شناسایی و تعیین مقدار همزمان کلردیازپوکساید، دیازپام و آلپرازولام با استفاده از جاذب نانو سلولزی پوشانده شده با Deep eutectic solvent با دستگاه HPLC در پلاسمای انسان
[پایان نامه]
زینب مباشر
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۳۹۸
۱۱۱ص.
جدول،نمودار
سی دی
کارشناسی ارشد
سم شناسی عمومی
۱۸
مقدمه و هدف: در سالهای اخیر همزمان با رشد و توسعه جوامع در دنیا و دسترسی زیاد افراد به سموم و داروها، میزان مسمومیتهای ناشی از این عوامل افزایش زیادی یافته است. در حال حاضر استفاده زیاد از بنزودیازپین ها جهت درمان افسردگی ها و جهت خودکشی در حال افزایش می باشد. شناسایی و اندازه گیری سریع این دارو ها در خون بیماران میتواند کمک شایانی به درمان به هنگام و نجات جان سوء مصرف کنندگان این داروها باشد. SPME یکی از روش های آنالیز سریع داروها و سموم می باشد. محققان روش SPME را طراحی کردند که بهره وری را افزایش دهند و بتوانند فاکتور هایی از قبیل زمان, حداقل میزان شناسای (LOD)، فاکتور تغلیظ بالا, درصد ریکاوری و بازده استخراج را بهینه کنند.روش کار: در این روش ابتدا جلبک اسپیرولینا رنگبری شد و با روش های فیزیکی و شیمیایی ابعاد آن تا حدود نانو پایین آورده شد. سپس با نانو جاذب مغناطیسی و DES پوشانده شد. غلظت های مشخصی از بنزودیازپین های مورد نظر در آب حل نموده شد و در معرض جاذب ساخته شده قرار گرفت، سپس با حلال مناسب واجذب انجام شد. بدین منظور تمام فاکتور های موثر در فرایند جذب و واجذب مورد بررسی قرار گرفت. زمان، دما، میزان نمک، pH، حجم ها، نوع حلال ها، میزان جاذب و زمان ورتکس ازجمله فاکتور هایی هستند که بررسی شدند. در این مطالعه پارامترهای معتبر سازی روش آنالیز از جمله اختصاصی و انتخابی بودن، صحت، دقت، خطی بودن، بازیافت نسبی ، بازیافت استخراج، فاکتور تغلیظ، کمترین حد تشخیص (LOD)و کمترین حد تعیین مقدار(LOQ) توسط روش بالا مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت معتبر بودن روش با اندازه گیری داروها در نمونه های پلاسما بررسی شد.یافته ها: نتایج بهینه سازی فاکتور های استخراج به صورت : حجم استخراج 200 میکرولیتر، pH خنثی ، زمان و دمای جذب به ترتیب 7دقیقه و 5درجه به دست آمد. مدت زمان استخراج 15 دقیقه، میزان نمک 8//0 گرم بود. پاسخ استخراج در بازه 005/0-1/0 میلی گرم بر لیتر خطی بود و میزان R2 برای کلردیازپوکساید ، آلپرازولام و دیازپام به ترتیب 9995/0 ، 9994/0 ،9986/0 به دست آمد. نتایج بررسی پارامتر دقت در تغییرات درون روزی و بین روزی داروها در این روش براساس RSD، کمتر از 7 درصد و صحت روش برابر با 96درصد به دست آمد. کمترین حد شناسایی(LOD) کلردیازپوکساید ،آلپرازولام و دیازپام به ترتیب در این روش برابر با 3/1 ، 5/1 ، 2/1میکرو گرم بر لیتر و کمترین حد تعیین مقدار(LOQ) کلردیازپوکساید ،آلپرازولام و دیازپام به ترتیب در این روش برابر 2/4 ،8/4 ، 2/5 میکرو گرم بر لیتر شد. همچنین EF برابر با 188 و بازیافت نسبی (RR) برابر با 94% به دست آمد، که نتایج بهتری نسبت به کارهای سابقی که با روش پیش تغلیظ SPME و تزریق مستقیم با استفاده از دستگاه HPLC با دتکتور UV، کلردیازپوکساید ،آلپرازولام و دیازپام را شناسایی و تعیین مقدار کرده اند بدست آمد .نتیجه گیری: در این کار ما توانستیم روشی ساده، ارزان، حساس، دقیق، ایمن، با حداقل امکانات آزمایشگاهی و حداقل میزان حلال آلی تحت عنوان SPME-HPLC برای ردیابی و تعیین مقدار کلردیازپوکساید ،آلپرازولام و دیازپام در نمونه پلاسما و آب طراحی کنیم که با استفاده از این روش میتوان در مراکز درمانی و قانونی کلردیازپوکساید ،آلپرازولام و دیازپام را با دقت و حساسیت بالا در نمونه خون ردیابی و تعیین مقدار کرد. همچنین توانستیم جلبک اسپیرولینا را تا حد نانو کوچک کرده و آن را به یک جاذب کاربردی و با رعایت اصول شیمی سبز تبدیل کنیم.