ر گوشه و کنار ایران، مناطق متعددی وجود دارد که ساکنان آن مناطق در دورههای مختلف تاریخی، در امور سیاسی و اجتماعی نقشهای گوناگون و مهمی داشته و توانستهاند تاثیرات قابل توجهی بر روند کلی امور کشور بر جای گذارند، ولی متاسفانه به علل مختلف عملکرد این مردم از چشم محققان و مورخان دور مانده و یا اینکه به اختصار درباره آنها در منابع مطالبی آمده است. یکی از این مناطق کهگیلویه و بویراحمد میباشد. منطقه کهگیلویه و بویراحمد در اواره مختلف تاریخ ایران از دوره باستان تا دورههای مختلف بعد از اسلام، نقش مهمی را در مسائل سیاسی و اجتماعی جامعه ایران داشته است. در دورههای افشاریه و زندیه نیز مردم این ناحیه در امور سیاسی و اجتماعی کشور نقشهای مهمی را ایفا نمودند. در دوره افشاریه محمدخان بلوچ حاکم منطقه مذکور علیه شاه افشار طغیان نمود، که نادرشاه افشار با مشکلات فراوان بعد از دو سال موفق به سرکوب وی شد. شورش محمدخان بلوچ تاثیرات بسیار مهم و زیادی در کشور داشت. جدای از شورش مردم و حاکم کهگیلویه و بویراحمد همراهی مردم منطقه ذکر شده با نادرشاه در لشکرکشیهای که به مناطق مختلف داشت، تاثیر بزرگی در پیروزیهای نادر داشت. در مسائل مختلف احتماعی در عصر افشاریه نیز مردم کهگیلویه به صورت ایلی و قبیلهای و طبقه دامدار و همچنین در سپاه نادرشاه نقش اجتماعی خود را ایفا نمودند. در دوره زندیه مردم کهگیلویه و بویراحمد در آغاز حکومت کریمخان زند علیه وی شورش نموده که خان زند به سخحتی موفق به سرکوب آنها شد در اواسط حکومت وکیل نیز مجددا مردم کوچنشین منطقه لیراوی این ناحیه علیه کریمخان شورش نموده که خان زند با مشکلات فراوان این بار آنها را به بدترین شیوه سرکوب و تنبیه نمود. در دوره جانشینان کریمخان زند به علت ضعف قدرت خوانین زند، روسای قبایل و عشایر کهگیلویه از روسای خود اطاعت نموده و از استقلال نسبی برخوردار بودند. در امور اجتماعی گروهها و طبقات مختلفی در جامعه ذکر شده وجود داشتند. به غیر از طبقه نظامیان که در ارتش زندیه فعالیت داشتندف طبقات صنعتگر، هنرمند، کشاورز و دامدار نیز حضور داشتند. البته به غیر از شهرنشینان دو شهر بهبهان و دهدشت، بیشتر مردم کهگیلویه و بویراحمد زندگی ایلی و عشیرهای داشتند.
اوضاع سیاسی و اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد در دورههای افشاریه و زندیه