Süleymaniye Kütüphanesi Koleksiyonu'nda Bulunan Ta'lîk Levhalar
[Thesis]
Sivriler, Betül
Can, Selman
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
376 p.
Master's
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
Hat sanatının tarihsel gelişiminde oldukça önemli bir yere sahip olan ta'lîk yazı, İran'da doğup gelişmiş ve kısa zamanda diğer İslâm ülkelerine yayılmıştır. 18. yüzyıldan itibaren Türk hattatlarının sanat anlayışı ve beğenisine göre yorumlanarak en güzel şekline bürünmüş, 19. yüzyılda Türk ta'lîk ekolünün ortaya çıkması ve celî yazıda yaşanan gelişmelerle güzelliğinin zirvesine ulaşmıştır. Levha asma geleneğinin yaygınlaşması celî ta'lîk hatla yazılmış çok sayıda eserin günümüze ulaşmasını sağlamıştır. Türkiye'nin en büyük, dünyanın sayılı yazma eser kütüphanelerinden olan Süleymaniye Kütüphanesi, bünyesinde barındırdığı koleksiyonlarla akademik araştırmalar açısından konu çeşitliliği sunmaktadır. Kütüphanenin levhalar koleksiyonunda bulunan levhalarla ilgili çeşitli çalışmalar yapılmakla birlikte ta'lîk levhalara ilişkin bir araştırmanın bulunmaması tez konusunu belirlemede etkili olmuştur. Yüksek lisans tezi kapsamındaki bu çalışmada Süleymaniye Kütüphanesi levhalar koleksiyonunda yer alan ta'lîk levhalar; sanatkârları, yazı türü, metni, malzeme, teknik ve süsleme özellikleri bakımından tasnif edilerek kataloglanmış, elde edilen veriler sonucunda değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu değerlendirme ile; ta'lîk yazının tarihsel seyri içinde Türk sanatkârlar elinde farklı bir havaya bürünerek zirveye ulaştığı, coğrafi, kültürel ve dönemsel koşulların hat sanatının yanında tezhip sanatında da etkili olduğu ortaya konmuştur.