عنوان

مصاحبه تاريخ شفاهی با احمد صدر‌حاج‌سید‌جوادی، ۱۳۸۵-۱۳۸۶

‭۳۷۶۵۷۷۱‬

per

مصاحبه تاريخ شفاهی با احمد صدر‌حاج‌سید‌جوادی، ۱۳۸۵-۱۳۸۶

/سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، موسسه مهرگان فرهنگ آسیا

؛ پیاده‌سازی سهیلا محمدی‌نیا...[و دیگران].

تهران

: موسسه مهرگان فرهنگ آسیا

‏‫‬‬‏، ‏‏‫۱۳۸۶-۱۳۸۵.‏‬

‮۱ منبع برخط (‭۲۳۴‬ ص.). ‬

سرگذشت‌نامه: از اعضای اولیه و بنیانگذار نهضت آزادی ایران و عضو فعال نهضت مقاومت ملی، دادستان تهران، عضو شورای انقلاب، وزیر دادگستری، وزیر کشور، نماینده مردم قزوین در اولین دوره مجلس شورای اسلامی، سرپرست دائره‌المعارف تشیع.

پیاده‌سازی سهیلا محمدی‌نیا، سمیرا مهاجان، مریم پرنیان، علیرضا سیاوشان، امین آصفی.

‏‫این مصاحبه در ۹ جلسه انجام شده است.‏‬

رئوس مطالب مطرح شده در مصاحبه به اين شرح است: تولد در قزوین و توضیح در مورد اجداد و اعضای خانواده، دوران تحصیل ابتدایی و متوسطه در قزوین و همزمان تحصیل در مدرسه دینی التفاتیه و فراگیری زبان فرانسه به صورت خصوصی، تحصیل در مدرسه ثروت تهران، خاطراتی در مورد شرایط فرهنگی و آداب و رسوم قزوین در مناسبت‌های مختلف، اعزام وی به خدمت وظیفه سربازی از دانشکده افسری در سال بیست و سه، تحصیل در رشته حقوق و علوم قضایی دانشگاه تهران و بیان خاطراتی از این دوره، فضای سیاسی باز کشور پس از سقوط رضاشاه، توضیح در مورد دوران خدمت وظیفه از سال بیست و یک تا بیست و سه، اشتغال در دادگستری به عنوان دادیار بازپرس و... در شهرهای مختلف، خاطراتی از رسیدگی به پرونده‌های مختلف، همراهی صدر با نهضت مقاومت ملی، انتصاب وی به ریاست دادگستری تهران و برخی اقدامات وی در این دوره، تشکیل جمعیت نهضت آزادی، ماموریت صدر از طرف دیوان کیفری به تبریز برای رسیدگی به شکایات مردمی علیه ماموران دولتی پس از سقوط پیشه‌ور، تحقیق صدر در مورد قتل خانعلی، توضیحاتی در مورد آیت‌الله زنجانی و نقش وی در نهضت مقاومت ملی، پیوستن صدر به نهضت مقاومت ملی، آشنایی صدر با سیدمحمود طالقانی و توضیحاتی در مورد ایشان، بازداشت صدر به دلیل برگزار شدن جلسه دانشجویان ملی‌گرا در منزلش، منتظر خدمت‌شدن وی پس از دوره نخست‌وزیری علی امینی، پذیرفتن وکالت تعدادی از زندانیان سیاسی در سال‌های آخر دوره پهلوی، تاسیس دفتر انجمن حقوق بشر جهت مساعدت به خانواده زندانیان سیاسی، موضع نهضت آزادی در باب نخست‌وزیری بختیار، میانجی‌گری نهضت آزادی در موضوع مقاله احمد رشیدی مطلق در روزنامه اطلاعات، نحوه برقراری ارتباط نهضت آزادی با امام خمینی در نجف و پاریس، برخی فعالیت‌هایی که توسط بعضی انقلابیون پیش از وقوع انقلاب انجام می‌گرفت، انتخاب بازرگان به نخست‌وزیری و تشکیل دولت موقت، انتخاب احمد صدر به وزارت کشور و سرپرسی وزارت دادگستری در غیاب دکتر مبشری، برخی اتفاقات مربوط به اولین روزهای انقلاب، توضیح در مورد فعالیت در دوران تصدی وزارت کشور، دولت موقت و نحوه انتخاب استاندارها، مشکلات مدیریت وزارت کشور و نکاتی در مورد نحوه اداره آن، برگزاری اولین رفراندم جمهوری اسلامی ایران، شرایط زندگی شخصی صدر در دوران وزارتش، توضیح در مورد استعفای دولت موقت، انجمن دفاع از حقوق بشر، اعضا