بررسی تاثیر آموزش آگاهی از موقعیت برمبنای مدل اندسلی بر عملکرد تیمی دستیاران تیم درمانی تروما در دانشگاه علوم پزشکی تهران
[پایان نامه]
آزاده روح الامینی
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۴۰۱
۱۷۴ص.
دکتری تخصصی(PHD)
آموزش پزشکی
۱۴۰۱/۱۱/۱۶
۲۰
مقدمه: آگاهی از موقعیت یکی از عوامل انسانی موثر بر عملکرد تیمهای درمانی در محیطهای پیچیده درمانی مانند اورژانس است. عملکرد تیمهای درمانی در شرایط پیچیده و بحرانی بالین دور از خطای انسانی نیست. علت بیشتر خطاهای انسانی در چنین شرایطی ناشی از کارتیمی ضعیف بین ارائه دهندگان خدمات بهداشتی میباشد. کار تیمی در محیط¬های پیچیده درمانی به لحاظ پویایی، عدم قطعیت و محدودیت زمانی در تصمیم گیری، به سادگی کنار هم قرار گرفتن یک یا چند متخصص نیست. در کارتیمی برای داشتن مراقبتی ایمن و دور از خطا علاوه بر دانش بالینی و مهارت فنی باید به عوامل انسانی و رفتاری نیز توجه شود. یکی از این عوامل انسانی موثر در بیشتر خطاهای انسانی درکارتیمی، آگاهی از موقعیت میباشد که آموزش آن می¬تواند منجر به کاهش خطای تصمیم گیری، تشخیصی درست و اقدامی مناسب شود. هدف از مطالعهی حاضر آموزش آگاهی از موقعیت برمبنای مدل اندسلی به دستیاران تیم درمانی تروما در دانشگاه علوم پزشکی تهران و بررسی تاثیر آن بر عملکرد بالینی تیم میباشد.روش کار: مطالعه حاضر از نوع تجربی با گروه کنترل و پس آزمون بود. دستیاران پنج رشته تخصصی طب اورژانس، جراحی عمومی، ارتوپدی، بیهوشی و جراحی مغز و اعصاب به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقهای به دو گروه کنترل و مداخله تقسیم شدند. برنامه آموزشی همسو با مدل آگاهی از موقعیت اندسلی در سه بخش سخنرانی تعاملی، تمرین و جمعبندی، و نقد و نمایش فیلم طراحی شد. برای ارزیابی آگاهی تیم از موقعیت چک لیست نشانگرهای رفتاری براساس تاکسونومی ابعاد رفتاری انیل و همکارانش (2018) طراحی شد. پس از طراحی ابزار و محتوای آموزشی، مداخله آموزشی بهصورت کارگاه یکروزه به مدت 3 ساعت در محیط شبیه سازی شده مرکز مهارتهای بالینی در دو روز متفاوت برای گروه کنترل و مداخله اجرا شد. کارتیمی دستیاران تیمهای درمانی با استفاده از دوربین مداربسته ضبط شد، و آگاهی تیم از موقعیت با استفاده از چک لیست نشانگرهای رفتاری توسط دو ارزیاب آموزش دیده ارزیابی شد. برای ارزیابی عملکرد بالینی تیم از چک لیست روا و پایای گیس و همکارانش (2008) استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادههای کمی با استفاده از ضریب همبستگی درون خوشهای، آزمون آماری تی مستقل و آزمون من ویتنی، و ضریب همبستگی پیرسون انجام گردید. محاسبات با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 26 و با سطح اطمینان 95 صدم یا سطح معنیداری 05/0 انجام شد.یافتهها: آگاهی تیم از موقعیت و عملکرد بالینی 16 تیم درمانی تروما (3 یا 4 نفره) متشکل از دستیاران سالهای اول تا آخر پنج رشته تخصصی در دو گروه کنترل (8 تیم) و مداخله (8 تیم) توسط دو ارزیاب مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. مقایسه میانگین نمره آگاهی تیم از موقعیت در دو گروه مداخله (35/1775/76) و کنترل (51/1363/47) بعد از مداخله آموزشی اختلاف آماری معنیداری نشان داد (05/0p<). مقایسه میانگین نمره عملکرد بالینی تیم در دو گروه مداخله (90/2875/196) و کنترل (108/39119) بعد از مداخله آموزشی اختلاف آماری معنیداری نشان داد (05/0p<). مقایسه میانگین عملکرد بالینی تیم و آگاهی تیم از موقعیت ارتباط مثبت آماری معنیداری نشان داد(92/0=r , 05/0p<).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد، آموزش آگاهی تیم از موقعیت اثرات مثبتی بر بهبود سطح آگاهی از موقعیت و عملکرد بالینی تیمهای درمانی تروما دارد. اگر چه این مطالعه محدودیتهایی از جمله حجم نمونه کم دارد اما مداخله آموزشی طراحی شده بخوبی توانسته است آگاهی تیم از موقعیت را به دستیاران آموزش دهد. از آنجایی که دانشجویان تحصیلات تکمیلی (دستیاران پزشکی) دانش و مهارتهای کارتیمی محدودی دارند استفاده از آن در کنار سایر برنامههای آموزشی با هدف توسعه دانش کارتیمی و مهارتهای جمعآوری اطلاعات برای تصمیمگیری و اقدامات آگاهانه جهت ارائه درمانی ایمن و دور از خطای انسانی در راستای ایمنی بیمار توصیه میشود. همچنین مطالعات بیشتر با حجم نمونهی بالاتر در تیمهای درمانی چند حرفهای نیز پیشنهاد میشود.