ترجمه و تحلیل انتقادی مدخل های مرتبط با حقوق خانواده در دائره المعارف قرآن (EQ) با تاکید بر دیدگاه های علامه طباطبای
[پایان نامه]
/ زینب رضایی
؛ استاد راهنما: محمود واعظی
: دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)
، ۱۳۹۳
۲۳۵ ص.
کتابنامه: ص.۲۲۸ - ۲۳۵؛ همچنین به صورت زیرنویس
کارشناسی ارشد
علوم قرآن و حدیث
۱۳۹۳/۰۸/۰۷
۱۶/۷۵
اسلام به عنوان مكتبي جامع، در ابعاد مختلف اجتماعي داراي نظروبرنامه است.مسئله حقوق خانواده از جمله مهمترين مباحث اسامي است. دايره المعارف قرآن به عنوان جديد ترين و مهمترين منبع قرآني جهان غرب، تحت عناوين مختلفي به اين مهم پرداخته است. در اين تحقيق به نقد و بررسي مدخل هاي( ازدواج و طلاق) ،(زنا)، (سنگسار) و (بيوه) كه همگي مرتبط با حقوق خانواده و خصوصا روابط بين زوجين مي باشد، پرداخته شده است. پس از ترجمه و بيان رويكرد هاي كلي نويسندگان مقالات، نقد و بررسي موردي محتواي مدخل ها مطرح شده و نكات ايجابي وسلبي، هر كدام مورد بحث قرار گرفته است.عمده اشكالات مطروحه در بخش هاي مذكور، عبارت است از: استنادات نادرست به آيات قرآن، استنتاجات غير منطقي و ناصحيح و همچنين نيجه گيري غلط از آن ها، بيان ناقص مطالب و اطلاعات لازم و نهايتا، نادرست بيان كردن مطالب درج شده، كه به تفصيل در ضمن مطالب به آـن ها پرداخته شده است. اولين مدخل مورد برسي در اين پايان نامه ( ازدواج و طلاق) مي باشد كه رويكرد اصلي نويسنده آن، اهتمام خاص به جامع نگري و بيان تمام مطالب حول موضوعات ازدواج و طلاق مي باشد. عمده ايرادات موجود در اين مقاله، مربوط به استناد اشتباه به آيات قران و همچنين نتيجه گيري غلط از آن ها مي باشد. متاسفانه در اين مقاله موارد غلط بسيار زيادي وجود دارد كه به نظر مي رسد مهم ترين دليل آن، بسنده نمودن مولف به منابع نگاشته شده توسط مستشرقين و عدم استفادي از منابع فقعي و حقوقي مزتبط با موضوع مي باشد.دوين مدخل مورد مطالع درتحقيق حاضر، (زنا و فحشا) است كه مهم ترين نقد وارده بر نويسنده آن، بيان ناقص مطالب مي باشد. بر خلاف مدخل پيشي، نويسنده اين مقاله مرتكب اشتباهات زيادي در بيان مطالب نشده و موارد غلط در آن، بسيار نادر است. نقد ديگري كه برنويسنده وارد است، اين است كه،؛ ترجمه آيات قرآن را به صورت پراكنده و بدون هيچگونه طبقه بندي، توضيح و نتايجه گيرياي، در مقاله بيان نموده است. سومين مدخل مورد مطالعه در اين تحقيق(سنگسار) مي باشد كه رويكرد كلي مولف آن، توجه ويژه به بيان منظم مطالب و دسته بندي آيات مرتبط با موضوع مي باشد. عموم ايرادات موجود در اين مقاله، ناشي از برداشت اشتباه از آيات و بيان ناقص مطالب و اطلاعات راجع به سنگسار مي باشد. متاسفانه، بايد بگوييم مطالب ارائه شده در اين مقاله، به هيچ عنوان حاوي اطلاعات كافي و حتي لازم در باب سنگسار نمي باشد. نويسنده حتي اشاره اي به احكام فقهي و شرايط تحقيق، شرايط اثبات و شيوه اجراي سنگسار نكرده است. در حقيقت، به نظر نمي رسد كه مطالب آن براي خواننده آن مفيد فايده اي باشد. (متعه) چهارمين مدخل مورد بررسي در اين پايان نامه است كه رويكرد كلي نويسنده آن، تلاش براي بيان نظرارت و ادله ي علماي شيعه در دفاع از اعتبار متعه مي باشد. مهمترين نقدي كه بر مولف اين مقاله وارد است، اين است كه وي اطلاعات لازم در باب متعه را به طور كامل بيان نكرده است و اين موضوع در بين اكثر نويسندگان مدخل هاي مرتبط با حقوق خانواده، مشترك مي باشد. نكته اي كه در مطالعه اين مدخل به صورت واضحي خودنمايي مي كند اين است كه علي رغم اين كه موضوع ازدواج موقت از موضوعات اختلافي و مورد نزاع بين علماي اهل تشيع و اهل تسنن مي باشد، نويسنده اين مقاله به بيان نظرات اهل تسنن در اين موضوع نپرداخته و فقط به ذكر دلايل علماي شيعه ئدر مشروعيت متعه پرداخته است.از موارد مثبت اين مقاله اين است كه ايرادات چشمگيري ندارد و مطالب راب ه طور صحيح بيان كرده است. آخرين مدخلي كه در اين پايان نامه مورد بررسي و مطالعه قرار گرفته، ( بيوه) مي باشد. ايراد بسيار واضحي كه از ابتدا تا انتهاي مقاله خود نمايي مي كند، اين است كه نويسنده آن، بيوه را فقط زني مي داند كه همسرش فوت كرده است و بر همين اساس، مرتكب اشتباهات زيادي در تدوين اين متن شده است. متاسفانه مقاله، به نسبت حجم آن، مشكلات زيادي دارد كه به نظر مي رسد علت آن، عدم استفاده از منابع فقهي و حقوقي مي باشد. كليد واژه ها: ازدواج، طلاق، زنا، سنگسار، متعه، بيوه، مدخل، دايره المارف قرآن.