بررسی پیامد بیماران دچار آسیب عروقی ناشی از تروما بر حسب محل آناتومیک ضایعه در بیماران مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان سینا در سال ۱۳۹۸
[پایان نامه]
مریم بختیاری
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۴۰۱
۱۰۰ص.
دکتری پزشکی عمومی
۱۴۰۱/۱۰/۱۰
۲۰
بیان مسئله: آسیب های عروقی ناشی از تروما می توانند تهدید کننده حیات باشند و یکی از دلایل قابل توجه ناتوانی و مرگ و میر می باشند. امروزه آسیب های عروقی به عنوان یکی از مهم ترین علل قابل پیشگیری ناتوانی و مرگ و میر در بیماران دچار تروما در نظر گرفته می شوند. آسیب های عروقی به طور شایع هم در اندام تحتانی و هم در اندام فوقانی رخ می دهند که پیامد های متفاوتی دارند. میزان وقوع آسیب های عروقی در نقاط مختلف دنیا متفاوت است و در کشور ما نیز مطالعات محدود و اندکی در حیطه آسیب های عروقی و عوامل موثر بر پیامد آن ها صورت گرفته است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی و سنجش اطلاعات دموگرافیک، تظاهرات اولیه، مدیریت و نتایج نهایی بیماران با آسیب عروقی مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان سینا در سال 1398 بر اساس محل آناتومیک آسیب طراحی و اجرا شده است.روش اجرا: این مطالعه، یک مطالعه گذشته نگر مقطعی می باشد. تمامی بیمارانی که معیار ورود به مطالعه را داشتند به روش سرشماری از مراجعین به اورژانس بیمارستان سینا انتخاب شده و اطلاعات ایشان با کمک چک لیست از روی پرونده بیماران استخراج شد.نتایج: 112 بیمار دچار آسیب عروقی ناشی از تروما بررسی شدند. از این تعداد بیمار 101 نفر (2/90 درصد) مرد و 11 نفر (8/9 درصد) زن بودند. از نظر توزیع سنی اکثریت بیماران (6/61 درصد) در بازه سنی 20-40 سال بودند. مراقبت های پیش بیمارستانی برای 75 درصد (84 نفر) از بیماران انجام شده بود. از نظر اقدامات تصویربرداری، برای 9/75 درصد از افراد هیچ نوع رادیولوژی انجام نشده بود. از بین افرادی که رادیولوژی برایشان انجام شده بود، اکثریت افراد (1/48 درصد) از نوع CTA بود. فاصله زمانی بین رسیدن بیمار به اورژانس و انتقال به اتاق عمل بین 1 تا 21 ساعت متغیر بود. انظر نوع تروما، 98 نفر (8/84 درصد) تروما نفوذی (Penetrating injuries)، 14 نفر (5/12 درصد) تروما بلانت (Blunt traumas) و 3 نفر (7/2 درصد) به طور مشترک هر دو نوع تروما را داشتند. نوع رگ آسیب دیده برای 4/80 درصد از بیماران از نوع سرخرگ (Artery) بود. رگ Ulnar با 8/34 درصد، بیشترین سرخرگ آسیب دیده بود. همچنین پارگی کامل (Complete tear) با 6/86 درصد، شایعترین ماهیت آسیب رگ بود. به طور کلی 99 نفر (4/88 درصد) حداقل یک Hard signs داشتند. در کل بیماران از نظر Hard signs، بیشترین مورد مثبت با 7/60 درصد مربوط به خونریزی ضربان دار و نبود نبض بود. از نظر محل آناتومیک آسیب، اندام فوقانی با 4/88 درصد بیشترین و توراکس و شکم هر کدام با 5/4 درصد کمترین محل آسیب بود. به طور کلی در 98 نفر (5/87 درصد)، فقط آسیب به یک محل آناتومیک و در 14 نفر (5/12 درصد) آسیب در بیش از یک محل آناتومیک وجود داشت. از کل بیماران فقط یک نفر (89/0 درصد) به طور همزمان آسیب همزمان 5 محل آناتومیک مورد مطالعه را داشتند. به طوری کلی، 0/75 درصد از بیماران حداقل یک آسیب همراه داشتند. شایعترین آسیب همراه در بیماران مورد مطالعه، آسیب به تاندون (4/63 درصد) و بعد از آن مربوط به آسیب به عصب (7/60 درصد) بود. برای تمام بیماران جراحی باز انجام شده بود. از نظر روش جراحی، شایعترین روش با 1/49 درصد مربوط به Anastomosis بود. از نظر پیامد نهایی، 1 نفر (9/0 درصد) فوت کرده بود. همچنین 6 نفر (4/5 درصد) آمپوتاسیون شده بودند و 3 نفر (7/2 درصد) با رضایت شخصی ترخیص شده بودند. بقیه افراد از نظر پیامد در سلامت کامل بودند.نتایج نهایی: نتایج نشان می دهد اکثر بیماران مورد مطالعه آقایان با سن 20-40 ساله بودند. بیشتر آن ها در نهایت در سلامت کامل از بیمارستان ترخیص شدند. اندام فوقانی شایع ترین محل آناتومیک آسیب عروقی و شریان اولنار شایع ترین شریان آسیب دیده بود. آسیب شریان فمورال و پوپلیته آل در اندام تحتانی و آسیب براکیال در اندام فوقانی در مقایسه با سایر شریان ها پیامد شدیدتری را به همراه داشته است. محل آناتومیک آسیب برای رخ داد پیامد شدید مهمتر از تعداد آسیب های آناتومیکال مختلف است. بیماران با ترومای به اندام تحتانی Injury severity score (ISS) بالاتر، پیامد بدتر، عوارض بیشتر، مدت زمان بستری و هزینه بیشتری را داشتند.