دای متعال برای هدایت انسان ها، پیامبران را به سوی مردم ارسال می داشت. پس از پیامبران اوصیای ایشان عهده دار حفظ شریعت آنان بوده و سعی برآن داشتند تا جامعه را از انحراف و هلاکت رهایی بخشند. در زمان هشتمین وصی پیامبر (ص)، امام رضا (ع) به لحاظ وجود زندیقان، بحث های کلامی بسیار وسیعی، در باره مواردی چون توحید و اصل اثبات وجود خداوند، به شدت مطرح بوده است. با شروع نهضت تر جمه، ورود بی محابای علمای سایر ادیان آسمانی نظیر مسیحیان یهودیان زرتشتی ها به مراکز قدرت، بحث های پر دامنه ای در زمینه عصمت انبیاء (ع) و نبوت پیامبر اکرم (ص) به دنبال داشت. علاوه بر همه این ها، در آن دوره بحث هایی چون تشبیه و تجسیم، رویت، جبر و تفویض انکار بداء و... نیز از جانب فرقه های مختلف اسلامی به صورت جدی مطرح بوده است. همچنان که اختلاف در چگونگی تعیین امام، تشکیک در مقام امامت و حاکمیت، توقف بر امامت امام موسی کاظم (ع) و انکار امامت امام رضا (ع) و غلو نیز در حوزه امامت و ولایت، از جمله مباحثی است که به صورت چشم گیری وجود داشته است. در این پژوهش، شیوه عمل کرد امام رضا(ع) در ابعاد مختلف، در جهت حفظ اعتقادات مسمانان و نجات ایشان از گمراهی، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. امام رضا(ع) با استفاده از شیوه های گوناگونی چون، پاسخ گویی به سوالات و شبهات، آموزش اصول و قواعد، نقد و تصحیح عقاید نادرست، اخبار از غیب، استفاده ار ولایت تکوینی، ایراد خطبه، حفظ و نشر معارف اهل بیت (ع) معرفی جریان های انحرافی، قطع رفت و آمد با افراد، تکذیب و تحذیر از ارتباط، به مواجهه با این چالش ها پرداخته اند
جایگاه هدایتی امام رضا علیه السلام در برون رفت از بحران های اعتقادی