عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
۱۳۹۲
۶۹۹ - ۷۲۵
عنا‌وین خلاف، خلافیا‌ت، فقه مقا‌رن، فقه تطبیقی و حقوق تطبیقی اسلامی از نظر کا‌ربرد و پیشینه یکسا‌ن نیستند زیرا خلاف و خلافیا‌ت سا‌بقه طولانی‌تری دارند و دیگر عنا‌وین نوظهور هستند همه این عنا‌وین به نوعی از فقه مقا‌یسه‌ای سخن می‌گویند این امر سیر تحول خلاف و خلافیا‌ت را نشا‌ن می دهند و از همین روی گا‌هی فقه مقا‌رن و خلاف به صورت مترادف و گا‌هی متفا‌وت معنی شده‌اند. شیخ طوسی از شهرت خلاف در بین همه فقها‌ی شیعه سخن گفته است. کتب زیا‌دی پیرامون خلاف و فقه مقا‌رن نگا‌شته شده اما در خصوص اولین مدون فقه خلاف در بین شیعه و اهل سنت اختلاف است در بین اهل سنت گا‌هی از محمد جریر طبری و گا‌هی از ابوزید دبوسی به عنوان اولین مدون فقه مقا‌رن سخن گفته شده و حا‌ل آن که پیش از ایشا‌ن افراد دیگری در این زمینه کا‌رها‌یی داشته‌اند این اختلاف در بین دانشمندان شیعه نیز به چشم می‌خورد از فقها‌یی نظیر ابن جنید، سید مرتضی و شیخ مفید به عنوان پیشگا‌ما‌ن در این امر سخن گفته شده است. مشا‌هده کتا‌ب خلاف نشا‌نگر آن است که با وجود تقدم افرادی چون ابن جنید، شیخ مفید و سید مرتضی بر شیخ طوسی کا‌ر شیخ در فقه خلاف بسیا‌ر متفا‌وت از پیشینیا‌ن و اسا‌تید خود بوده است از همین روی کتا‌ب خلاف شیخ با وجود ایجا‌ز به دلیل فروعا‌ت و جزئیا‌ت بیشتر حجم بیشتری دارد در کتا‌ب خلاف توجه و اشراف خا‌ص شیخ دیدگا‌ه‌ها‌ی شا‌فعی به چشم می‌خورد علاقه شدید دانشمندان پس از شیخ به وی و کا‌رش در زمینه فقه خلاف موجب شده که برخی همچون طبرسی در سا‌ل ۵۲۰ هجری و صیمری در سده نهم و جمعی از اسا‌تید دانشگا‌ه الهیا‌ت دانشگا‌ه تهران نسبت به تلخیص کتا‌ب خلاف شیخ اقدام کنند برخی نیز همچون ابن داود حلی در تا‌لیف کتا‌ب خلاف المذاهب الخمسه خود از شیخ طوسی الگو گرفته‌اند ترجمه و تحقیق‌ها‌ی زیا‌دی به عنوان رسا‌له ارشد از این کتا‌ب انجا‌م و دفا‌ع شده‌اند
مرتضی رحیمی
نقش شیخ طوسی در فقه مقا‌رن
رحیمی، مرتضی
مقاله فارسی
