یخ محمد مردوخ کردستانی ملقب به جمال الدین مشهور به آیت اله مردوخ از قافله نوابغ و دانشمندان کرد تباری است که عمر طولانی و پر بار خود را وقف مبارزات وروشنگریهای فکری و سیاسی نمود محمد مردوخ شب ۷۲ رجب سال ۷۹۲۱ هجری قمری برابر با روز ۱۲ شهریور سال ۶۵۲۱ شمسی در خانواده ای روحانی و در سنندج کردستان دیده به جهان گشود در سن هفت سالگی به مکتب رفته و در مدتی کوتاه مدارج علمی آن زمان را طی کرده است در سن شانزده سالگی رسما به امامت جمعه ی سنندج منصوب شده است . تقریبا در سن هجده سالگی در تمام علوم عقلی و نقلی اطلاعات کافی به دست آورده است . هوش سرشار ، حیرت و حساسیت او در برابر کائنات و موضوعات فکری اجتماعی و سیاسی او را به مطالعه تحقیق و تالیف کشانده و در نتیجه آثار گرانبهایی را در فلسفه کلام قدیم و جدید سیاست فقه و اصول تاریخ و سایر علوم از خود به یادگار گذاشته است که بیشتر از صد عنوان کتاب و رساله می باشد . با اینکه مقام علمی بسیار والایی دارد اما همواره از چهره های بسیار موثر عرصه سیاست در زمان خود بوده است و نقش او در حمایت مشروطه در کردستان و ایران بر کسی پوشیده نیست او اولین کسی است که در کردستان چایخانه ایجاد کرده است . و به دنبال آن روزنامه " ندای اتحاد " را منتشر کرده است . بدون شک می توان محمد مردوخ را به عنوان دانشمندی مسلمان ، داعی وحدت ، آزادی خواه ، سیاستمدار ، محقق ، فقیه ، فیلسوف ، و روشنفکر و از همه مهمتر از بانیان کلام جدید در ایران و کردستان بر شمرد او از سالکان عرصه ی تفکر خلاق و از پویندگان راه علم و عمل بوده است . محمد مردوخ سرانجام پس ازعمری مجاهدت و تلاش سرانجام در سن ۸۹ سالگی و در شب جمعه پنجم رمضان ۵۹۳۱ هجری قمری برابر با ۰۲ شهریور سال ۴۵۳۱ شمسی در سنندج به رحمت الهی پیوست آرامگاه او در روستای نوره (نه وه ره) واقع در بیست کیلومتری شهر سنندج قرار دارد . و محل زیارت دوستداران او است . محمد مردوخ در موضوعات مهم فکری و سیاسی و اجتماعی آراء و نظریاتی دارد . از جمله درباره ذلت و صفات خدا ، نبود ، معاد ، آفرینش جهان و زمین و انسان ، نظریه تکامل روح و نفس ، و قلب و عقل ، حس پرستش و دیانت ، جبر و اختیار ، حکومت و خلافت ، وحدت اسلامی و ملی ، علم ودین ، تسامح دینی ، اجتهاد امورعامه ی فلسفه و متافیزیک . محمد مردوخ استقلال رای داشته و با اینکه بعضی از آراء و نظریات گذشتگان را پذیرفته اما او از نقد و بسیاری از آراء آنها باکی نداشته است . و به ارائه ی فهمی نو از موضوعات مذکور پرداخته است . این اثر شامل یک مقدمه و چهار فصل ذو هفده بخش تقسیم شده است . عناوین فصل ها عبارتند از : ۱) فصل اول : بیوگرافی محمد مردوخ . ۲) فصل دوم : آثار و تالیفات محمد مردوخ . ۳) فصل سوم و چهارم : آراء و اندیشه های محمد مردوخ .