و فعالیت‌های آن، ملاقات رمزی کلارک با اعضای این انجمن، منتظر خدمت شدن و نهایتا بازنشستگی احمد صدر از دادگستری، پذیرفتن وکالت افراد سیاسی مذهبی پس از بازنشستگی، آشنایی با علی شریعتی و پدرش، برشمردن ویژگی‌های علی شریعتی، توضیح در مورد حسینیه ارشاد و حضور شریعتی و مطهری در آن، نحوه فوت شریعتی و انتقال وی از لندن به سوریه، تقسیمات کشوری در ابتدای انقلاب، مسائل کردستان و خواسته‌های عزالدین حسینی و دیگران، افراد و هیات‌های اعزامی به کردستان، تشکیل شورای شهر سنندج، تذکر وزیر خارجه ترکیه در مورد غائله کردستان، همکاری صدر در تهیه پیش‌نویس قانون اساسی، انتصاب صدر به عنوان وزارت دادگستری پس از رفتن دکتر مبشری، حضور شورای عالی قضایی در دادگستری و برخی اقدامات صدر در دوره وزارت در دادگستری، اشاراتی به مسئله تدوین و تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی و استعفای دولت موقت، پیگیری پرونده اختلاس شرکت سیوند و حساسیت دربار پهلوی نسبت به این مسئله، نحوه انتخاب وی به نمایندگی مجلس اول از حوزه قزوین و خاطراتش از فعالیت نمایندگان و اقدامات مجلس دور اول، اشتغال در دائره‌المعارف تشیع پس از اتمام دوره نمایندگی و توضیح در مورد منابع مالی این مرکز که از محل حساب آقای تولیت و سپس اموال شهید سعید محبی تامین می‌شد، سرانجام اموال ابوافضل تولیت، تیرگی روابط ابوالفضل تولیت با دربار پهلوی پس از کودتای بیست و هشت مرداد، تمایل تولیت برای صرف تمام دارایی‌هایش در امور خیریه پس از مرگش، اقدام وی برای وقف اموالش با مشورت احمد صدر و دیگران در شرکت طاهر، تحویل پیکر علی شریعتی به پسرش و جریان تدفین وی در زینبیه (س)، اقدام وراث تولیت برای دریافت اموال آن مرحوم از بانک انگلیسی و شکایت از همسر تولیت و احمد صدر، تاسیس دائره‌المعارف تشیع از عواید شرکت طاهر، مشارکت بنیاد شط و بازمانده شهید محبی در اداره امور دائره‌المعارف تشیع، دستگیری احمد صدر به دلیل همراهیش، انجمن اسلامی دانشجویان در دوره پهلوی و بازداشتش در دوره انقلاب به دلیل همراهیش با فعالیت‌های ضدامنیتی نهضت آزادی،آشنایی با محمدتقی شریعتی‌مزینانی در طول ماموریتی که به مشهد داشته و با سفارش حاج رضا زنجانی برای داشتن روابط با وی، همراهی علی شریعتی با کمیته مقاومت ملی، سفر علی شریعتی به لندن برای ادامه تحصیل و عدم عضویت او در نهضت آزادی، توضیحاتی در مورد افکار و سخنرانی‌های شریعتی و انتقاداتی که به وی می‌شد، عدم اظهارنظر امام خمینی در مورد شریعتی از مرگ او، تشییع و تدفین شریعتی و اقدام ناموفق برای بازگرداندن پیکرش به ایران، مقایسه میان شریعتی و بازرگان.

ص‍در ح‍اج‌ س‍ی‍د ج‍وادی‌

، اح‍م‍د

، ۱۲۹۶-

نهضت آزادی ایران

‏‫نهضت مقاومت ملی ایران (شاهپور بختیار)‬

ایران

دادسرای عمومی و انقلاب تهران

. مجلس شورای اسلامی

. دوره اول

بنیاد طاهر

دوره‌ پ‍ه‍ل‍وی‌

س‍ی‍اس‍ت‌م‍داران‌

وزی‍ران‌

ن‍م‍ای‍ن‍دگ‍ان‌ م‍ج‍ل‍س‌

دادس‍ت‍ان‌

ص‍در ح‍اج‌ س‍ی‍د ج‍وادی‌

، اح‍م‍د

، ۱۲۹۶-

، مصاحبه‌شونده

محرابی

محمدی‌نیا

، حسن

، سهیلا

، مصاحبه‌گر

، پیاده‌ساز

سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

موسسه مهرگان فرهنگ آسیا