معرفی مدلی برای استواری طراحی در چرخه عمر محصول
تهران
۵۱۳ ص.
حمید شهریاری؛ رسول شفایی
دکتری
صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
۱۳۹۲
صنایع
طراحی استوار، راهکاری نوین و مبتنی بر خلاقیت برای ارتقاء سطح کیفی محصولات با حداقل هزینه ممکن میباشد که در عصر رقابتی امروز میتوان از آن در سازمانهای تولیدی و حتی خدماتی استفاده نمود و موجبات حفظ سودآوری و رقابتپذیری بنگاه اقتصادی را فراهم آورد. در سالهای اخیر توجه فراوانی به بررسی پایداری عملکرد محصول در طی زمان شده است و بررسی مشخصههای کیفی زمان محور در برخی صنایع نظیر داروسازی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار میباشد. در این نوع محصولات، برای بررسی رفتار مشخصه کیفی، به جای یک عدد، نموداری از مقادیر مشاهده شده در مقاطع زمانی مختلف به دست میآید که به آن پروفایل مشخصه کیفی گفته میشود. در این تحقیق، موضوع طراحی استوار برای مشخصههای کیفی زمانمحور از چندین منظر مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. پس از بررسیهای صورت گرفته بر روی روشهای موجود برای حل این نوع مسائل، روش تابع مطلوبیت به عنوان ابزار اصلی بهینهسازی مدنظر میباشد. سعی بر آنست که با تعیین مقادیر مناسب برای عوامل قابل کنترل، شرایط مشخصه کیفی تا حد امکان به شرایط ایدهآل نزدیک گردد. در قدم نخست مسائل با دادههای کامل و به ویژه بهینهسازی این نوع مسائل با یک یا چند مشخصه کیفی زمانمحور، مسائل با چندین پروفایل برای یک مشخصه کیفی و مسائل با یک مشخصه کیفی دارای شرایط متغیر در طی زمان مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. برای این نوع مسائل، از آمارههای مختلفی نظیر میانگین، واریانس، ضریب تغییرات و کواریانس میان مقادیر مشاهدات در مقاطع مختلف زمانی استفاده شده است. در ادامه مسائل با محدودیت دادههای ورودی نیز مورد بررسی قرار گرفته است و بر اساس تعداد محدودی از تنظیمات و به کمک معیارهای مناسب پروفایلهای ارائه شده با پروفایل مرجع مقایسه و شبیهترین پروفایل به پروفایل مرجع انتخاب شده است. راهکارهایی نیز جهت رفع نواقص مشاهده شده در شاخصهای عنوان شده ارائه و روشهایی جهت استفاده از این شاخصها برای ارزیابی پروفایلهای مشخصههای کیفی با ویژگی بیشینهگرا و کمینهگرا پیشنهاد شده است. جهت بررسی و پایش مستمر مشخصههای کیفی مهم و حیاتی نیز روشی ارائه میگردد. بهینهسازی وضعیت مشخصههای کیفی درون دامنهای و تعیین تعداد نقاط بهینه برای پایش مشخصههای کیفی زمانمحور را میتوان از دیگر نتایج به دست آمده به شمار آورد. در ادامه، ضمن بررسی شاخصهای موجود برای سنجش قابلیت فرایند، از آنها جهت بررسی عملکرد محصول در طی زمان و تنظیم مقادیر مناسب برای عوامل قابل کنترل استفاده میشود و با انجام اصلاحاتی بر روی یکی از این شاخصها، شاخص دیگری جهت سنجش استواری عملکرد محصول معرفی گردیده است. مضافا آنکه ضمن بررسی نقاط ضعف تابع مطلوبیت درینگر و سویچ در چگونگی تعامل با مشاهدات خارج از حدود مجاز فنی، یک تابع مطلوبیت جدید ارائه شده است که با توجه به ارزیابی صورت گرفته نسبت به تابع مطلوبیت اشاره شده بهتر عمل مینماید. موضوع بررسی استواری عملکرد از دیدگاه پایایی نیز مورد توجه قرار گرفته است. در این خصوص، با بررسی نحوه تٲثیرگذاری عوامل مزاحم بر مشخصههای کیفی محصول در مقاطع زمانی مختلف، تنظیماتی برای عوامل قابل کنترل تعیین میگردد که میزان حساسیت محصول نسبت به عوامل مزاحم را به حداقل ممکن برساند. هر یک از روشهای عنوان شده به کمک دادههای واقعی و یا شبیهسازی شده مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. نتایج حاصل از حل مثالها و مقایسه با روشهای مشابه موجود، نشانگر کفایت روشهای پیشنهادی در حل مسائل مربوط به طراحی استوار مشخصههای کیفی زمانمحور میباشد.