عنوان

حجیت معاینات و آزمایش های پزشکی در اثبات دعاوی در فقه امامیه و فقه شافعی

۲۸۴۶پ

فارسی

حجیت معاینات و آزمایش های پزشکی در اثبات دعاوی در فقه امامیه و فقه شافعی

[پایان نامه]

/ محمد قناعت پیشه

؛ استاد راهنما: مرتضی چیت سازیان

: دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)

، ۱۳۹۴

۹۰ ص.

کتابنامه: ص. ۸۷ - ۹۰؛ همچنین به صورت زیرنویس

کارشناسی ارشد

فقه و مبانی حقوق اسلامی

۱۳۹۴/۰۹/۲۴

۱۵/۲۵

حجیت و قابل استناد بودن معاینات و آزمایش‌های پزشکی از منظر فقه امامیه و اهل سنت در اثبات دعاوی، موضوعی است که تحقیق حاضر به آن پرداخته و از زوایای مختلف آن را مورد بررسی قرار داده است. در اکثر منابع فقهی این مسئله تحت عنوان ادلۀ اثبات دعوا مورد بررسی قرار گرفته است. ادله‌ای همچون؛ اقرار، بینه، قسم و ... در قرآن مجید آیاتی دال بر این موارد وجود دارد که منابع فقهی از همین آیات استفاده کرده و در اثبات مدعای خود به آنها استناد نموده‌اند. همچنین در احادیث و روایات بسیاری که از ائمۀ معصومین ^ بیان شده، موارد بسیاری وجود دارد که حضرات معصومین با استفاده از همین ادله بسیاری از دعاوی را حل و فصل نموده‌اند.در عصر حاضر با پیشرفت علم و تکنولوژی و مطرح شدن مسائلی همچون پزشکی قانونی، اثر انگشت، کالبد شکافی، آزمایش دی. ان.‌ ای و ... این سؤال مطرح می‌شود که آیا می‌توان برای اثبات دعاوی به اظهار نظر کارشناسان علم ژنتیک و کالبد شکافی و متخصصین علوم آزمایشگاهی نیز همانند ادلۀ اثبات دعوا استناد نمود یا خیر؟ و آیا این ادلۀ جدید نیز حجیت اثبات دعاوی را دارند یا نه؟هدف تحقیق حاضر یافتن پاسخ مناسب جهت سؤال مطرح شده می‌باشد. در تحقیق حاضر از منابع مختلفی همچون، کلام الله مجید، روایات و احادیث معصومین، منابع فقهی امامیه و اهل سنت، منابع علوم آزمایشگاهی و اظهار نظر کارشناسان و اهل فن استفاده شده است. با توجه به مستندات روایی و قرآنی و فقهی موجود در رابطه با استفاده از نظر کارشناسان و مطلعین در هر امری، از جمله ادلۀ اثبات دعوا، به این نتیجه می‌رسیم که معاینات و آزمایش‌های پزشکی در اثبات دعاوی برای قاضی علم آور بوده و قاضی می‌تواند بر اساس آن رأی نهایی را صادر کند.با توجه به اینکه یکی از ادلۀ اثبات جرم که به نظر مشهور فقها در همۀ جرایم اعم از جرایم مستوجب حق الله و حق الناس حجیت دارد علم قاضی است و با توجه به اینکه، علم ایجاد شده برای قاضی بایستی در حد علم نوعی و عادی باشد، به این نتیجه می‌رسیم که اگر قاضی از طریق کارشناسی‌های علمی و ادلۀ اثبات علمی و از جمله اظهار نظر کارشناسی پزشکی قانونی به این حد از علم برسد، می‌تواند بر مبنای آن میزان از علم، قضاوت نماید و به نظر می‌رسد از این جهت امکان استفاده از ادلۀ اثبات علمی به طور عام و اظهار نظر کارشناسی پزشکی قانونی به طور خاص، به عنوان یکی از مبادی ایجاد علم برای قاضی در جهت اثبات جرایم از منظر فقه امامیه و فقه اهل سنت با مشکلی مواجه نیست.کلید واژه: حجیت، معاینه، آزمایش پزشکی، فقه، شافعی

قناعت پیشه

، محمد

چیت سازیان

، مرتضی

، استاد راهنما

ایران

موسسه علمی وفرهنگی دارالحدیث قم

20171129

p ۲۸۴۶

p

TF

92029

1

a

Y