تعیین اثر همسایگی پرتویی متعاقب تکنیک پرتو درمانی گرید در دو رده سلولی SCC و HeLa با بررسی بیومارکرهای آسیب دو رشته ای DNA، ناهنجاری کروموزومی و بیان ژن
[پایان نامه]
فاطمه پاک نیت
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۳۹۸
۱۵۹ص.
جدول،نمودار
سی دی
دکتری تخصصی(PHD)
فیزیک پزشکی
۱۷/۷۲
هدف: گرید تراپی به عنوان تکنیک درمانی مناسب برای تومورهای حجیم و بزرگ محسوب می شود. رویکرد رادیوبیولوژیکی این توزیع دز غیر یکنواخت می تواند به "پاسخ همسایگی پرتویی" یا ایجاد اثر از طریق سیگنالینگ سلولهای تحت تابش مستقیم در سلول های تحت تابش غیر مستقیم پرتو مرتبط باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی میزان آثار سلولی و مولکولی همسایگی پرتویی بر روی سلول های همسایه زیر بلاک گرید با در نظر گرفتن تفاوت حساسیت پرتویی تومور انجام پذیرفته است.مواد و روش: در این پژوهش ارزیابی اثر همسایگی پرتویی متعاقب تابش دز 10 گری گرید در دو روش مجزای " انتقال محیط کشت" و " ارتباط سلول با سلول" در دو رده سلولی تومورال مختلف Hela وHN5 انجام گرفت. در روش انتقال محیط کشت، فلاسک های سلولی دهنده و گیرنده به ترتیب تحت تابش دز 10گری و 5/1 گری بر پایه پروفایل دز "پیک به قله" گرید قرار گرفتند. ارتباط سلول با سلول همسایگی پرتویی از طریق استوانه های کلونینگ مورد بررسی واقع شد. سنجش های مختلف gH2AX، میکرونوکلئای، بقای سلولی به همراه آنالیز بیان ژن انجام پذیرفت. نتایج: SF2 (بقای سلولی در 2 گری) معادل 06/0 ± 42/0 و 03/0 ± 5/0 به ترتیب برای رده سلولی Hela و HN5 به همراه پارامترهای مختلف استخراج شده از منحنی بقا، مقاومت پرتویی بیشتر رده سلولیHN5 را تایید می کند. نتایج حاکی از وقوع اثر همسایگی پرتویی است که بصورت کاهش بقا، افزایش کانون های gH2AX و میکرونوکلئای در سلول های همسایه گرید می باشد. میزان کانون های gH2AX و میکرونوکلئای به ترتیب افزایش 8/1 و 2 برابری در سلول های همسایه (با ارتباط سلول-سلول) گرید داشته است. بیان نسبی ژن های مسیر ترمیم آسیب DNA (Xrcc6 و H2afx) سلول های همسایه افزایش معنادار آماری نشان دادند (P value < 0.05 .(بیشترین کاهش بقا (6/11 برابر) در سلولهای همسایه ناحیه شیلد گرید سلول HN5 رویت گردید. هیچ تفاوت معنادار آماری میان نتایج تابش 10 گری بصورت تابش مستقیم و گرید وجود نداشت (P value > 0.05) . نتیجه گیری: بیومارکرهای مختلف مورد ارزیابی در این مطالعه دلالت بر پاسخ همسایگی پرتویی دارد که در دزهای بالای پرتو اشباع نشده است و بر اهمیت ارتباط سلول با سلول در سیگنالینگ آسیب DNA همسایگی پرتویی بویژه در رده سلولی مقاوم تر تاکید می کند. همچنین نقش غالب همسایگی پرتویی در مقابل اثر بازخورد " نجات بخش" احتمالی آن به چنان کاهش بقایی منتهی می شود که نشان دهنده پاسخ موثر تابش غیر یکنواخت گرید در مقایسه با میدان مستقیم یکنواخت می باشد.