بررسی وضعیت پاسخ به درمان و میزان عوارض دارویی بیماران مبتلا به لیشمانیوز پوستی مراجعه کننده به درمانگاه یا بستری در بخش پوست بیمارستان امام خمینی طی سال های ۱۳۹۸ - ۱۳۹۷
[پایان نامه]
زهرا وصفی مرندی
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۴۰۱
۷۵ص
دکتری پزشکی عمومی
۱۴۰۱/۰۵/۳۰
مقدمه: با توجه به شیوع لیشمانیوز پوستی در کشور و لزوم بررسی و مقایسه درمان های موجود، در این مطالعه به بررسی نتایج درمانی و عوارض ناشی از درمان در بیماران مبتلا به لیشمانیوز پوستی پرداختیم.روش کار: ابتدا یک فرم جمع آوری اطلاعات به منظور استخراج اطلاعات از پرونده های بایگانی شامل: محل زندگی، زمان شروع بیماری، تاریخ مسافرت قبل از ضایعات، شهر مسافرت، درمان انتخابی، تعداد ضایعات، محل ضایعات، PCR، اسمیر، تست DAT، تست لیشمانین، سابقه بیماریهای داخلی و سابقه بیماریهای ویروسی تهیه شد و پرونده بیماران لیشمانیوزپوستی سال های 1398-1397 بیمارستان امام خمینی آنالیز شد. سپس با بیماران تماس حاصل نموده و اطلاعات تکمیل گردید. در نهایت نتایج این بررسی در قالب یک مطالعه Case study جمع بندی و ارایه شد.نتايج: در مجموع، 36 بیمار در این مطالعه وارد شدند که از این میان 13 نفر (36.1%) مرد و 23 نفر (63.9%) زن بودند. میانگین و انحراف معیار سن بیماران (16.62) 50.11 سال بود. نتایج حاصل از تست PCR بیماران در 17 نفر از بیماران موجود بود، که ازاین میان در 2 نفر (11.8%) لیشمانیا تروپیکا و در 15 نفر (41.7%) لیشمانیا ماژور تشخیص داده شد. شایع ترین محل ضایعات در شروع بیماری نواحی اندام فوقانی (38.9%) بود. بیماران با گلوکانتیم داخل ضایعه (29 نفر (80.6%))، گلوکانتیم عضلانی (15 نفر (41.7%))، آمفوتریسین بی (15 نفر (41.7%)) و سدیم استیبوگلوکونات (5 نفر (13.9%)) تحت درمان قرار گرفته بودند. میانگین و انحراف معیار حجم تزریق شده ی گلوکانتیم داخل ضایعه (7.45) 5.82 و میانه و IQR 5 و 5 سی سی بود. میانگین و انحراف معیار تعداد روز های بین تزریق گلوکانتیم داخل ضایعه (6.24) 4.79 و میانه و IQR 2 و 5 روز بود. متوسط تعداد عارضه به ازای هر بیمار در درمان گلوکانتیم داخل ضایعه، سدیم استیبوگلوکونات، گلوکانتیم عضلانی و آمفوتریسین بی در این مطالعه به ترتیب 0.62، 1.4، 1.6 و 2.8 بود. شایع ترین عارضه ی گلوکانتیم داخل ضایعه درد موضعی (42.9%) بود. شایع ترین عارضه ی گلوکانتیم عضلانی آرترالژی (16.7%) بود. شایع ترین عارضه ی آمفوتریسین بی هایپوکالمی (50%) بود. شایع ترین محل ضایعات حداقل 3 ماه پس از درمان صورت بود. بهبودی در 27 بیمار یعنی 81.8% بیماران اتفاق افتاد. همچنین، عود نواحی مرزی ضایعه قبلی و شکست درمان به ترتیب در 2 (6.1%) و 4 (12.1%) بیمار اتفاق افتاد. نتایج حاصل از درمان با سن، جنس، گونه ی لشمانیا، نوع درمان و حجم درمان ارتباط معنی داری نشان نداد. در عین حال،ارتباط معنی داری بین فاصله ی زمانی بین تزریقات گلوکانتیم داخل ضایعه و میزان بهبودی و عود ضایعات وجود داشت. فاصله ی زمانی بین تزریقات گلوکانتیم داخل ضایعه ای در افراد با بهبودی در مقایسه با بیماران بدون بهبودی به طور معنی داری کمتر بود (p=0.006). همچنین، فاصله ی زمانی بین تزریقات گلوکانتیم داخل ضایعه در افراد با عود در مقایسه با بیماران بدون عود به طور معنی داری بیشتر بود (p=0.018).نتيجه گيري: در درمان با گلوکانتیم داخل ضایعه، کاهش فواصل تزریقات باعث افزایش میزان بهبودی و کاهش عود در بیماران لیشمانیوز پوستی می شود. گلوکانتیم داخل ضایعه به دلیل عوارض محدود تر و اثربخشی قابل قبول انتخاب مناسبی برای شکل های خفیف تر بیماری است. در صورت نیاز به تجویز سیستمیک، گلوکانتیم عضلانی و سپس آمفوتریسین بی برای رسیدن به اثربخشی بالاتر درمان مناسبی است و سدیم استیبو گلوکونات به عنوان درمانی کم عارضه می تواند مورد استفاده قرار گیرد.