بررسی نتایج درمانی در بیماران مبتلا به بدخیمی های خونی پیوند شده از سلول های بنیادی آلوژن از دهنده غیرخویشاوند
[پایان نامه]
لیلا میرزاخانی سنگریزیی
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۴۰۱
۹۴ص
دکتری فوق تخصصی
هماتولوژی و انکولوژی بالغین
۱۴۰۱/۰۶/۱۴
امروزه پیوند آلوژنیک سلولهای بنیادی خونساز (HSCT) آخرین خط درمان بسیاری از بدخیمی¬های خونی و حتی بیماریهای غیرخونی مانند سرطان پستان است و تبدیل به روش درمانی استاندارد برای این گروه از بیماران شده است. در پیوند آلوژنیک اولین انتخاب یک دهنده سازگار خویشاوند، به عنوان منبع سلولهای بنیادی جهت پیوند آلوژنیک است، با این حال دسترسی به دهنده مناسب در یک دوره زمانی مطلوب تنها برای 25 تا 30 درصد بیماران نیازمند پیوند مقدور است و دوسوم بیماران که دهنده سازگار خویشاوند ندارند، باید از دهنده های جایگزین استفاده کنند. برای بیمارانی که دهنده خویشاوند سازگار (MRD) ندارند یک انتخاب داوطلبین غیر خویشاوند سازگار (MUD) است. با توجه به گسترش و افزایش تعداد بانک های ثبت اطلاعات داوطلبین غیر خویشاوند در سراسر دنیا و از آنجایی که نتایج پیوند غیر خویشاوند سازگار مشابه پیوند خویشاوند سازگار میباشد، در بسیاری مراکز ،این نوع پیوند از دهنده غیر خویشاوند سازگار به عنوان انتخاب دوم در بیمارانی که بیماران فاقد دهنده خویشاوند مناسب هستند، پذیرفته شده است . موفقیت پیوند مغز استخوان از دهنده غیر خویشاوند در درجه اول میزان تشابه HLA بستگی دارد. در مطالعه حاضر بیمارانی که تحت پیوند مغز استخوان از دهنده غیرخویشاوند سازگار بین سالهای 2010 تا 2019 در بخش پیوند مغز استخوان بیمارستان شریعتی قرار گرفته اند، تاثیر تشابه دهنده های غیرخویشاوند از نظر HLA، گروه خون، جنسیت، نوع لوکمی و وضعیت کنترل بیماری زمینه¬ای قبل از پیوند، سن بیماران قبل از پیوند با پیامدهای پیوند غیر خویشاوند مورد ارزیابی قرار گرفته اند.در این مطالعه گذشته نگر از بین بیمارانی که در بین سالهای 2010 تا 2019 تحت پیوند سلولهای بنیادی خونساز در بیمارستان شریعتی قرار گرفته اند، پرونده 84 بیماری که تحت پیوند آلوژنیک از دهنده غیر خویشاوند بودند، انتخاب و اطلاعات آنها استخراج گردید. این بیماران حداقل تا 180 روز بعد از پیوند به جهت بررسی پیامدهای پیوند مورد ارزیابی قرار گرفته بودند.نتایج این مطالعه نشان داد، انتخاب دهنده غیرخویشاوند در پیوند آلوزنیک به تنهایی عامل کاهش بقاء و یا افزایش مرگ و میر بعد از پیوند نیست. در این نوع پیوند مانند پیوند آلوژنیک از دهنده خویشاوند عواملی مانند تشابه HLA و بروز GVHD از عوامل تعیین کننده بقاء طولانی مدت در این بیماران است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد، احتمال عود در بیمارانی که در CR1 پیوند شده اند کمتر از بیمارانی است که بعد از عود پیوند شده اند که این امر نشان میدهد بعد از رفتن بیماری به وضعیت CR1 در صورتی که بیمار دهنده مشابه غیرخویشاوند داشته باشد، تحت پیوند آلوژنیک قرار گیرد.