توّلی به معنی پذیرش ولایت الهی و اولیاء او و تبرّی به معنای بیزاری از دشمنان خداست.«توّلی و تبرّی»در رفتار فرد و جامعه و نحوه ی ارتباطات، کنشها و عملکردهای فردی و اجتماعی اثر میگذارد. هدف از این رساله نمایاندن وظایف دولت اسلامی در راستای توّلی و تبرّی و همچنین فراهم کردن زمینه مساعد برای انجام این وظیفه مهم توسط افراد است.قلمرو تحقیق آیات قرآن و روایات معصومین ^ است. بنابراین عمده منابع آن، کتب تفسیری و روایی است.مطالعه این پایان نامه زمینه آشنایی با ولایت و برائت را در پرتو آیات و روایات به وجود آورده و علّت تأکید بر آن را شفاف میسازد. همچنین، با تفسیری جدید از توّلی و تبرّی، بسیاری از احکام و مسائل مذهبی اسلام و برخی از وظایف دولت اسلامی را می توان برخاسته از این دو آموزۀ الهی دانست.از آنجا که دولت اسلامی نقش به سزایی در هدایت مردم دارد میتوان وظایفی را برای دولت اسلامی بر مبنای توّلی و تبرّی تعیین نمود از جمله بحث فرهنگ سازی دولت در قبال توّلی و تبرّی و سازماندهی نیروهایی در جهت فرهنگ صحیح توّلی و تبرّی، در بحث اقامه و توسعه شعائر اسلامی دولت اسلامی را میتوان یکی از متولیان آن قرارداد مثل اعلام برائت از مشرکین در کنگرۀ عظیم حج و همچنین تبیین وظایف دولت در مورد چگونگی روابط با دیگر کشورها یکی از مسائل پر اهمیت و قابل بررسی است که اگر توّلی و تبرّی در سیاست خارجی به کار گرفته شود میتواند مسائل اجتماعی مسلمانان را در داخل جامعه اسلامی در رابطه با دیگر حکومتها و جامعهها متناسب با آرمان اسلامی سامان دهد و بسیاری از گرفتاریهای اجتماعی کنونی مسلمانان را اصلاح کند. بنابراین اگر تنها به جنبه و جایگاه اعتقادی این دو آموزه بسنده شود، نه تنها حفظ و تداوم آنها با تردید روبه روست، در عمل نیز در زمینه بهبود در روابط میان مسلمانان کارایی لازم را نخواهد داشت.این رساله در چهار فصل تنظیم شده است؛ فصل اول به بیان کلیات بحث میپردازد، فصل دوم ولایت و برائت را در قرآن و روایات بررسی میکند و در دو فصل بعدی به دولت اسلامی و اهداف و وظایف آن با تکیه بر توّلی وتبرّی میپردازد.کلید واژه: توّلی، تبرّی، دولت اسلامی، وظایف، تعظیم شعائر.