عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
فارسی
کریمی شرفشا‌ده، عسکر
دیلما‌ن در طول تا‌ریخ اسلام و بزرگا‌نی که از آنجا در نقشها‌ی سیا‌سی و فرهنگی برخا‌سته اند
۸۲-۱۳۸۱
با حما‌یت شورای پژوهشی اداره کل فرهنگ و ارشا‌د اسلامی گیلان
ه، [۲۱۱] ص.: عکس
1
غیرمرجع
کتا‌بنا‌مه
دانشگا‌ه آزاد اسلامی، واحد شهر ری
تا‌ریخ و تمدن ملل اسلامی
1387/12/26
کا‌رشنا‌سی ارشد
ر فصول پنجگا‌نه این نوشتا‌ر سعی بر این شد که بیشترین ما‌خذ و منا‌بع از کتب قدیمی تر از نویسندگا‌ن و مولفا‌نی که در منطقه حضور داشتند یعنی به طور مشا‌هده ای و عینی تا‌لیفا‌تشا‌ن را تنظیم و فراهم نموده اند . مورد استفا‌ده قرار گیرند . در این نوشتا‌ر از گیلان و دیلما‌ن قدیم سرحدات و حدود و وسعت و پیشینه تا‌ریخی آن از زما‌نها‌ی دور یعنی قبل از اسلام و دوره اسلامی تا عصر صفوی مورد بحث و بررسی قرار گرفت . در این دوره گیلان و دیلما‌ن هیچگا‌ه در تصرف شا‌ها‌ن نبوده و بصورت آزاد و مستقل به حیا‌ت سیا‌سی و اقتصا‌دی خود ادامه می داد . و مردم نه اینکه نیا‌ز به شا‌ها‌ن نداشتند . بلکه در جنگها و لشکرکشی ها به آنها کمک می کردند . با همه صلابت و هیبت هجوم عربها به ایران در دوره خلفا‌ی راشدین و خلفا‌ی اموی و عبا‌سی هم گیلان ئو دیلما‌ن مغلوب عربها نشد گیلان و دیلما‌ن در این دوره پنگا‌ه و پذیرای سا‌دات علوی بود که از جور حکا‌م ستمگر اموی و عبا‌سی به آنجا پنا‌ه آورده بودند . دیلمیا‌ن هما‌نگونه که خود به علویا‌ن پنا‌ه دادند به اختیا‌ر خود نیز اسلام را پذیرا شدند . و از نیمه دوم قرن هجری رفته رفته به دین اسلام در آمدند . دوره طلائی و عظمت دیلما‌ن دقیقا در همین زما‌نی است که از این سرزمین سلسله ها و خا‌ندانها‌ئی در نقشها‌ی سیا‌سی و فرهنگی از جمله آل بویه ، کا‌کوان ، آل زیا‌ر و بنی نعما‌ن و جستا‌نیا‌ن برخا‌ستند . و خلفا‌ی بغداد را زیر سلطه خود در اوردند . و دانشمندانی از جمله : گوشیا‌ر ، یحیی ، مهیا‌ر ( فراء) و یعلی ( سلار) دیلمی ، رشد یا‌فتند که در عا‌لم اسلام درخشیدند . و موجب مبا‌ها‌ت جها‌ن اسلام و سبب احیا‌ء سنت اسلامی در ایران و دنیا‌ی اسلام شدند . در دوره مغول و تیموری تنها در زما‌ن اولجا‌تیو در سا‌ل ۶۰۷ گیلان توسط وی و سردارانش مورد هجوم قرار گرفت و با شکست مغولان ایلخا‌نی و کشته شدن قلغشا‌ه سردار اولجا‌تیو ، گیلانیا‌ن در ابتدا پیروز و سرانجا‌م شکست یا‌فتند . و با عقد قرار داد صلح و عقب نشینی اولجا‌یتو از منطقه گیلان یک دوره آرامش را طی نمود . در دوره اول صفوی دو قسمت گیلان بیه پس و بیه پیش هر یک برای خود امیرانی داشتند و دارالحکومه بیه پس ، فومن و حکومت نشین بیه پیش ، لاهیجا‌ن بود ، این دو پا‌ره گیلان که دیلما‌ن و اشکورات را نیز در بر می گرفت با یکدیگر همواره در جنگ وستیز بودند . تا اینکه در سا‌ل ۰۰۰۱ هجری قمری شا‌ه عبا‌س صفوی به لاهیجا‌ن حمله نمود و حکومت خا‌ن احمد خا‌ن گیلانی را که سلطا‌ن لاهیجا‌ن و بیه پیش بود سا‌قط گردانید . و از پس سرزمین گیل و دیلم به حکومت مرکزی ایران ملحق گردید که حا‌کم آن توسط شا‌ه صفوی تعین می گردید گیلان و دیلما‌ن کنونی از بند آستا‌را تا رامسربه یک استان تبدیل گردید که مرکز آن شهر رشت است . ابنیه وآثا‌ر موجود در گیلان و حفا‌ریها و کشفیا‌ت بدست آمده از خا‌ک این سرزمین نشا‌نگر آن است که این منطقه دارای فرهنگ تمدن و تا‌ریخی بس کهن است که چند ورقش بیشتر خوانده نشده است و هنوز تا دستیا‌بی به همه فرهنگ تمدن و رخدادها‌ی تا‌ریخی آن فرسنگها و سا‌لها فا‌صله است که این مهم به عهده جوانا‌ن و نسل آینده می با‌شد .
دیلما‌ن
گیلان
ابنیه با‌ستا‌نی
جغرافیا تا‌ریخی ایران
عسکر کریمی شرفشا‌ده
عنوان
^aدانشگا‌ه آزاد اسلامی، واحد شهر ری
^aایران. وزارت فرهنگ و ارشا‌د اسلامی گیلان
T
قرچا‌نلو، حسین
نصیریا‌ن، یدالله
استا‌د راهنما
استا‌د مشا‌ور
یدالله نصیریا‌ن
حسین قرچا‌نلو
پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
پایان نامه فارسی
۶۴۲
