عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
فارسی
کتاب: غلامان بانی (گزارشی از فصل چهارم کتاب غلامان شاه: نخبگان جدید ایران در دوره ی صفویان)
[مقاله]
مهدی سلطانی
۸ص.
غلامان دورهء پیشین و نیز غلامان معاصر غلامان صفوی در سرزمینهای دیگر از ساخت‌وساز و حمایت از معماری برای ارتقا و تثبیت شأن اجتماعی خود بهره می‌بردند؛اما در شکل جدیدی که در این دوره پدید آمد،مأموریت غلامان این بود که از جانب بانی اصلی،یعنی شاه و خاندان سلطنتی،و به وکالت از او به حمایت از معماری بپردازند. از این رو،درک جریان خلاقانه طراحی و مسیر عملی ساخت اساسا بر حدس و گمان استوار است؛در حالی که بررسی نقش غلامان در ساختن اصفهان نه تنها ماهیت یکپارچه محصول معماری،بلکه نقش مهم این طبقه نخبگان را در حمایت از معماری در دورهء صفویه روشن می‌کند. با آنچه درباره محب علی بیگ لله و نقش چندگانه‌اش در مقام سرکار و واقف و متولی وقف و خادم وفادار شاه گفتیم،معلوم می‌شود که او برای رساندن بنای مسجد به بهترین نتیجه معمارانه انگیزه کافی داشته است. یکی دیگر از خادمان و غلامان بانی در دورهء صفویه گنج علی خان زیگ،از مریدان کرد شاه عباس اول و والی کرمان است. امروز ترکیب کلی شهرهای فرح‌آباد و اشرف را نمی‌توان تصویر کرد؛ اما این‌قدر معلوم است که ساخت این شهرها سرنوشت ساروتقی را در مقام یکی از مهم‌ترین بانیان و حامیان معماری دورهء صفویه تعیین کرد. در نیمه اول قرن یازدهم/هفدهم،شاه عنصر اصلی جهان متمرکز صفویان بود و اصفهان با محیط مصنوعش بیان معمارانه این تصور مرکزگرایانه بود؛محیط مصنوعی که با حمایت نخبگان و مشارکت آنان بنا شد و مطالعه این موضوع و تبییین چگونگی این مسیر از اساسی‌ترین مسائل مطالعات تاریخ معماری ایران است."
در میان حامیان و بانیان معماری دوره صفویه در میان غلامان بزرگ شاه هیچکدام با میرزاتقی مشهور به ساروتقی مشهور به ساروتقی قابل مقایسه نیست ساروتقی در قم دومین شهر مذهبی ایران، در کنار حرم حضرت معصومه (س) آب انبار ساخت.
گلستان هنر
شماره ۱۳ (۸ صفحه - از ۲۴ تا ۳۱)
پاییز ۱۳۸۷
ساروتقی، محمدتقی
صفویان
Safavids
<الصفویون=صفویون>
معماری
Architecture
<العمارة= عمارة>
a06
a06
a06
a09
a09
a09
اصفهان
Esfahan (Iran)
a12
a12
غلامان خاصه، صفویه، بانیان معماری، محب علی بیگ ، علی بیگ لله ، غلامان بانی ، سارو تقی
سلطانی
، مهدی
کتاب: غلامان بانی (گزارشی از فصل چهارم کتاب غلامان شاه: نخبگان جدید ایران در دوره ی صفویان).pdf
لیبلیبل
AF
SM
257153
