<العیلم= عیلم> الزاخر فی احوال الاوائل و الاواخر معروف به تاریخ الجنّابی [منبع الکترونیکی]
/ ابو محمد مصطفي بن السيد حسن بن السيد سنان بن السيد احمد الحسيني الهاشمي القريشي
۱ دی وی دی رام؛ ۳/۴ ۴ in.
تزئینات متن:سرفصلها با مرکب قرمز، جدول دور سطور زر و مشکی وآبی، جدول بیرونی قرمز نوع و تز ئینات جلد:تیماج زرد، مقوایی
ملزومات سیستم: Adobe Acrobat. این لوح فشرده حاوی فایلهای اسکن «العیلم الزاخر فی احوال الاوائل و الاواخر» معروف به «تاریخ الجنّابی» نوشته مصطفی جنّابی است. که به شماره های ۴۳۷۰ و ۴۳۵۱ در کتابخانه و موزه ملی ملک نگهداری می شود. نسخه شماره 4351 بنا به يادداشت كاتب، به خط فرزند « آقا بابا شاه ميرزايي در ذيقعده 1280 ق نگاشته شده است و از نسخه شماره 4370 تميزتر است. تاريخ كتابت نسخه شماره 4370 نيز سده سيزدهم هجري قمري است. از نظر محتوا، مطالب هر دو نسخه دقيقاً يكي است و هر دو تا باب هفتادم تاريخ جنّابي و ذكر ملوك هند ادامه يافته است. متأسفانه جاي باب هاي شماره هفتادو يكم تا هفتاد و ششم در هر دو نسخه خالي است. با اين حال نسخه شماره 4351 نسبت به نسخه شماره 4370 خواناتر به نظر مي رسد. علاوه بر اين در نسخه شماره 4370 مطالب تنها داراي شماره و « ذكر احوال شرفاء فاس و مراكش و سوس » تا باب سي و ششم با عنوان عنوان بندي است و پس از آن تا پايان نسخه، مطالب بدون ذكر شماره و عنوان سرفصل و بعضاً با جاافتادگي هاي بسيار ديده مي شود. در حاشيه هر دو نسخه حاشيه نگاري هايي ديده مي شود كه معلوم است توسط مالكان و خوانندگان اين نسخ نوشته شده است. آغاز: اشرف کلام یتضرع نشره و ریاه و احسن مقال یتفرح طیبه ... . انجام: من الجرکس و غیرهم و غزا عده غزوان.
العيلم الزاخر في احوال الاوائل و الاواخر معروف به تاريخ الجنّابی كتابي است به زبان عربي در- تاريخ عمومي عالم از ابتدا تا قرن دهم هجري كه توسط مصطفي جنّابي به سلطان مراد سوم عثماني ( 9821003 ق.) تقديم شده است. به نوشته برخي از مؤلفان، تبار اين مورخ از جنّابه فارس (گناوه) است و به همين سبب به جنّابي معروف شده است. اهميت اين امر نيز حضور يك مورخ ايراني تبار در دربار عثمانيان در قرن دهم هجري قمري است. نويسنده در عين اختصار، به صورت جامع، درباره ۸۲ خاندان (دولت) بحث كرده است. در هر باب از اين كتاب، تاريخ يك خاندان (دولت) آمده است. باب پاياني كتاب مربوط به دولت عثماني است
از ميان هفتاد باب موجود در نسخه هاي شماره 4351 و 4370 ، سيزده باب به ذكر دولت هاي شيعه اختصاص يافته است. فهرست اين دولت ها بر اساس نسخه شماره 4351 از قرار ذيل است:1. دولت حسيني هاشمي در مكه، طايف و ينبع. 2. دولت حسني هاشمي در مدينه. 3. دولت ادريسيان. 4. بني حمود. 5. فاطميان مصر. 6. بني طباطبا. 7. علويان طبرستان. 8. آل بويه. 9. حمدانيان. ۱۰. بني عقيل. ۱۱. بني مزيد. ۱۲. بني الصباح يا اسماعيليان الموت. ۱۳. سربداران