موانع و چالشهای پیشروی کمیته های اخلاق بالینی در بیمارستانهای جنرال دانشگاه علوم پزشکی تهران، در انجام وظایف محوله
[پایان نامه]
علیرضا ابوحمزه
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۴۰۱
۱۰۴ص
دکتری پزشکی عمومی
۱۴۰۱/۱۱/۳۰
۱۸
مقدمه و هدف: اخلاق پزشکی یک شاخه کاربردی از اخلاق است که به بررسی و تحلیل جنبه اخلاقی مرتبط با پرکتیس پزشکی بالینی و نیز حیطه های پژوهش علمی مرتبط با آن می پردازد. کمیتههای اخلاق بالینی یکی از مهمترین کمیتههای تشکیل شده در هر بیمارستانی هستند که به بررسی موارد ارجاعی نیازمند بررسی در زمینه اخلاق پزشکی می پردازند. علیرغم تأکید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر ایجاد و ارجاع موارد نگرانی های اخلاقی به کمیته های اخلاق، این کمیته ها آنگونه که باید و شاید به وظایف محوله خود عمل نمیکنند. در پژوهش پیش رو، محققان این طرح قصد دارند با بررسی نقطه نظرات افراد صاحب نظر در زمینه اخلاق و به ویژه اخلاق پزشکی به تبیین چالش ها و نیز موانع پیشروی گسترش مطلوب حیطه عمکردی و نیز کیفیت مناسب مدیریت وظایف محوله به این کمیتهها بپردازد.روش اجرا: این مطالعه از نوع كيفي توصیفی است که در سه بخش (مرور مطالعات گذشته، انجام مصاحبه های نیمه ساختمند با مشارکت کنندگان و جلسات متمرکز بحث گروهی) انجام شد. داده های حاصل از انجام مصاحبه ها و جلسات از طریق تحلیل محتوای قراردادی صورت گرفت. محقق در تحلیل داده ها از تکنیک های طرح سوال، تحلیل کلمات و جملات، انجام مقایسه های مداوم و تکنیک پرچم قرمز استفاده کرد. این مطالعه توسط کمیته اخلاق دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در تاریخ 18 فروردین سال 1400 با کد اخلاق IR.TUMS.MEDICINE.REC.1400.018 به تصویب هیئت داوران رسیده است.یافته ها: 36 مشارکت کننده (شش نفر از اساتید گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و 30 نفر از اعضای کمیته های اخلاق بیمارستان های جنرال دانشگاه) در مطالعه شرکت کردند. در این پژوهش در مجموع تعداد 8 زیرطبقه شکل گرفت. زیر طبقات مشابه در نهایت چهار طبقه ی اصلی قرار گرفتند. طبقات اصلی (زیرطبقات) برآمده از این مطالعه شامل دانش و مهارت (مدیریتی و اخلاقی)، انگیزه (فردی و سازمانی)، توان اجرایی (افراد و سازمان) و زمینه ای (فرهنگی و سازمانی) است.نتیجه گیری: در این مطالعه، چالش ها و موانع پیش روی کمیته های اخلاق بیمارستانی از طریق تحلیل محتوایی یافته های موجود استخراج شد که در چهار طبقه بندی و هشت زیر طبقه بندی ارائه شد و نقش افراد، سازمان ها و فرهنگ جامعه در بروز این چالش ها و موانع بررسی شد. از مقایسه یافته های این مطالعه با یافته های مطالعات پیشین می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که می توان کمیته های اخلاق بیمارستان ها را با ایجاد تغییراتی بهبود بخشید، اما برخی از مشکلات ساختاری، صرفا از طریق مداخلات سطح بالاتری قابل رفع می باشند و دیدگاه "کمیته اخلاق: یک تغییردهنده بنیادی" درست نیست.