27 Mayıs İhtilali'Nde Milli Birlik Komitesi Ve 14'Ler olayı
[Thesis]
Çetiner, Sevtap
Beyoğlu, Süleyman
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
178 p.
Master's
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
Bu çalışmada Osmanlı Devleti Dönemi'nden başlanarak ordunun tarihi süreç içerisindeki değişimi ve 27 Mayıs İhtilali'ni hazırlayan ve yürüten Milli Birlik Komitesi'nin faaliyetleri ve 14'ler Olayı işlenmiştir. Türk Tarihinin çeşitli dönemlerinde ordu ile iktidar arasında sorunlar yaşanmıştır. Bu sorunlar darbe yapma girişimine kadar gitmiştir. Osmanlı Devleti Dönemi'nde de bu duruma sıkça rastlanmıştır. Bazı padişahlar tehditlerle tahtı bırakmak zorunda kalmıştır. İçlerinden bir kısmı da askerler tarafından öldürülmüştür. Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nde ise ordu ile ilişkiler Atatürk vefat edinceye kadar iyi düzeyde tutulmaya özen gösterilmiştir. Atatürk, özellikle orduyu devlet işlerinden uzak tutma politikası izlemişti. Atatürk vefat ettikten sonra Milli Şef diye anılan İsmet İnönü Dönemi'nde ise ordu ile ilişkiler ilk zamanlarda normal seyretmiştir. II. Dünya Savaşı'nın getirdiği zorluklar ise ilişkileri etkilemiştir. 1950 seçimleriyle iktidar olan Demokrat Parti (DP) ordu tarafından umutla karşılanmış ve desteklenmişti. DP, iktidar olduktan bir süre sonra ordu içerisinde iktidarın yapmış olduğu politikaların demokrasi ile bağdaşmadığını düşünenler ortaya çıkmıştır. Ordu tarafından 27 Mayıs 1960 günü ihtilal yapılarak yönetime el konmuştur. İhtilali yapan ordu içerisinden seçilen komutan ve subaylardan oluşan Milli Birlik Komitesi (MBK) kurulmuştur. MBK liderliğini yapan Cemal Gürsel'in, yönetimi yakın zamanda seçimler yaparak sivillere teslim etmek istemesi MBK'yı ikiye bölen bir karar olmuştur. Alparslan Türkeş ve arkadaşlarının yer aldığı 14 üye buna şiddetle karşı çıkmıştır. Bu durum üzerine 13 Kasım 1960 tarihinde 14 üye MBK'dan ihraç edilmiş ve yurtdışında vazifeye gönderilerek tasfiyeleri yapılmıştır. Tasfiyeler 14'ler Olayı diye anılmıştır.