Pozitif Psikoloji bağlamında sınıf öğretmenlerinin Psikolojik Iyi oluş düzeyleri Ile özyeterlik inançları Ve örgütsel bağlılık davranışları arasındaki ilişkinin Incelenmesi
[Thesis]
Ağaçbacak, Pakize Merve
Sakız, Gönül
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
134
Master's
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmenlerinin psikolojik iyi oluş düzeylerinin örgütsel bağlılık ve özyeterlik ile olan ilişkisini incelemektir. Bu bağlamda demografik değişkenlerin etkisi de araştırılmıştır. Araştırmada elde edilen bulguların, günümüzün rekabetçi dünyasında eğitimin en önemli öğelerinden biri olan öğretmenin öğrenme ortamındaki iyi oluş halini ve çalışma verimini artırmaya katkı sağlayacağı umulmaktadır. Bu araştırmanın çalışma grubunu, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında, İstanbul'un farklı ilçelerinde, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren özel ve devlet okullarında, sınıf öğretmenliği görevini yürütmekte olan 234 öğretmen oluşturmaktadır. Sınıf öğretmenlerinin, psikolojik iyi oluş düzeyini belirlemek için Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOÖ), mesleki özyeterlik düzeyini belirlemek için Öğretmen Özyeterlik Ölçeği ve örgütsel bağlılık düzeylerini belirlemek için de Örgütsel Bağlılık Anketi kullanılmıştır. Bu ölçeklere ek olarak Kişisel Bilgi Formu da öğretmenlere uygulanmıştır. Araştırmanın temel sorusu olan sınıf öğretmenlerinin psikolojik iyi olma düzeyleri ile özyeterlik ve örgütsel bağlılık ilişkisini araştırmak üzere Pearson momentler çarpımı korelasyonu katsayılarından yararlanılmıştır. Araştırmaya katılan sınıf öğretmenlerinin, demografik özelliklerine bağlı olarak psikolojik iyi oluş, öğretmen özyeterlik ve örgütsel bağlılık puanlarının karşılaştırılmasında bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve parametrik olmayan Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştır. Yapılan fark analizleri sonucunda; sınıf öğretmenlerinin psikolojik iyi oluş düzeylerinin, cinsiyet (kadınlarda yüksek), yaş (gençler lehine), eğitim durumu (lisans ve üstü lehine) ve okul türüne (devlet okulu lehine) göre farklılaştığı; öğretmenlerin özyeterlik düzeylerinin yaş (51 yaş ve üstü öğretmenler lehine), mesleki kıdem (21 yıl ve üstü süre çalışanlar lehine), sınıftaki öğrenci sayısı (30 ve altında öğrencisi olanlar lehine) ve velilerin sosyo-ekonomik durumuna (velisinin geliri orta ve üstü olanlar lehine) göre farklılaştığı, öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyinin ise eğitim durumu (ön lisans mezunları lehine), okuldaki yönetici sayısı (4 ve üstü sayıda yöneticisi olanlar lehine), okuldaki çalışma süresi (11 yıl ve üstü çalışanlar lehine) ve velilerin sosyo-ekonomik durumuna (velisinin geliri orta ve üstü olanlar lehine) göre farklılaştığı bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerinin, psikolojik iyi oluş düzeyleri ile öğrenci katılımına, öğretim stratejilerine, sınıf yönetimine yönelik özyeterlik ve genel özyeterlik düzeyleri arasında pozitif yönde ve orta derecede anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular öğretmenlerin özyeterlik düzeyleri artıkça psikolojik iyi oluş düzeylerinin de artığını göstermektedir. Sınıf öğretmenlerinin, psikolojik iyi oluş düzeyleri ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasında da pozitif yönde, ancak zayıf derecede anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Öğretmenlerin, psikolojik iyi oluş düzeylerindeki artışın örgütsel bağlılık düzeylerindeki artış ile ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular ışığında, araştırmacı ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.