی است.
سیدمهدی طباطبایی
بررسی و مقایسه اندیشههای عرفانی امام محمد غزالی و خواجه احمد یسوی (بر اساس کیمیای سعادت و دیوان حکمت)