تاویل رمزهای هندسی در فرهنگ و هنر اسلامی ایران
۱۳۸۹
۲۷۳ ص.: مصور، جدول
1
1
کتابنامه
دانشگاه شاهد
پژوهش هنر
1391/07/05
دکترا
نابر عنوان رساله تاویل رمزهای هندسی در فرهنگ و هنر اسلامی ایران موضوع این تحقیق دستیابی به حقیقت رمز شناخت ویژگی های انواع رمزهای هندسی و چگونگی انحاء تجلی مهمترین آنها در فرهنگ و هنر اسلامی ایران بوده است . این نوشتار با بهره گیری از روش های توصیفی و تحلیلی انجام و سپس با استفاده از شیوه های قیاسی و استقرایی به بررسی و تجزیه و تحلیل مطالب پرداخته است . این نوشتار بر اساس فرضیات کیفیت ، به کار گیری رمز در فرهنگ اسلامی ، ذکر انواع شاخص رمز های هندسی و امکان تاویل برخی از آنها در پنج فصل تنظیم و اهم نتایج آن به شرح ذیل است : تاویل ، دریافت معنای باطنی متن از طریق تحقق و سلوک روحانی مخاطب است . در فرهنگ اسلامی رمز به صور تعین یافته اعیان ثابته (حقایق اشیاء در علم حق) اشاره دارد . صور رمزی هندسی بهترین قالب زبانی برای درک گوهر حکمت و شناخت هر چه بشتر خداوند است . مثلث، دایره و مربع بیشترین مصادیق رمزی را در فرهنگ و هنر اسلامی داشته اند . مثلث، رمز عدد سه و تثلیت در امر آفرینش - مراتب سه گانه روح و حقیقت محمدیه (ص) و دایره رمز عبودیت انسان - مراتب نبوت وولایت سیر از حق به خلق و از خلق به حق - حرکت پیوسته و مدور ابدیت - تمامیت و کمال آفرینش - وحدت و هماهنگی در سرتاسر عالم و مربع - رمز عرش الهی و مراتب چهار گانه : امور طبیعی و امور روحانی - حقایق الهی و فرشتگان مقرب الهی است . اهمیت توحید در قرآن و سنت و نقش رمزهای هندسی در تجلی آن در هنر و معماری اسلامی - الگوی هندسی کعبه در مقام مرکز عالم و صورت رمزی عرش الهی در ساختاری توحیدی هنر و معماری اسلامی و اهمیت کعبه در سازمان بندی مرکز گرایانه فضا و شرافت بخشیدن به آثار هنرو معماری اسلامی از جمله مهمترین نتایج این رساله می باشند .