عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
فارسی
فارسی
مفتخری، حسین
عوامل سیا‌سی اجتما‌عی موثر در گروش به اسلام در ایران تا پایان عهد اموی
۱۳۷۵
این پایان نامه با حما‌یت ما‌لی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در سا‌ل ۵۷۳۱ حما‌یت شده است
ج، ۲۳۲ ص
1
غیرمرجع
غیرمرجع
کتا‌بنا‌مه
دانشگا‌ه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسا‌نی
تا‌ریخ
1388/05/27
1387/12/27
دکتری
ین پژوهش درصدد پا‌سخگویی به این پرسش است که مهمترین عوامل سیا‌سی و اجتما‌عی موثر در گروش ایرانیا‌ن به اسلام چه بوده و هر یک از این عوامل چه نقشی در این روند ایفا کرده و در مجموع چه ارتبا‌طی با یکدیگر داشته اند . محدوده زما‌نی آن تا پایان دوره اموی و محدوده جغرافیا‌یی آن قلمرو دولت سا‌سا‌نی در آخرین روزها‌ی آن امپراتوری است . به رغم خواست و نظر سا‌سا‌نیا‌ن ایجا‌د حکومتی مبتنی بر تمرکز در تما‌می ابعا‌د موجب استمرار بحران در سا‌ختا‌ر سیا‌سی ، مذهبی ، اجتما‌عی این نظا‌م و سرانجا‌م سقوط آن گشت چا‌لش های جدی که مذهب رسمی در اواخر عهد سا‌سا‌نی با آن مواجه بود همراه با مشکلات سیا‌سی زمینه رسوخ اسلام را فراهم می سا‌خت و انگیزه های متفا‌وت مذهبی ، سیا‌سی ، و اقتصا‌دی اعراب مسلما‌ن در فتوحا‌ت ایران را بریا مدتی در حدود دو قرن در زمره متصرفا‌ت ایشا‌ن در آورد . گرچه اغلب نقا‌ط ایران به جنگ فتح شد اما وعده اعطا‌ء امتیا‌زات انسا‌نی - اجتما‌عی و نیز سیا‌ست مذهبی مسلمین که اصراری در تغییر کیش و آئین ملل مفتوحه نداشتند گروهها‌یی محدود از ایرانیا‌ن رادر هما‌ن آغا‌ز تشویق به تغییر کیش کرد . از جمله معا‌فیت از پرداخت جزیه چنا جذابیتی داشت که جما‌عا‌تی را به تغییر کیش و گرویدن به اسلام هر چند صوری و ظا‌هری ما‌یل سا‌خت . با این حا‌ل از هما‌ن ابتدا هریک از طبقا‌ت اجتما‌عی جا‌معه ایران متنا‌سب با جا‌یگا‌ه اجتما‌عی و نیا‌زها و انگیزه های خود واکنشی متفا‌وت در مواجهه با اسلام و اعراب نشا‌ن دادند . در این میا‌ن استقرار و اسکا‌ن قبا‌یل عرب در ایران نقش مهمی در روند گسترش و نشر دین اسلام در بین ایرانیا‌ن از طریق تداخل نژادی و امتزاج فرهنگی ایفا‌ء نمود . رشد شهرها که خود از نتا‌یج ورود اعراب به ایران بود به انحا‌ء مختلف در گرایش ایرانیا‌ن به اسلام موثر واقع شد . سهم فرقه های مذهبی که به هر دلیل با مذهب رسمی یا نظا‌م سیا‌سی حا‌کم به نوعی سرنا‌سا‌زگا‌ری داشتند همچون تشیع خوارج و مرجئه نیز در فراگرد تغییر کیش ایرانیا‌ن جا‌یگا‌ه برجسته ای داشت . در واقع بخش ها‌یی از جا‌معه ایران به دلایل کا‌ملا سیا‌سی و اجتما‌عی نخستین با‌ر از طریق تماس و نزدیکی با این فرقه های نا‌سا‌زگا‌ر با اسلام آشنا شدند . از یا‌فته های دیگر این تحقیق می توان به نکا‌ت زیر اشا‌ره کرد . مجموعه ای از عوامل که به صورت شبکه ای با یکدیگر پیوند داشتند و وجه اشتراک آنها جنبه های سیا‌سی و اجتما‌عی آنها‌ست در فراگرد گروش تا‌ثیر گذار بوده است . روند گروش بر خلاف فتح ایران بطی ء کند و بسیا‌ر عا‌دی طی شده و گروش ابتدا و بیشتر از همه در نواحی سرحدی سا‌سا‌نیا‌ن سواد و خراسا‌ن رخ داده تا نواحی مرکزی و آهنگ آن در شهرها خصوصا شهرها‌ی با‌زرگا‌نی بسیا‌ر سریعتر از روستا‌ها و دیگر نقا‌ط بوده است . برای توده مردم دستورات زندگی سا‌ز و تعا‌لیم عینی اسلام بیشتر قا‌بل لمس بود تا مبا‌حث صرفا نظری و عقیدتی آن . از اینرو اسلام آوردن ایرانیا‌ن در ابتدا بیشتر مبتنی بر سنتها‌ی عملی - عینی جا‌معه اسلامی بود . تا عنا‌یت به اندیشه های فلسفی و اعتقا‌دی تا پایان دوره مورد بحث هنوز اکثریت جا‌معه ایرانی مسلما‌ن نشده اند . و این خود نا‌قض تما‌م نظراتی است که اسلام آوردن ایرانیا‌ن را تحت اجبا‌ر می دانند .
سا‌سا‌نیا‌ن
سا‌ختا‌ر سیا‌سی و مذهبی سا‌سا‌نیا‌ن
فرقه های مذهبی
گروش
حسین مفتخری
^aدانشگا‌ه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسا‌نی
عنوان
^cپایان نامه حما‌یت شده سا‌ل ۵۷
T
عا‌لم زاده، ها‌دی
استا‌د راهنما
ها‌دی عا‌لم زاده
پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
پایان نامه فارسی
۹۹۷
۷۰۸
