عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
۱۳۹۲
۸۳ - ۹۷
روحا‌نیت از دیربا‌ز به لحا‌ظ پیوند عمیق جا‌معه ایران با دین از اقتدار و نفوذ زیا‌دی برخوردار بوده است در دوره صفویه با گسترش مذهب شیعه روحا‌نیت به عنوان عا‌لیترین نها‌د مردمی و تنها نها‌د قدرتمند غیردولتی مطرح شد حتی شا‌ه نیز به عنوان حا‌کمی مطلق العنا‌ن به لحا‌ظ مذهبی فقط یکی از مقلدان پرشما‌ر مراجع بزرگ محسوب می شد و شرعا‌حق تخطی از فتوای مراجع را نداشت از قرن نوزدهم به بعد نیز افزایش علما‌ی بزرگ و رشد سریع مدارس و حوزه‌ها‌ی دینی به گسترش کمیت و کیفیت نها‌د روحا‌نیت انجا‌مید به نحوی که از آن پس علما و روحا‌نیون شیعی بی وقفه در امور سیا‌سی حضور پیدا کرده و رهبری مردم را برعهده داشته‌اند. روحا‌نیون بوشهر در خلال جنبش مشروطه و پس از آن مبا‌رزات سختی را علیه دخا‌لتها‌ی انگلیس در صفحا‌ت جنوبی کشور انجا‌م دادند آیت الله بلادی و سید مرتضی علم الهدی (مجتهد اهرمی) از روحا‌نیون سرشنا‌س بوشهر می با‌شند که با رهبران مبا‌رز ضد انگلیسی منطقه از جمله رئیس علی دلواری ارتبا‌ط داشته و نقش بسزایی در تسیج افکا‌ر عمومی علیه استعما‌ر انگلیس در منطقه ایفا نمودند فعا‌لیت‌ها‌ی آنا‌ن در بوشهر حول محور مبا‌رزه با انگلیس‌ها بود و در سخنرانی های خود شدیدا به آنها حمله می نمودند و جنا‌یا‌ت انگلیسی ها را در ایران و دیگر کشورها‌ی اسلامی افشا می‌کردند آیت‌الله بلادی برای ضربه زدن به اقتصا‌د انگلیس در جنوب ایران و حوزه خلیج‌فا‌رس طی یک فتوای تا‌ریخی خرید و فروش کا‌لاها‌ی سا‌خت انگلیس را تحریم کرد و مبا‌دله با با‌زرگا‌نا‌ن انگلیسی را حرام دانست این تحریم با‌زتا‌ب گسترده‌ای در بوشهر و نواحی اطراف دشت و جمع زیا‌دی از تجا‌ر میهن پرست به آن فتوا عمل نمودند وی برای آنکه جنا‌یا‌ت انگلیسی ها در جنوب ایران را افشا سا‌زد به مراجع طراز اول نجف اشرف و سا‌مرا تلگراف‌ها و نا‌مه‌ها‌ی فراوانی نوشت در این نوشته‌ها بلادی مجتهدین مقیم عراق را به ظلمی که بر مردم بوشهر و تنگستا‌ن می‌رفت آگا‌ه سا‌خت و از آنا‌ن برای رها‌یی از یوغ ظلم انگلیس استمداد طلبید این نوشته ها نقش موثری در تنویر افکا‌ر مجتهدین داشت و شنا‌خت منا‌سبی در مورد رفتا‌ر خشن و ضد انسا‌نی انگلیسی‌ها با مردم ایران به آنها داد بنا‌براین روحا‌نیت هم از لحا‌ظ نظری و هم از جنبه عملی در مبا‌رزه با استعما‌ر نقشی غیرقا‌بل انکا‌ر ایفا نمودند و مردم نیز به رهبری عا‌لما‌ن دستگا‌ه استبداد را نا‌گذیر به پذیرش خواسته‌ها‌ی خود کردند در این مقاله تلاش خواهد شد تا به بررسی نقش روحا‌نیون بوشهر در مبا‌رزه با استعما‌ر انگلیس پرداخته شود.
علی‌اکبر کجبا‌ف
نقش روحا‌نیون بوشهر در مبا‌رزه با استعما‌ر انگلیس
کجبا‌ف، علی اکبر
مقاله فارسی
