Orta Ve Batı Asya sanatında mürekkep Resmi geleneği Ve Hayvan mücadele Sahneleri
[Thesis]
Kurtulan, Mahir
Biçer, Şehnaz
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
565 p.
Master's
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
Orta ve Batı Asya coğrafyasına özgü Mürekkep resimlerinde görülen üslup dili, Minyatür Sanatı içerisinde izlenen bazı eserlerin, ortaklık ya da benzerlikleri ile kişilik kazanan tasarım eğilimlerinin, özel bir yoğunlaşması olarak düşünülebilir. Bu resimlerdeki tanımlayıcı tasarım eğilimlerinden en önemlisi, çizgisel değerlerin resimlerin ana ifade biçimine hâkim olduğu bir kompozisyon yapısı ile çözümlenmesidir. Hayal gücüne dayalı betimlemelerde görülen bu ifade biçimi ile önemli bir kola ayrılan Minyatür Sanatı, sanat tarihi terminolojisine Mürekkep Resimleri terimi ile girmiştir. Orta Asya steplerinde süregelen Hayvan Üslubu geleneğinden başlayıp, sarayların en sanatsal resimlerine dönüşen bu üslup, etkilendiği tüm kültür ortamlarından beslenerek, 16.yy.'da olgunluk seviyesine ulaşmış ve Osmanlı kültür ortamında Saz Üslubu olarak kullanılmıştır. Doğada izlenebilen hayvan figürlerinin, hayal dünyamızda var olan efsanevi canlılar ile buluştuğu ve sahnelerinin ikonografik bir coğrafyada geçtiği bu üslup, mücadele sahnelerinde görülen devinim ve enerji ile her zaman önemli bir merak konusu olmuştur. Bu sebeple, tezin genel amaçları şu şekilde belirlenmiştir; • Mürekkep resimlerinin çıkış noktalarını arayarak tasarım eğilimlerini saptamak, • İnanç sistemlerinin bu üslup üzerinde gösterdiği değişiklikleri saptamak, • Orta ve Batı Asya bölgelerine özel, perspektif kurallarından bağımsız gelişen ağırlık ve hareket biçimlerini belirlemek, • Eserlerin ve figürlerin yapısal çözümlemelerini yapmak, • Mücadele sahnelerinde görülen tasarım kurgusunu, iki karşıt gücün karşılaşarak oluşturdukları devinimi, yerçekiminden bağımsız, havada uçar gibi görülen sahnelerde karşılaşan figür çözümlemelerini yapmak, • Eserlerde görülen figür ve motiflerin bir araya gelerek oluşturdukları kompozisyon düzeni ve mekân duygusu üzerine çalışmak. Bu alanda yapılacak yeni çalışmalara ilham olmak, bu tezin en büyük temennisi olarak belirlenmiştir.