تاثیر تجویزآزبست کریزوتیل در دوره بارداری موش های صحرایی بر نوروژنز هیپوکامپ فرزندان با تاکید بر نقش حفاظتی اسید اسکورپیک
[پایان نامه]
احسان رئیس عبدالهی
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۳۹۸
۱۲۳ص.
جدول،نمودار
سی دی
دکتری تخصصی(PHD)
فیزیولوژی پزشکی
۱۹/۸
دوران جنینی یکی از دوره های بحرانی در زندگی پستانداران است که بسیاری از عوامل غیرژنتیکی نیز می توانند بر فرایندهای تکاملی جنین تاثیرگذار باشند. شواهد موجود نشان می دهند که عوامل محیطی که مادر به دلایل شغلی یا غیرشغلی در معرض آنها قرار میگیرد، تغییراتی را به شکل اپی ژنتیک در تکامل دستگاه های مختلف جنین ایجاد می کنند که اثرات این تغییرات حتی تا سنین بزرگسالی نیز در قالب تغییر فنوتیپ و رفتار در فرد قابل مشاهده است. آزبست کریزوتیل که یکی از آلاینده های محیط محسوب می گردد، یکی از این ترکیبات است که تا کنون شواهد زیادی از تاثیرات آن بر تکامل جنین، خصوصا دستگاه عصبی و پیامدهای ناشی از آن در دست نیست.مواد و روش ها: در این مطالعه جمعا از 76 سر موش صحرایی نژاد ویستار استفاده شد. 28 سر حيوان ماده بالغ بعد از باردارشدن، در چهار گروه به طور تصادفي قرار گرفتند: گروه های کنترل (CD)، آزبست کریزوتیل (AD)، اسید اسکوربیک (VD) و آزبست کریزوتیل + اسید اسکوربیک (AVD). در هر گروه در روزهای 14،11 و 17 بارداری، داروها به صورت داخل صفاقی تجویز گردیده و سطح MDA و PAB سرمی در مادران سنجیده شد. رفتارهای شبه اضطرابی و شبه افسردگی در فرزندان نر بالغ در روز 60 تا 62 بعد از تولد به روش EPM و FST انجام شد. همچنین 24 ساعت بعد، تعداد سلول های Ki-67+، NeuN+ و GFAP+ به روش ایمونوفلورسنت، میزان آپوپتوز به روشTUNEL و بیان ژن های التهابی IL-1β و TNF-α در ناحیه هیپوکامپ آنان به روش Real Time PCR مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: تجویز داخل صفاقی آزبست کریزوتیل در دوره بارداری، موجب افزایش سطح سرمی MDA و PAB در مادر شد. در فرزندان نر بالغ این مادران، درصد ورود و زمان ماندن در بازوی باز در آزمون رفتاری EPM نسبت به گروه کنترل کاهش یافت و میزان بی حرکتی در آزمون رفتاری FST بیشتر شد. همچنین در این فرزندان، تعداد سلول های Ki-67+، NeuN+ و GFAP+ در شکنج دندانهای هیپوکامپ کمتر و برعکس درصد سلول های TUNEL+ و میزان بیان ژن های IL-1β و TNF-α در این ناحیه بیشتر از نمونه های کنترل بود. بعلاوه تجویز توام اسید اسکوربیک توانست تا حد زیادی این نتایج را به سطح نتایج گروه کنترل نزدیک کند.نتیجه گیری: آزبست کریزوتیل با ایجاد شرایط استرس اکسیداتیو در مادر و جنین و با ایجاد التهاب و القاء آپوپتوز در مغز در حال تکامل، موجب تغییر در تکثیر و تمایز نورون ها و آستروسیتها در ناحیه هیپوکامپ می گردد که تغییرات رفتاری، از جمله بیشتر شدن رفتارهای شبه اضطرابی و شبه افسردگی در پی آن بروز می کند. با استفاده از آنتی اکسیدانهای کم خطری مثل اسید اسکوربیک در طی دوران بارداری، می توان تا حد زیادی از این عوارض جلوگیری کرد.