تغییر حالت های فازی رسوبات نانومتری غنی از Ni و Mn در فولادهای مارایجینگ
[پایاننامه]
/محمدرضا موقرقرهباغ
: مهندسی مواد
، ۱۳۹۴
۱۸۵ ص
چاپی - الکترونیکی
کتابنامه در آخر پایان نامه
دکتری
مهندسی مواد
۱۳۹۴/۰۴/۰۰
صنعتی سهند
رسوب گذاری در آلیاژهای پیرسخت شونده با تشکیل مناطق GP آغاز میشود .در ادامه فرآیند پیرسازی مناطق GP به رسوب با ساختارهای میانی تبدیل شده و در نهایت رسوب با ساختار تعادلی خود در زمینه تشکیل می شود .به عنوان نمونه در آلیاژهای Al-Cu می توان به توالی GP اشاره نمود .این تغییرات در داخل زمینه و تحت تنش های الاستیک به تدریج اتفاق افتاده و با تغییر شکل رسوب نیز همراه است .مکانیزم های مختلفی جهت تبدیل ساختار رسوبات پیشنهاد شدهاند که از آن جمله می توان به جذب جاهای خالی اشاره نمود .همچنین در برخی از رسوبات مانند رسوبات مس در آلیاژهای Fe-Cu تبدیل ساختار به صورت برشی اتفاق افتاده و محصول استحاله سعی در جادهی کرنش می نماید .در این رساله تغییرات ریزساختاری در رسوبات NiMn یک فولاد مارایجینگ با ترکیب Fe- ۱۰Ni-۷Mn مورد بررسی قرار گرفته است .بدین منظور ابتدا الگوهای پراش الکترونی این آلیاژ مورد تحلیل قرار گرفت و سپس ارتباط جهت گیری رسوب و زمینه، اثرات شکلی رسوبات در کشیدگی نقاط پراش و نقش اکسیدهای سطحی در ایجاد نقاط پراش مشخص شدند .همچنین تصاویر میکروسکوپی الکترونی عبوری با قدرت تفکیک بالا (HRTEM) در شرایط مختلف پیرسختی بررسی و ساختار داخلی رسوبات معین شد .بررسی تصاویر میکروسکوپی الکترونی عبوری با قدرت تفکیک بالا نشان دهنده وجود میکرو دوقلویی در رسوبات NiMn است .پراش پرتو ایکس با دقت بسیار بالا در زمان های مختلف پیرسختی انجام شد .تغییرات عرض تجمیعی قله (۱۱۰) فاز زمینه بر حسب زمان پیرسازی در دماهای مختلف رسم شد که در توافق با نتایج سختی سنجی و مقاومت الکتریکی ویژه، چند مرحله ای بودن فرآیند رسوب سختی را نشان می دهد .طیف سنجی موزبائر از نمونه های پیرسخت شده در زمان های مختلف به عمل آمد که خوشه بندی عناصر آلیاژی، تشکیل فاز پارامگنتیک NiMn و تبدیل آن به فاز آنتی فرومگنتیک در مراحل بعدی رسوب سختی را نشان می دهد .براساس نتایج بدست آمده از این تحقیق توالی ساختاری رسوبات NiMn در آلیاژ مورد مطالعه از نوع GP(A۲) (B۲) (L۱۰) پیشنهاد گردید که در آن شناسایی فازهای اولیه به کمک طیف سنجی موزبائر و فازهای نهایی به کمک میکروسکوپ الکترونی عبوری و پراش پرتو های ایکس و توالی آن به کمک عرض تجمیعی الگوهای پراش پرتو ایکس انجام پذیرفت .مرحله دوم این تغییر (((B۲) (L۱۰) با توجه به نتایج HRTEM و مشاهده میکرو دوقلویی در رسوبات از نوع مارتنزیتی می باشد .مطابق نظریه مدهای نرم، نابجایی های عدم تطابق می توانند نقش اساسی در جوانه زنی مارتنزیت داشته باشند و استعداد این رسوبات برای فعال شدن مدهای نرم مشخص گردید .مشخصات بلورشناسی این استحاله براساس نظریه پدیده شناختی استحاله مارتنزیتی بررسی و با مشاهدات تجربی مطابقت داده شد .در این تحقیق، مدل تکمیلی جابجایی های اتمی در حین استحاله (B۲) (L۱۰) ارائه شده و با نتایج محاسبات نظریه پدیده شناختی مقایسه شد .مکانیزم های جادهی کرنش و حالت های مختلف ترکیب واریانت ها برای رسوبات مارتنزیتی NiMn ارائه شد
دوقلویی
مارتنزیت
رسوبات NiMn
رسوب گذاری
فولاد های مارایجینگ
موقرقرهباغ، محمدرضا
حسیننژاد، سیامک، استاد راهنما
نیلی احمدآبادی، محمود، استاد مشاور
ایران
20230910
مواد،۷۰۳۹۷،۱۳۹۴
زا ینغ یرتمونان تابوسر یزاف یاه تلاح رییغت Ni و Mn گنیجیارام یاهدلاوف رد.pdf