تحلیل موقعیت اجتماعی امیرالمومنین علیه السلام در عصر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و عصر خلفا
[پایان نامه]
/ نعیمه شفاعتی مراد
؛ استاد راهنما: محمد حسین رجبی دوانی؛ استاد مشاور: مهدی مردانی(گلستانی)
: دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)
، ۱۳۹۵
۱۹۹ ص.
کتابنامه: ص.۱۹۳ -۱۹۹؛ همچنین به صورت زیرنویس
کارشناسی ارشد
علوم و معارف نهج البلاغه
۱۳۹۵/۱۲/۱۸
۱۹
موقعیت اجتماعی مقام و موضعی است که یک فرد در یک جامعه و در زمانی معین اشغال میکند؛ نیاکان یا اصل و نسب، سن، وضع تمکن، مفید بودن یا کارآمد بودن عملی فرد، میزان و نوع تحصیلات فرد در بالا رفتن موقعیت اجتماعی افراد موثر است. امیرالمومنین علیه السلام با وجود دارا بودن تمام این موارد تنها در دوران حیات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از موقعیت اجتماعی ممتازی برخوردار بودند، اما بعد از رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دیگر از آن موقعیت برخوردار نبود. هدف از نگارش این پایاننامه، آشنایی با موقعیت اجتماعی امیرالمومنین علیه السلام در عصر بعثت و عصر خلفا میباشد تا ضمن مقایسه این دو دوران با یکدیگر، عوامل موثر در تغییر و کاهش موقعیت اجتماعی امیرالمومنین علیه السلام نیز مورد بررسی قرار بگیرد. با استفاده از منابع تاریخی موجود به این نتیجه رسیدیم که امیرالمومنین علیه السلام در دوران بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله چه قبل از هجرت به مدینه، چه بعد از هجرت به مدینه تا زمان رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، امیرالمومنین علیه السلام از موقعیت اجتماعی بالایی در بین مردم برخوردار بودند. اما با رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، وی تنها حامی و پشتیبان خود را از دست داد، و این شرایط فرصتی مناسب را برای مخالفان و معاندان با امیرالمومنین علیه السلام، که او را مسئول تمامی اتفاقات افتادهشده در طول ۲۳ سال بعثت میدانستند، فراهم کرد تا عقدههای دیرین و کینههای کهنهشان را بر سر او تلافی کنند. این افراد با دور کردن امیرالمومنین علیه السلام از صحنههای سیاسی و اجتماعی، ایجاد تنگناهای اقتصادی برای وی، تحقیر و ارعاب و خشونت نسبت به او و خانوادهاش به عنوان تنها یادگاران پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، منع نقل روایات از زبان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به خصوص روایات فضایل امیرالمومنین علیه السلام، ساختن احادیث جعلی به منظور کتمان حقایق و .... باعث تضعیف موقعیت اجتماعی امیرالمومنین علیه السلام شدند.
علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، ۲۳ قبل از هجرت-۴۰ ق. -- موقعیت اجتماعی